AEC - Dấu mốc phát triển của ASEAN

AEC - một trụ cột chính của Cộng đồng ASEAN.

Việc AEC chính thức được thành lập sẽ đánh dấu bước tiến quan trọng của ASEAN trên con đường tiến tới một thị trường duy nhất. Bước sang năm 2016, kinh tế ASEAN sẽ được tiếp thêm động lực mới, đồng thời tiềm năng của khu vực này cũng được bộc lộ rõ ràng hơn bao giờ hết. AEC hướng tới mục tiêu tự do hóa các dòng chảy hàng hóa, dịch vụ, vốn và lao động lành nghề, nhằm nâng cao sức cạnh tranh cũng như thúc đẩy đầu tư vào cơ sở hạ tầng.

AEC được xây dựng trên nền tảng được tạo dựng trong nhiều thập niên kể từ khi ASEAN được thành lập năm 1967. Với bề dày 48 năm hình thành và phát triển, hoạt động thương mại tự do đã được tạo điều kiện. Tuy nhiên, ASEAN vẫn còn nhiều việc phải làm để dỡ bỏ các rào cản, trong đó có các rào cản như ngôn ngữ và yêu cầu về an toàn. Những yếu tố này đang cản trở các dòng chảy như dòng chảy dịch vụ cũng như gây khó khăn cho việc giảm chi phí giao dịch tài chính xuyên biên giới. Nếu các nước ASEAN có thể hoàn thành các bước tiếp theo trong tiến trình thúc đẩy hội nhập khu vực sau khi AEC được thành lập, GDP của ASEAN ước tính có thể sẽ tăng 5% vào năm 2030. Điều đó có ý nghĩa đáng kể vào thời điểm sự giảm sút giá hàng hóa nguyên liệu gây thiệt hại cho nhiều nước trong khu vực, trong khi kinh tế tăng trưởng chậm lại. Thêm vào đó, mặc dù còn phải mất nhiều năm nữa trước khi có thể đạt được mục tiêu hội nhập khu vực và hội nhập nền kinh tế toàn cầu, song triển vọng AEC có thể giúp ASEAN viết nên câu chuyện thành công trong dài hạn là rất “hứa hẹn”, dựa trên ba yếu tố sau:

Thứ nhất, ASEAN ngày càng trở nên hấp dẫn trong vai trò là trung tâm chế tạo của thế giới. Ưu thế này trước đây thuộc về Trung Quốc, nước vốn được mệnh danh là công xưởng chế tạo của thế giới, song tình thế này đã thay đổi khi nền kinh tế lớn thứ hai thế giới đang chuyển đổi mô hình tăng trưởng kinh tế sang hướng dựa vào sự phát triển của ngành chế tạo có giá trị gia tăng cao, công nghệ cao và lĩnh vực dịch vụ. Điều này có nghĩa là các hoạt động chế tạo truyền thống, sử dụng nhiều lao động tại Trung Quốc trước đây đang được chuyển sang các quốc gia ASEAN.

Thứ hai, chi tiêu tiêu dùng tại khu vực này đang gia tăng nhanh chóng. Dân số ASEAN hiện bằng một nửa của Trung Quốc hay của Ấn Độ, song 15 năm nữa, khu vực này sẽ có thêm 120 triệu dân. Điều đáng nói là các nước Đông Nam Á có sức ảnh hưởng ngày càng lớn. Năm 2010, GDP trên đầu người của các nước thành viên ASEAN là khoảng 3.000 USD. Tuy nhiên, các nước này đang nhắm tới mục tiêu nâng GDP trên đầu người lên trên 9.000 USD vào năm 2030. Sức tiêu thụ ngày càng tăng đang đưa khu vực này trở thành thị trường chủ chốt cho mọi mặt hàng, từ ô tô, máy bay đến nước gội đầu và điện thoại di động.

Thứ ba, ASEAN có trung tâm tài chính quốc tế lớn đó là Singapore. Sự tự do hóa tài chính ngày càng gia tăng cũng góp phần làm giảm chi phí giao dịch, đồng thời thúc đẩy dòng vốn đầu tư chảy vào ASEAN, qua đó hỗ trợ các nền kinh tế như Singapore, Malaysia và Thái Lan. Các nước khác như Indonesia và Philippines cũng có thể được lợi nhiều nhất từ sự gia tăng đầu tư vào cơ sở hạ tầng mà ASEAN đang mong mỏi và vốn là điểm yếu trong câu chuyện tăng trưởng nói chung của hiệp hội này.

Xét từ khía cạnh kinh tế, cũng như nhiều nền kinh tế khác trên thế giới, các nước Đông Nam Á trước mắt đang đối mặt với không ít “con gió ngược”. Tuy nhiên, những điểm mạnh kinh tế của khu vực cùng với tác động tích cực từ sự thành lập AEC hơn bao giờ hết sẽ đưa khu vực này trở thành một trung tâm chế tạo cũng như tiêu thụ hàng hóa quan trọng.