TP.Hồ Chí Minh: Ám ảnh cháy nổ ở chung cư

Nhiều vật dụng dễ cháy đặt khu vực cầu thang Chung cư 26 Lý Tự Trọng. Ảnh: N.Dương.

Theo thống kê, hiện trên địa bàn thành phố có gần 1.000 chung cư và nhà cao tầng với chiều cao từ 25m - 200m. Trong số chung cư nêu trên, có 474 công trình xây dựng trước năm 1975 nằm ở 15 quận với 27.000 hộ dân sinh sống. Trong đó, quận 5 chiếm số lượng nhiều nhất với 203 chung cư. Đặc biệt, có 16 chung cư cũ, bị hư hỏng nặng, nguy hiểm, có thể sập đổ bất cứ lúc nào đã được kiểm định cấp D, cần cải tạo lại ở quận 1, 4, 5, 6 và Tân Bình với tổng số gần 1.500 căn hộ. Điều đáng nói là toàn bộ số chung cư này sau khi có Luật PCCC, không thẩm duyệt, nghiệm thu về PCCC theo quy định.

Qua khảo sát có nhiều công trình không đảm bảo các điều kiện về giao thông, nguồn nước phục vụ cho xe chữa cháy, giải pháp ngăn cháy, lối thoát nạn, hệ thống kỹ thuật PCCC không được duy tu, bảo dưỡng thường xuyên, dẫn đến xuống cấp, hư hỏng, mất tác dụng. Bên cạnh đó, tình trạng tự ý xây dựng cơi nới, lấn chiếm hành lang, lối đi, cầu thang thoát nạn, và câu mắc điện, sử dụng thiết bị điện không an toàn rất phổ biến...

Điển hình như chung cư cũ tại địa chỉ số 155-157 đường Bùi Viện (phường Phạm Ngũ Lão, quận 1) có 8 tầng với tổng diện tích mặt đất là 592 m2, diện tích sàn hơn 4.000 m2, có 80 hộ sinh sống là một trong 474 chung cư trong diện “báo động” do xuống cấp nghiêm trọng, hư hỏng nhiều hạng mục, có nguy cơ đổ sập bất cứ lúc nào gây nguy hiểm cho cư dân đang sinh sống. Cùng với đó là sự bất an về PCCC do chung cư có hai lối thoát hiểm cho cư dân, dọc các hành lang mặc dù có trang bị bình cứu hỏa tại chỗ, tuy nhiên, theo ghi nhận hiện hệ thống ống nước chữa cháy khá nhỏ, đường kính khoảng 7cm.

Còn tại chung cư 42 Nguyễn Huệ (phường Bến Nghé, quận 1) gồm 10 tầng, diện tích 943m2 với 105 căn hộ nhưng chỉ có một lối thoát hiểm duy nhất. Tuy nhiên, lối thoát hiiểm này lại đang được sử dụng làm bãi giữ xe. Tại khu vực này cũng chứa nhiều đồ dễ cháy. Đồng thời, hệ thống nước chữa cháy tại đây cũng không thể bơm lên lầu 9, nếu xảy ra cháy nổ sẽ không thể xử lý tại chỗ được. Tình trạng này cũng xảy ra tại chung cư Nguyễn Thị Nghĩa (phường Phạm Ngũ Lão, quận 1), cao 7 tầng, nhưng chỉ có một cầu thang bộ vừa là nơi di chuyển của cư dân vừa là lối thoát hiểm. Ở tầng trệt chung cư là một bãi giữ xe với hàng trăm chiếc của cư dân và các khách vãng lai khi đến các cửa hàng cạnh chung cư. Mặt khác, theo ghi nhận, tại cầu thang lên các tầng nhỏ còn bị chiếm dụng chứa tủ, giường, quần áo, dây điện thòng xuống bám vào các vật dụng dễ cháy này. Ở bên trong chung cư, cư dân gắn bàn thờ tùy tiện, các bát nhang lúc nào cũng nghi ngút khói. Trong khi, theo phản ánh của người dân hệ thống PCCC đã cũ, hư hỏng.

Tương tự, tại bãi xe chung cư Nguyễn Thái Bình (quận 1) cũng là mối nguy hiểm, ám ảnh thường trực khi hàng trăm xe máy để tràn lan, thu hẹp lối vào chung cư. Đây cũng là lối thoát hiểm duy nhất khi xảy ra sự cố. Hệ thống dây điện, cáp viễn thông chằng chịt từ các tầng cao xuống bãi xe cũng là mối nguy hiểm thường trực đối với 400 hộ dân đang sinh sống tại đây bởi thực tế hệ thống PCCC xuống cấp, hệ thống báo cháy không có.

Theo đó, cùng với trách nhiệm cải tạo các chung cư cũ, xuống cấp, vấn đề đặt ra, công tác đảm bảo PCCC là trách nhiệm của chủ đầu tư, trách nhiệm người đứng đầu cơ quan, đơn vị, địa phương đối với hoạt động của các chung cư. Tại hội nghị triển khai chỉ thị của UBND TP.HCM về các biện pháp đảm bảo an toàn PCCC đối với chung cư, nhà cao tầng trên địa bàn TP.HCM diễn ra cuối tuần qua, UBND TP.HCM cũng đã yêu cầu cảnh sát PCCC TP.HCM tăng cường công tác quản lý về PCCC. Thường xuyên thanh, kiểm tra việc chấp hành quy định về PCCC tại các chung cư, nhà cao tầng để kịp thời phát hiện và yêu cầu khắc phục các sai phạm, thiếu sót và xử lý nghiêm các vi phạm.

Đặc biệt, đối với nhà chung cư cao tầng chưa nghiệm thu về PCCC đã đưa dân vào sinh sống phải tiếp tục phối hợp các đơn vị liên quan kiểm tra, đôn đốc việc thực hiện các yêu cầu về PCCC, những cam kết của chủ đầu tư để nghiệm thu. Việc kiểm tra khắc phục các vi phạm về PCCC phải thực hiện 15 ngày/lần. Nếu xử phạt mà chủ đầu tư vẫn không khắc phục thì đề xuất chính quyền địa phương tổ chức cưỡng chế. TP.HCM cũng sẽ thực hiện công bố công khai danh sách các chung cư an toàn, chung cư chưa an toàn cho UBND quận - huyện, phường - xã - thị trấn, cư dân để phối hợp giám sát. Trường hợp cần thiết thì thông tin trên các phương tiện thông tin đại chúng…

Ngoài ra, để hạn chế xảy ra cháy lớn, giảm thiểu tối đa thiệt hại khi có cháy, người dân cũng cần nâng cao ý thức, trách nhiệm trong công tác PCCC. Đặc biệt, là các kỹ năng xử lý khi xảy ra cháy, nổ. Chủ hộ gia đình phải có trách nhiệm thường xuyên kiểm tra công tác PCCC trong gia đình mình, không tự ý làm mất tác dụng của phương tiện PCCC và lối thoát nạn.