Thị trường rộng mở, giá tốt, vì sao doanh nghiệp xuất khẩu gạo vẫn kêu khó?
Thúc đẩy sản xuất, xuất khẩu gạo Tăng tốc xuất khẩu gạo Ấn Độ cấm xuất khẩu gạo tẻ thường Việt Nam có thể yên tâm về vấn đề an ninh lương thực, tận dụng thời cơ cho xuất khẩu gạo |
![]() |
Việc liên kết sẽ giúp DN tăng tính chủ động về nguyên liệu ngay cả trong những giai đoạn thị trường biến động. Ảnh: T.L |
Coi chừng “gây ông đập lưng ông”
Ông Trần Duy Đông, Cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu, Bộ Công Thương cho biết, tình trạng thiếu hụt nguồn cung lương thực toàn cầu do tác động từ lệnh cấm của Ấn Độ, Sáng kiến ngũ cốc Biển Đen bị đổ vỡ, biến đổi khí hậu thay đổi điều kiện gieo trồng… sẽ làm suy giảm nguồn cung và đẩy giá lương thực tăng cao. Theo đó, hầu hết các quốc gia đều đang xem xét kỹ các tác động từ bối cảnh thị trường toàn cầu để nhanh chóng đưa ra các biện pháp hỗ trợ sản xuất trong nước và bình ổn giá cả lương thực nội địa. Chẳng hạn tại Thái Lan, Chủ tịch danh dự của Hiệp hội các nhà xuất khẩu gạo Thái Lan cho biết, lệnh cấm của Ấn Độ cần được đánh giá thận trọng, cân nhắc kỹ do có thể ảnh hưởng đến giá gạo nội địa và có thể khiến các nhà máy xay xát gạo và các nhà xuất khẩu gạo của Thái Lan trì hoãn các đơn đặt hàng gạo để đánh giá tác động.
Với các nhà nhập khẩu gạo, ông Trần Duy Đông dẫn lời Chủ tịch Phòng Nông nghiệp và Lương thực Philippines (PCAFI) cho biết, Lệnh cấm xuất khẩu gạo của Ấn Độ sẽ làm tăng hoạt động đầu cơ và cạnh tranh, chuyển đơn hàng nhập khẩu các nước xuất khẩu gạo khác, đẩy giá lên cao, gây thêm áp lực lên giá gạo nội địa nước này. Giám đốc quốc gia của Liên đoàn Nông dân Tự do (FFF) cho biết các thương nhân hiện đang xem xét thông tin về nguồn cung và giá từ các quốc gia xuất khẩu gạo lớn như Việt Nam. Sau khi lệnh cấm có hiệu lực, nhiều DN Philippines đã chấp nhận giá chào mới từ các DN Việt Nam để có hàng trong tháng 8 khi vụ Hè Thu thu hoạch.
Trong bối cảnh đó, Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên đặc biệt nhấn mạnh việc cần tranh thủ thời cơ để xuất khẩu gạo mang lại hiệu quả cao nhất nhưng phải đảm bảo an ninh lương thực trong mọi tình huống. Đặc biệt, cần thận trọng trước quyết định cấm xuất khẩu gạo của các nước. Nếu lúc này thừa thế xông lên thì coi chừng “gậy ông đập lưng ông”. Một quốc gia nổi tiếng về XK lúa gạo nhưng trong nước lại thiếu gạo, để giá gạo lên quá cao ảnh hưởng đến đời sống người dân là không thể chấp nhận được.
Khó tận dụng cơ hội do thiếu liên kết
Theo công bố của Hiệp hội Lương thực Việt Nam, tại ngày 4/8, giá gạo xuất khẩu 5% tấm giao dịch ở mức 618 USD/tấn, gạo 25% tấm ở mức 598 USD/tấn. Như vậy, giá gạo xuất khẩu đã tăng mạnh 60 USD/tấn đối với cả gạo 5% tấm và gạo 25% tấm chỉ trong 1 tuần qua. Cùng chiều với giá gạo xuất khẩu, giá lúa gạo ở ĐBSCL cũng liên tục tăng mạnh, giá gạo nguyên liệu đã lên mức 12.100 đồng/kg, gạo thành phẩm ở mức 14.100 đồng/kg.
Ở góc độ DN xuất khẩu gạo Việt Nam, bà Huỳnh Thị Bích Huyền, Chủ tịch HĐQT Công ty Xuất nhập khẩu Ngọc Quang nhìn nhận việc giá lúa gạo tăng là tin mừng đối với nông dân nhưng DN lại gặp khó khăn. “Giá lúa tăng không có điểm dừng trong khi hợp đồng đã ký trước đó không thể điều chỉnh giá gạo, nên DN buộc phải mua giá cao để đáp ứng đơn hàng” – bà Huyền cho biết.
Từ thực tế khó khăn của DN trong việc đáp ứng đơn hàng khi giá lúa gạo liên tục tăng, câu chuyện liên kết sản xuất, tiêu thụ lúa gạo lại tiếp tục được đặt ra. Theo Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Trần Thanh Nam, tại ĐBSCL hiện có 3 hình thức liên kết tiêu thụ: nông dân bán lúa gạo trực tiếp cho DN, chiếm 12,1% tổng sản lượng; nông dân thông qua thương lái bán cho DN chế biến và xuất khẩu, chiếm tới 50%; 37,9% còn lại là nông dân bán lúa qua HTX có ký kết với DN. Đáng chú ý, trong 180 DN đủ điều kiện xuất khẩu gạo ở ĐBSCL, chỉ có 50 doanh nghiệp thực hiện ký liên kết với HTX và xây dựng vùng nguyên liệu. Số còn lại tự mua tự bán, dẫn đến cạnh tranh, giá cao giá thấp, không có gạo trữ, không có vùng nguyên liệu, mua trôi nổi. Đó là nguyên nhân dẫn đến tình trạng DN khó khăn về nguồn nguyên liệu.
Thực tế thời gian qua, câu chuyện liên kết sản xuất, tiêu thụ lúa gạo hầu như không có thêm gương mặt nào mới, ngoài những cái tên quen thuộc như Lộc Trời, Tân Long, Trung An…
Những hạn chế trong việc liên kết này cũng thể hiện rõ trong số liệu của các địa phương. Ông Nguyễn Thành Huân, Phó Giám đốc Sở Công Thương An Giang cho biết, vụ Hè Thu 2023, toàn tỉnh An Giang xuống 228.750 ha và đặt kế hoạch liên kết sản xuất tiêu thụ 145.540 ha, chiếm tỷ lệ gần 64% diện tích với 14 công ty, DN và công ty giống. Tuy nhiên, đến nay mới chỉ có 32.725 ha được ký hợp đồng bao tiêu với các DN thông qua HTX, tổ hợp tác, với tỷ lệ chỉ 22%. Trong đó, có DN mới ký hợp đồng bao tiêu cho diện tích chưa tới 2% so với kế hoạch đề ra.
Tương tự, bà Võ Phương Thủy, Phó Giám đốc Sở Công Thương Đồng Tháp cũng cho biết, tại Đồng Tháp, diện tích xuống giống vụ Hè Thu là 184.758 ha, nhưng diện tích liên kết chỉ ở mức 28.183 ha, chiếm tỷ lệ 15,2%. Trước đó, trong năm 2022, diện tích thực hiện liên kết tiêu thụ cũng chỉ đạt 17,3% tổng diện tích sản xuất.
Theo các địa phương, nhiều DN chưa chú trọng công tác xây dựng vùng nguyên liệu và liên kết thu mua với nông dân. Điều này dẫn đến nguồn nguyên liệu không ổn định về số lượng và chất lượng, gây thiếu hụt nguyên liệu sản xuất để cung ứng cho các đơn hàng đã ký, đặc biệt trong bối cảnh giá lúa gạo đang biến động từng ngày như hiện nay. Do đó, để tận dụng “thời cơ vàng” của thị trường lúa gạo hiện nay, các địa phương đề nghị Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn có giải pháp hỗ trợ DN xây dựng vùng nguyên liệu. Đồng thời, có nhiều hoạt động tuyên truyền để nông dân, HTX và DN hiểu thêm về ý nghĩa của liên kết tiêu thụ để hoạt động sản xuất, xuất khẩu lúa gạo phát triển bền vững, ổn định và mang lại lợi ích cho các bên tham gia.
Tin liên quan

Nửa đầu năm, Hải quan khu vực XX thu NSNN đạt hơn 47%
12:40 | 09/07/2025 Hải quan

Doanh nghiệp thành lập mới tăng mạnh trong tháng 6
14:05 | 08/07/2025 Doanh nghiệp - Thương hiệu

Hải quan nỗ lực thực hiện 4 nghị quyết trụ cột
09:40 | 08/07/2025 Hải quan

Viettel "bắt tay" OPPO: Thúc đẩy phổ cập 5G và trải nghiệm AI tại Việt Nam
15:28 | 04/07/2025 Thị trường - Doanh nghiệp

Vietjet mở lối khám phá thung lũng Swan: Thiên đường cho kẻ mộng mơ và tín đồ ẩm thực
16:28 | 30/06/2025 Thị trường - Doanh nghiệp

Không có sự khác biệt nào giữa một tỷ phú với một bác tài Tuk tuk trong thế giới AI
14:19 | 26/06/2025 Thị trường - Doanh nghiệp

Binh đoàn 20 bàn giao công trình sửa chữa nhà đồng đội
17:26 | 25/06/2025 Thị trường - Doanh nghiệp

Top 10 công ty công nghệ uy tín năm 2025 sẵn sàng “vươn mình” cùng “bệ phóng” chính sách
16:32 | 22/06/2025 Thị trường - Doanh nghiệp

“Mở khóa” dinh dưỡng tự nhiên bằng công nghệ: Sữa Việt tạo tiếng vang tại sân chơi toàn cầu
10:28 | 21/06/2025 Thị trường - Doanh nghiệp

Vietjet đồng hành cùng người hâm mộ đến K-Star Spark 2025 tại Hà Nội
20:46 | 20/06/2025 Thị trường - Doanh nghiệp

Từ số hóa đến cá nhân hóa: Gen Y và Gen Z đang tái định hình thị trường bảo hiểm Việt Nam
20:47 | 13/06/2025 Thị trường - Doanh nghiệp

HDBank hợp tác BIDV triển khai nguồn vốn quốc tế thúc đẩy phát triển bền vững
11:20 | 13/06/2025 Thị trường - Doanh nghiệp

Thị trường bảo hiểm Việt Nam 2025: Tái thiết niềm tin, hướng tới phát triển bền vững
18:33 | 12/06/2025 Thị trường - Doanh nghiệp

Cần cơ chế “mở khóa” để nhà ở xã hội không bị đẩy lên cao
18:15 | 12/06/2025 Thị trường - Doanh nghiệp

Nhiều dự án khởi nghiệp xanh đã có sản phẩm xuất khẩu
14:29 | 12/06/2025 Thị trường - Doanh nghiệp

Ngành ngân hàng dẫn đầu phát hành trái phiếu doanh nghiệp
10:16 | 11/06/2025 Doanh nghiệp - Thương hiệu
Vấn đề Bạn quan tâm
Tin mới

Sẵn sàng triển khai quy định về khấu trừ, nộp thay thuế

Thực hiện chính quyền 2 cấp: tháo “nút thắt” cho nhiều dự án bất động sản

Không phải xuất trình Giấy chứng nhận kiểm dịch sầu riêng XK cho cơ quan Hải quan

Phát hiện kho chứa hơn 47.000 sản phẩm nhập lậu tại Quảng Ninh

Hướng đi mới cho doanh nghiệp sữa Việt tại Singapore

(INFORGRAPHICS): Hướng dẫn các kênh nộp thuế điện tử nhanh chóng, tiện lợi
00:00 | 08/07/2025 Infographics

(INFORGRAPHICS): 10 doanh nghiệp niêm yết có vốn hóa lớn nhất tại TP. Hà Nội
09:00 | 08/07/2025 Infographics

(INFORGRAPHICS): Những điểm cần lưu ý đối với tài khoản định danh điện tử của doanh nghiệp
19:17 | 07/07/2025 Infographics

(INFORGRAPHICS) - Cơ cấu tổ chức bộ máy mới của ngành Thuế từ ngày 1/7/2025
15:14 | 01/07/2025 Infographics

Bài 3: (LONGFORM): Phân cấp, phân quyền trong quản lý thuế: Tăng hiệu quả, giảm thủ tục vì người dân và doanh nghiệp
15:54 | 30/06/2025 Diễn đàn

Sẵn sàng triển khai quy định về khấu trừ, nộp thay thuế

Mã hải quan của các đơn vị thuộc Chi cục Hải quan khu vực II

Nửa đầu năm, Hải quan khu vực XX thu NSNN đạt hơn 47%

Hải quan Phú Quốc: Đồng bộ giải pháp đón lượng khách tăng đột biến

Xây dựng Luật Quản lý thuế (thay thế) nhằm nâng cao hiệu quả quản lý

Ngành Thuế Hải Phòng kiện toàn bộ máy phục vụ người nộp thuế thông suốt

Doanh nghiệp thành lập mới tăng mạnh trong tháng 6

Tân cảng Sài Gòn đạt giải Nhì Giải thưởng Sáng tạo TP. Hồ Chí Minh

Doanh nghiệp điện tử cần chủ động kịch bản ứng phó với các mức thuế quan từ Mỹ

Doanh nghiệp xây dựng gặp khó khi giá nguyên vật liệu tăng cao

Ông Nguyễn Thanh Sơn được bổ nhiệm giữ chức Giám đốc điều hành Vietjet

Bất động sản khu Đông Hải Phòng: Trung tâm chuyển dịch dòng đầu tư

Không phải xuất trình Giấy chứng nhận kiểm dịch sầu riêng XK cho cơ quan Hải quan

Đính chính tỷ giá tính thuế do lỗi hệ thống

Hướng dẫn chính sách thuế dành cho nhà thầu nước ngoài

Khai sửa đổi, bổ sung trị giá hàng hóa nhập khẩu đã thông quan

Chính sách thuế TNCN đối với chi phí cách ly phòng, chống dịch Covid-19

Điều chỉnh lệ phí đăng ký, cấp biển số xe

Hướng đi mới cho doanh nghiệp sữa Việt tại Singapore

Trước hợp nhất, Bắc Giang vượt Bắc Ninh về xuất khẩu

10 nhóm hàng xuất khẩu lớn nhất tháng 6/2025

Nghệ An: Xuất khẩu 6 tháng đạt 1,8 tỷ USD

Doanh nghiệp Việt: cần thích ứng với chính sách mới của Indonesia để mở rộng xuất khẩu

Thép Việt vào Anh chịu hạn ngạch mới

Chủ đầu tư phải hoàn trả chênh lệch cho người mua nếu giá nhà thấp hơn quyết toán

Sản xuất công nghiệp kỳ vọng bứt phá vào cuối năm

Bất động sản chịu áp lực bởi chi phí xây dựng leo thang

Thu hút FDI 6 tháng đầu năm 2025 bùng nổ, cao nhất 15 năm

Du lịch Việt Nam trước thời cơ vàng để cán mốc doanh thu "triệu tỷ đồng"
