Về đền Bà Chúa Kho: Ngậm ngùi tiền tỉ thành đống tro tàn
Phần đông đến trả “khoản nợ” đã vay Bà để làm ăn từ những ngày đầu năm. Kim ngân, ngân xuyến, bạc vàng, trầu cau, lá ngọc cành vàng và từng mâm chất ngất tiền, đô la địa phủ... vì thế cũng được người đi lễ thi nhau đốt. Hai lò hóa vàng trong đền luôn quá tải, vàng mã cháy điên cuồng. Mâm nọ chưa hết, mâm kia đã được hào hứng trút vào. “Mỗi năm tiền tỉ hóa thành tro, nhìn mà thấy xót xa!”, Phó Giám đốc Sở VHTTDL tỉnh Bắc Ninh Nguyễn Văn Ảnh chia sẻ.
“Có ai đến đây mà không... đốt!”
Chúng tôi về đền nhằm ngày Rằm cuối năm. Đon đả chào mời từ bãi đỗ xe, một thanh niên nài khách vào quầy hàng của gia đình anh đặng sắm sanh mâm lễ tạ Bà. Vẻ như không tin chúng tôi chỉ vào đền xin lộc rơi lộc vãi, không vàng mã, không mâm lễ, anh nói: “Có ai đến đây mà không đốt đâu. Không nhiều thì ít...”. Mà đúng thật, con dốc nhỏ độc đạo lên đền hôm ấy không quá đông đúc, nhưng khách nào cũng lễ mễ mâm nọ túi kia, có người vác hàng bao tải vàng mã lên đền.
Chủ quầy hàng Hùng Nhường ngay gần cổng đền cũng nhiệt tình tư vấn cho chúng tôi. Một mâm vàng mã dao động từ 200 ngàn đến nhiều triệu đồng, tùy thuộc vào mức độ cầu kỳ cũng như giá trị của đồ lễ. “Cơ bản nhất cần phải có khi vào lễ Bà là kim ngân, ngân xuyến, tiền địa phủ.., ít nhiều “tùy tâm” và tùy vào “khoản vay” của khách với Bà. Tóm lại, đốt càng nhiều Bà càng cho lộc lớn”, chủ hàng cho biết.
Sân đền ngày Rằm cũng quang quẻ hơn. Theo các cụ cao niên trông coi kho lộc của Bà, vài ngày trước đền đông lắm, ngày Rằm người dân thường lễ tại gia đình nên lượng khách có vãn hơn. Thế nhưng, khách vãn mà vàng mã dâng trong nội tự và các gian thờ... vẫn chồng chất, mâm nọ đè mâm kia. Có lẽ, những vị khách đến đền không dâng cúng vàng mã như chúng tôi hiếm thật. Hai lò hóa vàng nhiều cửa khá bề thế trong đền vì thế cũng không có giây phút nào ngừng nghỉ. Có những lúc cao điểm, người ta phải xếp hàng, chen nhau để đốt. Ai cũng muốn tận tay dâng lễ mã lên Bà để trả nợ, tạ ơn nên hết mâm nọ, mâm kia được trút vào lò hóa, như thể trút vào đó những ước nguyện, trông mong sự chứng giám, phù hộ của Bà từ một thế giới siêu nhiên, siêu thực.
“Ở đây không đốt mã, chỉ đốt vàng thôi...”, ông Nguyễn Thành Lập, Hội Người cao tuổi phường Vũ Ninh kiêm Trưởng BQL di tích Đền Bà Chúa Kho nói. “Mà đặc trưng của đền là đốt vàng mã, tâm lý của khách đi lễ là hóa nhiều thì Bà cho lộc nhiều, bao năm nay vẫn thế”. Nói rồi, ông chỉ tay sang phía khu lò hóa vàng sát Ban Mẫu Cửu Trùng Thiên, nơi vài ba người phụ nữ đang lễ mễ bê cao những mâm lễ rực vàng óng ánh.
Họ đang sắp hàng chờ tới lượt tạ ơn Bà. “Mỗi mâm như thế nhẹ cũng phải vài trăm ngàn. Nhìn mà xót. Nhưng mà tâm linh dân tình như thế, chúng tôi cũng chỉ biết tuyên truyền, nhắc nhở trên loa chứ cũng không muốn làm gì quá để gây ức chế cho người đi lễ...”, một vị cao niên trong tổ ghi công đức của nhà đền nói.
Lúng túng nhìn tiền tỉ ra tro
Thừa nhận thực trạng đốt vàng mã quá nhiều nhưng chính BQL đền Bà Chúa Kho cũng lại tỏ rõ sự lúng túng khi nhắc đến giải pháp giảm nhiệt cho điểm nóng này. Ông Nguyễn Thành Lập nói, đã “chạm” đến đời sống tâm linh của dân thì không thể nóng vội. Một trong những giải pháp không thể xem nhẹ vẫn là công tác tuyên truyền, nhắc nhở, nếu chỉ dùng mệnh lệnh hay hành chính hóa cứng nhắc không chừng sẽ... hỏng việc. Đó cũng là cái lý để BQL này giải thích cho việc vì sao trong không gian đền không có lấy một pa nô hay biển hiệu nào nhắc nhở người dân hạn chế đốt vàng mã.
“Việc sử dụng và đốt quá nhiều vàng mã có giảm được hay không lại là chuyện cần sự phối hợp của nhiều đối tượng, ban, ngành, chứ không thể chỉ đơn thuần giao cho BQL đền hay chính quyền địa phương. Ngay cả việc tuyên truyền, không chỉ loa đài phải tăng cường công suất mà còn cần sự vào cuộc của nhiều cơ quan báo chí, phát thanh truyền hình nữa. Không thể phủ nhận là nhờ có tuyên truyền mà thực trạng đốt vàng mã ở Bà Chúa Kho trong một, hai năm gần đây cũng đã giảm tương đối. Chứ trước đây, những ngày này khách đi trả lễ thường chở cả xe, ùn ùn nhiều bao tải...”, vẫn ông Nguyễn Thành Lập.
PGĐ Sở VHTTDL Bắc Ninh Nguyễn Văn Ảnh thì cho biết, còn có nhiều giải pháp khác đã được triển khai nhằm giảm thiểu lượng vàng mã đốt hằng ngày tại đây. “Số vàng mã dâng cúng chỉ cho đốt một phần, còn lại được xung vào kho để nhà đền phân thành các túi nhỏ, tán lộc cho du khách mang về.
Tại hai địa điểm hóa vàng mã trong đền cũng luôn có lực lượng an ninh và các cụ cao niên trực, nhắc nhở...”, ông Ảnh nói. Tuy nhiên, theo quan sát của chúng tôi, lượng vàng mã xung kho chỉ chiếm một tỉ lệ khiêm tốn trong số vàng mã được dâng cúng. Chưa kể vào thời điểm chúng tôi có mặt cũng không thấy có lực lượng túc trực nhắc nhở khách hạn chế đốt quá nhiều tiền, vàng.
Đáng nói hơn, tại khu vực hai lò hóa còn thường xuyên xuất hiện một số thanh niên chực thu tiền của người đi lễ mới cho họ vào hóa vàng. Thấy phóng viên chụp ảnh, những thanh niên này còn lên tiếng dọa dẫm, bắt xóa hết những hình ảnh đã chụp. Trao đổi với chúng tôi, ông Nguyễn Thành Lập thừa nhận có tồn tại hiện tượng này, tuy nhiên, đó là những đối tượng từ nơi khác đến, trà trộn và lợi dụng sự dễ dãi của nhiều người đi lễ.
Tại buổi gặp mặt báo chí thông báo kế hoạch tổ chức mùa lễ hội 2015 diễn ra sáng qua 5.2, Phó Chủ tịch UBND TP. Bắc Ninh Lưu Đình Thực cho biết, nhận thấy sự lãng phí từ việc đốt vô tội vạ một khối lượng lớn vàng mã mỗi năm, những năm gần đây thành phố đã quyết liệt chỉ đạo BQL di tích đền Bà Chúa Kho tập trung tìm giải pháp xử lý vấn nạn này.
Thực tế, số lượng vàng mã được đốt cũng đã giảm so với nhiều năm trước. Ông Thực khẳng định, thành phố sẽ phối hợp chặt chẽ trong xây dựng và triển khai đề án giảm tải đốt vàng mã tại di tích đền Bà Chúa Kho do Bộ VHTTDL giao Viện VHNT Quốc gia VN và Sở VHTTDL Bắc Ninh thực hiện.
Nhiều dự định, hứa hẹn đã được đưa ra. Tuy nhiên, giải pháp thực tế để giải quyết vấn nạn đốt tiền tỉ thành tro mỗi năm vẫn là câu hỏi tạo nhiều lúng túng, không chỉ với nhà đền, BQL di tích mà cả với chính quyền địa phương và các Sở, ngành chức năng.
Tin liên quan
TP Hồ Chí Minh phát triển đô thị theo mô hình đa trung tâm
14:16 | 19/05/2024 Sự kiện - Vấn đề
Quốc hội xem xét thông qua 10 dự án Luật, 3 nghị quyết và chất vấn 4 lĩnh vực tại Kỳ họp thứ 7
11:28 | 19/05/2024 Sự kiện - Vấn đề
Thông báo Hội nghị lần thứ chín Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII
22:17 | 18/05/2024 Sự kiện - Vấn đề
Phát biểu của Tổng Bí thư bế mạc Hội nghị Ban Chấp hành TW Đảng khóa XIII
22:05 | 18/05/2024 Sự kiện - Vấn đề
Đại tướng Tô Lâm được Trung ương giới thiệu để bầu giữ chức Chủ tịch nước
21:39 | 18/05/2024 Sự kiện - Vấn đề
TP Hồ Chí Minh: Tạm giữ trên 700 sản phẩm vàng vi phạm
10:44 | 17/05/2024 Sự kiện - Vấn đề
Quyền thi vào lớp 10
07:55 | 17/05/2024 Người quan sát
Cảnh báo tình trạng mạo danh Bảo hiểm xã hội yêu cầu đồng bộ dữ liệu căn cước công dân
07:05 | 17/05/2024 Sự kiện - Vấn đề
Ngày làm việc thứ nhất Hội nghị Trung ương 9 khóa XIII
18:44 | 16/05/2024 Sự kiện - Vấn đề
Kỳ điều hành ngày 16/5, giá xăng tiếp tục giảm
16:21 | 16/05/2024 Sự kiện - Vấn đề
Được thụ hưởng nhiều tiện ích từ chuyển đổi số lĩnh vực BHXH, BHYT
15:28 | 16/05/2024 Sự kiện - Vấn đề
Tiếp tục đấu thầu vàng thành công, giá trúng thầu cao nhất 88,92 triệu đồng/lượng
15:12 | 16/05/2024 Sự kiện - Vấn đề
Bộ Y tế lần đầu cấp phép vắc-xin sốt xuất huyết, zona thần kinh
08:59 | 16/05/2024 Sự kiện - Vấn đề
Vấn đề Bạn quan tâm
Tin mới
Bánh mì chấm sữa đặc – tự hào văn hóa ẩm thực Việt
TP Hồ Chí Minh phát triển đô thị theo mô hình đa trung tâm
Giải pháp nào hút hàng trung chuyển qua cụm cảng Cái Mép- Thị Vải?
Quốc hội xem xét thông qua 10 dự án Luật, 3 nghị quyết và chất vấn 4 lĩnh vực tại Kỳ họp thứ 7
Nghiên cứu phát hành 100.000 tỷ đồng TPCP cho đầu tư các công trình trọng điểm
LONGFORM: Hệ sinh thái Tài chính số- Lấy dữ liệu làm tài nguyên, lấy giải pháp đột phá làm nền tảng
16:55 | 16/04/2024 Megastory/Longform
Infographics: Quá trình công tác của tân Phó Cục trưởng Hải quan Khánh Hòa Nguyễn Văn Cường
22:04 | 05/04/2024 Infographics
Infographics: Quá trình công tác của tân Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan Đinh Ngọc Thắng
13:54 | 27/03/2024 Infographics
Infographics: Quá trình công tác của tân Cục trưởng Cục Hải quan Quảng Nam Dương Xuân Sinh
09:44 | 02/03/2024 Infographics
Ngành Hải quan: Thu ngân sách tháng 4 tăng 4,5% so với tháng 3
10:24 | 05/05/2024 Hải quan