TPHCM cần triển khai tốt phương tiện công cộng trước khi cấm xe cá nhân

TPHCM cần xây dựng hệ thống giao thông công cộng công suất lớn trước khi cấm xe máy. Ảnh T.D

Đề án trên do Sở Giao thông vận tải TPHCM phối hợp Viện Chiến lược và Phát triển giao thông vận tải tiến hành xây dựng, nhằm giải quyết bài toán khó khăn về giao thông đô thị tại TPHCM; đặc biệt là phương tiện cơ giới cá nhân tăng mạnh, trong khi vận tải hành khách công cộng chỉ mới đáp ứng khoảng 8% so với nhu cầu đi lại của người dân.

Theo Viện Chiến lược và Phát triển giao thông vận tải, hiện nay số liệu phương tiện tiếp tục phát triển quá sức chịu đựng của hạ tầng, với khoảng 8-8,5 triệu xe máy, ôtô từ 300.000 - 350.000 chiếc. Trong bối cảnh đó, vận tải hành khách công cộng được xem là một trong các yếu tố quyết định hạn chế lưu thông xe cá nhân lại có chiều hướng thụt lùi; mạng lưới xe buýt hiện nay chưa hợp lý, phương tiện không đa dạng, sản lượng vận chuyển liên tục suy giảm, hiện chỉ đáp ứng được khoảng 4,3% nhu cầu giao thông đô thị.

Giải pháp để hạn chế sử dụng phương tiện cơ giới cá nhân, được đưa ra là trước mắt tại khu vực trung tâm thành phố đến năm 2030 mở rộng ra các khu vực quận 1, 3, 5, 10, khu đô thị Thủ Thiêm và Phú Mỹ Hưng. Sau đó phát triển mở rộng, lan tỏa sang các khu vực lân cận.

Phát biểu tại hội nghị, nhiều ý kiến cho rằng, các giải pháp trên còn mang tính tình thế trước mắt, chưa giải quyết được vấn đề gốc rễ của tình trạng quá tải giao thông tại TPHCM nhiều năm qua.

Luật sư Nguyễn Văn Hậu, Phó Chủ tịch Hội Luật gia TPHCM cho rằng, về giải pháp từ năm 2025 đến 2030 sẽ cấm xe gắn máy lưu thông trong các khu vực trung tâm. Với thời gian ngắn như vậy cùng với hạ tầng giao thông, khả năng thay thế của các phương tiện giao thông công cộng như hiện nay và những năm tới thì khó thực hiện được.

Mặt khác, theo Luật sư Nguyễn Văn Hậu, việc hạn chế xe gắn máy áp dụng chung cho tất cả mọi người, bao gồm cả những người sinh sống, cư trú tại những khu vực bị hạn chế là đẩy khó khăn về phía người dân; chưa kể sẽ phát sinh thêm nhiều khu vực ùn ứ giao thông do hình thành các bãi giữ xe với lượng xe khổng lồ tại các khu vực tiếp giáp trung tâm thành phố.

TS Huỳnh Thế Du, Trường Đại học Fullbright Việt Nam cho rằng, giảm xe gắn máy thì người dân sẽ chuyển sang phương tiện xe ô tô cá nhân, lúc đó tình trạng tắc nghẽn giao thông sẽ nghiêm trọng hơn, vì 1 chiếc ô tô con chiếm diện tích mặt đường của 4 xe gắn máy.

“Nếu hạn chế, tiến tới cấm xe gắn máy vào năm 2025 mà chúng ta chưa có loại phương tiện công cộng nào thay thế để vận chuyển lượng người khổng lồ này ở các khu vực trung tâm thành phố, thì sẽ tạo ra những khu vực tắc nghẽn giao thông nghiêm trọng khác. Do vậy, giải pháp cấp bách cho tương lai là phải xây dựng cho được hệ thống giao thông công cộng công suất lớn”, TS Huỳnh Tấn Du nhấn mạnh.

Theo đó, giải pháp phát triển vận tải hành khách công cộng phải xem là giải pháp tiên quyết trước khi thành phố thực hiện cấm phương tiện cá nhân ở một số khu vực trung tâm thành phố.