Tuyển sinh Cao đẳng trong cơn khủng hoảng đầu vào

Nếu không thay đổi chất lượng đào tạo, các trường CĐ sẽ tiếp tục khủng hoảng số lượng tuyển sinh. Ảnh: Thùy Linh

Nằm trong quy luật đào thải

Theo số liệu của Bộ Lao động Thương binh và Xã hội, trong quý I năm 2014 có 79.100 người có trình độ CĐ đang thất nghiệp. Con số này tăng so với năm trước và dự đoán sẽ còn tăng nữa trong thời gian tới. Những năm gần đây mùa tuyển sinh nào thí sinh cũng đổ dồn hồ sơ vào đại học tạo ra sự mất cân đối trong cơ cấu nguồn nhân lực của đất nước. Xu hướng ít chọn các trường CĐ là do cơ hội trúng tuyển cao nhưng ra trường thường khó tìm việc, lương thấp. Vì vậy, nỗi lo thất nghiệp với khối CĐ dường như lớn hơn, dai dẳng hơn nên thí sinh không còn mặn mà. Nhiều trường CĐ trên cả nước có số hồ sơ đăng kí dự thi không bằng chỉ tiêu tuyển sinh, đặc biệt là các trường CĐ địa phương. Năm nay thậm chí có trường chỉ nhận được vài chục hồ sơ đăng ký dự thi cho cả mùa tuyển sinh.

Nhìn nhận về vấn đề này, ông Nguyễn Văn Tuấn, Hiệu trưởng Trường CĐ Sư phạm Hà Nội cho rằng: “Điều này hoàn toàn phù hợp với quy luật đào thải tự nhiên. Khi mà chương trình giảng dạy của các trường không đáp ứng được nhu cầu của xã hội và chất lượng giảng dạy không được đầu tư thì việc thí sinh quay đầu với những trường này là chuyện đương nhiên”.

Mặt khác, ông Nguyễn Phúc Đức (Hiệu trưởng Trường CĐ Cộng đồng Hà Nội) nhận định, đào tạo CĐ có nhiều áp lực về tuyển dụng bởi xã hội vẫn trọng bằng cấp, thích bằng đại học hơn là CĐ. Bên cạnh đó, hiện nay chúng ta đang rơi vào tình trạng sử dụng nguồn nhân lực rất lãng phí, sự phân bổ công việc theo trình độ không tốt. Ví dụ, có những vị trí trong cơ quan chỉ cần tuyển những người có trình độ CĐ nhưng trong quá trình tuyển dụng chỉ trình độ đại học mới được làm ở đó. Chính vì thế sinh viên tốt nghiệp CĐ ra trường gặp sự cạnh tranh khốc liệt với sinh viên có bằng đại học và rất khó khăn trong xin việc.

Hơn nữa, từ năm 2013, Bộ Giáo dục và Đào tạo chủ trương sinh viên hệ CĐ tốt nghiệp chưa đủ 36 tháng muốn học liên thông lên đại học phải thi tuyển sinh "ba chung” như mọi thí sinh bình thường khác, càng khiến không ít các trường CĐ "ngắc ngoải” vì thiếu nguồn tuyển sinh.

Thay đổi để “cứu” chính mình

Hiện nay, chương trình giảng dạy của CĐ chia làm hai hướng: Đào tạo thực hành và đào tạo hàn lâm. Những năm gần đây, trong xu hướng giảm đầu vào của các trường CĐ, chỉ có chương trình đào tạo theo hướng thực hành vẫn giữ được sức hút với thí sinh. Ví dụ như Trường CĐ Sư phạm Hà Nội, trong những năm gần đây, số thí sinh đăng kí dự thi luôn giữ ở mức hơn 10.000 hồ sơ. Để có được điều này, ông Nguyễn Văn Tuấn, Hiệu trưởng Trường CĐ Sư phạm Hà Nội cho biết: “Sinh viên của trường luôn được đánh giá cao về năng lực nhờ chương trình đào tạo sát với thực tế của nhà trường. Cùng với đó là việc đào tạo gắn liền với nhu cầu của xã hội nên sinh viên ra trường có tỷ lệ xin được việc rất cao. Điều này vô hình trung đã tạo được sức hút lớn đối với thí sinh”.

Trước thực tế đó, nhiều trường đã phải tự tìm cách đổi mới chương trình giảng dạy, bỏ bớt những ngành đào tạo thiên về lý thuyết mà xa rời thực tiễn, tìm lại vị thế của mình nhờ nâng cao chất lượng đầu ra cho sinh viên. Ông Nguyễn Phúc Đức, Phó Hiệu trưởng Trường CĐ Cộng đồng Hà Nội cho biết: “Năm tới đây, cùng với đổi mới trong đề án tuyển sinh, Trường CĐ Cộng đồng Hà Nội cũng sẽ tiến hành cải cách đào tạo. Có thể sẽ giảm số chỉ tiêu đầu vào, xây dựng chương trình học mới chú trọng tới tính áp dụng thực tiễn nữa để sinh viên ra trường được xã hội nhìn nhận và đánh giá cao”.

CĐ Điện lạnh Hà Nội là một trường có truyền thống lâu đời về đào tạo nguồn nhân lực điện lạnh cho thành phố Hà Nội. Tuy nhiên, những năm gần đây số lượng thí sinh đăng kí dự thi vẫn liên tục giảm, năm 2014 giảm 30% so với năm 2013. Để khắc phục tình trạng này, bà Nguyễn Thị Hằng Nga, Trưởng phòng Đào tạo cho biết: “Tới đây, ngoài việc tiếp tục đầu tư cơ sở vật chất để nâng cao năng lực thực hành cho sinh viên, nhà trường sẽ tạo các hội chợ việc làm bằng cách liên kết với DN trên địa bàn thành phố và các tỉnh lân cận, tạo điều kiện cho sinh viên có thể đi làm ngay trong thời gian học. Quyết tâm trong thời gian tới tìm mọi cách để giảm triệt để sinh viên thất nghiệp sau khi ra trường”.

Tương tự với trường CĐ Điện lạnh, trường CĐ Thương mại và Du lịch Hà Nội cũng tìm cách làm mới mình theo hướng giải quyết vấn đề việc làm cho sinh viên. Thầy Đàm Văn Hường- Hiệu trưởng nhà trường cho hay: “Năm tới nhà trường sẽ tiến hành vừa thi tuyển, vừa xét tuyển, thắt chặt đầu vào, chọn lọc một cách kĩ càng nhất thí sinh thực sự phù hợp với ngành nghề mà trường đào tạo. Thời gian tới nhà trường sẽ đào tạo gắn liền với nhu cầu của DN, vừa giúp cho sinh viên có kĩ năng thực hành tốt vừa tạo uy tín cho nhà trường”.

Như vậy, đề có thể tiếp tục tồn tại trong giai đoạn đổi mới giáo dục hiện hay, các trường CĐ phải tự thay đổi chính mình. Nếu vẫn cứ chạy theo số lượng đầu vào mà bỏ quên chất lượng đầu ra của sinh viên thì sớm muộn gì thí sinh và xã hội cũng sẽ “quay lưng” với hệ Cao đẳng./.