Thị trường rộng mở, giá tốt, vì sao doanh nghiệp xuất khẩu gạo vẫn kêu khó?
Thúc đẩy sản xuất, xuất khẩu gạo Tăng tốc xuất khẩu gạo Ấn Độ cấm xuất khẩu gạo tẻ thường Việt Nam có thể yên tâm về vấn đề an ninh lương thực, tận dụng thời cơ cho xuất khẩu gạo |
![]() |
Việc liên kết sẽ giúp DN tăng tính chủ động về nguyên liệu ngay cả trong những giai đoạn thị trường biến động. Ảnh: T.L |
Coi chừng “gây ông đập lưng ông”
Ông Trần Duy Đông, Cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu, Bộ Công Thương cho biết, tình trạng thiếu hụt nguồn cung lương thực toàn cầu do tác động từ lệnh cấm của Ấn Độ, Sáng kiến ngũ cốc Biển Đen bị đổ vỡ, biến đổi khí hậu thay đổi điều kiện gieo trồng… sẽ làm suy giảm nguồn cung và đẩy giá lương thực tăng cao. Theo đó, hầu hết các quốc gia đều đang xem xét kỹ các tác động từ bối cảnh thị trường toàn cầu để nhanh chóng đưa ra các biện pháp hỗ trợ sản xuất trong nước và bình ổn giá cả lương thực nội địa. Chẳng hạn tại Thái Lan, Chủ tịch danh dự của Hiệp hội các nhà xuất khẩu gạo Thái Lan cho biết, lệnh cấm của Ấn Độ cần được đánh giá thận trọng, cân nhắc kỹ do có thể ảnh hưởng đến giá gạo nội địa và có thể khiến các nhà máy xay xát gạo và các nhà xuất khẩu gạo của Thái Lan trì hoãn các đơn đặt hàng gạo để đánh giá tác động.
Với các nhà nhập khẩu gạo, ông Trần Duy Đông dẫn lời Chủ tịch Phòng Nông nghiệp và Lương thực Philippines (PCAFI) cho biết, Lệnh cấm xuất khẩu gạo của Ấn Độ sẽ làm tăng hoạt động đầu cơ và cạnh tranh, chuyển đơn hàng nhập khẩu các nước xuất khẩu gạo khác, đẩy giá lên cao, gây thêm áp lực lên giá gạo nội địa nước này. Giám đốc quốc gia của Liên đoàn Nông dân Tự do (FFF) cho biết các thương nhân hiện đang xem xét thông tin về nguồn cung và giá từ các quốc gia xuất khẩu gạo lớn như Việt Nam. Sau khi lệnh cấm có hiệu lực, nhiều DN Philippines đã chấp nhận giá chào mới từ các DN Việt Nam để có hàng trong tháng 8 khi vụ Hè Thu thu hoạch.
Trong bối cảnh đó, Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên đặc biệt nhấn mạnh việc cần tranh thủ thời cơ để xuất khẩu gạo mang lại hiệu quả cao nhất nhưng phải đảm bảo an ninh lương thực trong mọi tình huống. Đặc biệt, cần thận trọng trước quyết định cấm xuất khẩu gạo của các nước. Nếu lúc này thừa thế xông lên thì coi chừng “gậy ông đập lưng ông”. Một quốc gia nổi tiếng về XK lúa gạo nhưng trong nước lại thiếu gạo, để giá gạo lên quá cao ảnh hưởng đến đời sống người dân là không thể chấp nhận được.
Khó tận dụng cơ hội do thiếu liên kết
Theo công bố của Hiệp hội Lương thực Việt Nam, tại ngày 4/8, giá gạo xuất khẩu 5% tấm giao dịch ở mức 618 USD/tấn, gạo 25% tấm ở mức 598 USD/tấn. Như vậy, giá gạo xuất khẩu đã tăng mạnh 60 USD/tấn đối với cả gạo 5% tấm và gạo 25% tấm chỉ trong 1 tuần qua. Cùng chiều với giá gạo xuất khẩu, giá lúa gạo ở ĐBSCL cũng liên tục tăng mạnh, giá gạo nguyên liệu đã lên mức 12.100 đồng/kg, gạo thành phẩm ở mức 14.100 đồng/kg.
Ở góc độ DN xuất khẩu gạo Việt Nam, bà Huỳnh Thị Bích Huyền, Chủ tịch HĐQT Công ty Xuất nhập khẩu Ngọc Quang nhìn nhận việc giá lúa gạo tăng là tin mừng đối với nông dân nhưng DN lại gặp khó khăn. “Giá lúa tăng không có điểm dừng trong khi hợp đồng đã ký trước đó không thể điều chỉnh giá gạo, nên DN buộc phải mua giá cao để đáp ứng đơn hàng” – bà Huyền cho biết.
Từ thực tế khó khăn của DN trong việc đáp ứng đơn hàng khi giá lúa gạo liên tục tăng, câu chuyện liên kết sản xuất, tiêu thụ lúa gạo lại tiếp tục được đặt ra. Theo Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Trần Thanh Nam, tại ĐBSCL hiện có 3 hình thức liên kết tiêu thụ: nông dân bán lúa gạo trực tiếp cho DN, chiếm 12,1% tổng sản lượng; nông dân thông qua thương lái bán cho DN chế biến và xuất khẩu, chiếm tới 50%; 37,9% còn lại là nông dân bán lúa qua HTX có ký kết với DN. Đáng chú ý, trong 180 DN đủ điều kiện xuất khẩu gạo ở ĐBSCL, chỉ có 50 doanh nghiệp thực hiện ký liên kết với HTX và xây dựng vùng nguyên liệu. Số còn lại tự mua tự bán, dẫn đến cạnh tranh, giá cao giá thấp, không có gạo trữ, không có vùng nguyên liệu, mua trôi nổi. Đó là nguyên nhân dẫn đến tình trạng DN khó khăn về nguồn nguyên liệu.
Thực tế thời gian qua, câu chuyện liên kết sản xuất, tiêu thụ lúa gạo hầu như không có thêm gương mặt nào mới, ngoài những cái tên quen thuộc như Lộc Trời, Tân Long, Trung An…
Những hạn chế trong việc liên kết này cũng thể hiện rõ trong số liệu của các địa phương. Ông Nguyễn Thành Huân, Phó Giám đốc Sở Công Thương An Giang cho biết, vụ Hè Thu 2023, toàn tỉnh An Giang xuống 228.750 ha và đặt kế hoạch liên kết sản xuất tiêu thụ 145.540 ha, chiếm tỷ lệ gần 64% diện tích với 14 công ty, DN và công ty giống. Tuy nhiên, đến nay mới chỉ có 32.725 ha được ký hợp đồng bao tiêu với các DN thông qua HTX, tổ hợp tác, với tỷ lệ chỉ 22%. Trong đó, có DN mới ký hợp đồng bao tiêu cho diện tích chưa tới 2% so với kế hoạch đề ra.
Tương tự, bà Võ Phương Thủy, Phó Giám đốc Sở Công Thương Đồng Tháp cũng cho biết, tại Đồng Tháp, diện tích xuống giống vụ Hè Thu là 184.758 ha, nhưng diện tích liên kết chỉ ở mức 28.183 ha, chiếm tỷ lệ 15,2%. Trước đó, trong năm 2022, diện tích thực hiện liên kết tiêu thụ cũng chỉ đạt 17,3% tổng diện tích sản xuất.
Theo các địa phương, nhiều DN chưa chú trọng công tác xây dựng vùng nguyên liệu và liên kết thu mua với nông dân. Điều này dẫn đến nguồn nguyên liệu không ổn định về số lượng và chất lượng, gây thiếu hụt nguyên liệu sản xuất để cung ứng cho các đơn hàng đã ký, đặc biệt trong bối cảnh giá lúa gạo đang biến động từng ngày như hiện nay. Do đó, để tận dụng “thời cơ vàng” của thị trường lúa gạo hiện nay, các địa phương đề nghị Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn có giải pháp hỗ trợ DN xây dựng vùng nguyên liệu. Đồng thời, có nhiều hoạt động tuyên truyền để nông dân, HTX và DN hiểu thêm về ý nghĩa của liên kết tiêu thụ để hoạt động sản xuất, xuất khẩu lúa gạo phát triển bền vững, ổn định và mang lại lợi ích cho các bên tham gia.
Tin liên quan

Bài 3: Tự nguyện tuân thủ pháp luật là động lực để doanh nghiệp phát triển
08:50 | 12/07/2025 Hải quan

Doanh nghiệp Việt thắng lớn tại Hàn Quốc
11:05 | 11/07/2025 Doanh nghiệp - Thương hiệu

Đừng bắt doanh nghiệp chân chính chịu trận trước hàng giả
21:39 | 10/07/2025 Chống buôn lậu, gian lận thương mại

Viettel "bắt tay" OPPO: Thúc đẩy phổ cập 5G và trải nghiệm AI tại Việt Nam
15:28 | 04/07/2025 Thị trường - Doanh nghiệp

Vietjet mở lối khám phá thung lũng Swan: Thiên đường cho kẻ mộng mơ và tín đồ ẩm thực
16:28 | 30/06/2025 Thị trường - Doanh nghiệp

Không có sự khác biệt nào giữa một tỷ phú với một bác tài Tuk tuk trong thế giới AI
14:19 | 26/06/2025 Thị trường - Doanh nghiệp

Binh đoàn 20 bàn giao công trình sửa chữa nhà đồng đội
17:26 | 25/06/2025 Thị trường - Doanh nghiệp

Top 10 công ty công nghệ uy tín năm 2025 sẵn sàng “vươn mình” cùng “bệ phóng” chính sách
16:32 | 22/06/2025 Thị trường - Doanh nghiệp

“Mở khóa” dinh dưỡng tự nhiên bằng công nghệ: Sữa Việt tạo tiếng vang tại sân chơi toàn cầu
10:28 | 21/06/2025 Thị trường - Doanh nghiệp

Vietjet đồng hành cùng người hâm mộ đến K-Star Spark 2025 tại Hà Nội
20:46 | 20/06/2025 Thị trường - Doanh nghiệp

Từ số hóa đến cá nhân hóa: Gen Y và Gen Z đang tái định hình thị trường bảo hiểm Việt Nam
20:47 | 13/06/2025 Thị trường - Doanh nghiệp

HDBank hợp tác BIDV triển khai nguồn vốn quốc tế thúc đẩy phát triển bền vững
11:20 | 13/06/2025 Thị trường - Doanh nghiệp

Thị trường bảo hiểm Việt Nam 2025: Tái thiết niềm tin, hướng tới phát triển bền vững
18:33 | 12/06/2025 Thị trường - Doanh nghiệp

Cần cơ chế “mở khóa” để nhà ở xã hội không bị đẩy lên cao
18:15 | 12/06/2025 Thị trường - Doanh nghiệp

Nhiều dự án khởi nghiệp xanh đã có sản phẩm xuất khẩu
14:29 | 12/06/2025 Thị trường - Doanh nghiệp

Ngành ngân hàng dẫn đầu phát hành trái phiếu doanh nghiệp
10:16 | 11/06/2025 Doanh nghiệp - Thương hiệu
Vấn đề Bạn quan tâm
Tin mới

7 doanh nghiệp vi phạm an toàn thực phẩm bị Bộ Y tế công khai danh tính

Hóa chất vươn lên dẫn đầu xuất khẩu sang Lào

Giá bất động sản tại Hải Phòng vẫn ở "vùng trũng"

Thương mại Việt Nam - Hoa Kỳ đã tăng gần 300 lần

Thu hồi và tiêu hủy toàn quốc sản phẩm sữa rửa mặt chuyên dụng Gammaphil - chai 125ml

(INFOGRAPHICS): Xuất khẩu 6 tháng đầu năm 2025 bứt phá ấn tượng
09:00 | 12/07/2025 Infographics

(INFORGRAPHICS): 5 nhóm hàng xuất khẩu chục tỷ USD trong nửa đầu năm
09:42 | 11/07/2025 Infographics

(INFORGRAPHICS): Hướng dẫn các kênh nộp thuế điện tử nhanh chóng, tiện lợi
00:00 | 08/07/2025 Infographics

(INFORGRAPHICS): 10 doanh nghiệp niêm yết có vốn hóa lớn nhất tại TP. Hà Nội
09:00 | 08/07/2025 Infographics

(INFORGRAPHICS): Những điểm cần lưu ý đối với tài khoản định danh điện tử của doanh nghiệp
19:17 | 07/07/2025 Infographics

Tờ khai luồng Đỏ qua Hải quan khu vực XII chiếm 2,6%

6 tháng đầu năm: Đã giải quyết hoàn thuế giá trị gia tăng 74.084 tỷ đồng

Bài 3: Tự nguyện tuân thủ pháp luật là động lực để doanh nghiệp phát triển

Hải quan khu vực II: Đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số để thực hiện nhiệm vụ

Đã triển khai nhiều dịch vụ thuế điện tử dành cho người nộp thuế là cá nhân

Hải quan TP. Hồ Chí Minh luôn giữ vị trí đặc biệt trong hệ thống tổ chức ngành Hải quan

Tân Cảng Sài Gòn tiếp nhận 12 cẩu khung có kỹ thuật cao nhất

Ra mắt ứng dụng đặt xe container tích hợp thủ tục XNK đầu tiên tại Việt Nam

Hoa Lâm Đồng bung nở trên hành trình xuất khẩu

Động lực tăng trưởng đang thay đổi cục diện ngành Thép

Doanh nghiệp Việt thắng lớn tại Hàn Quốc

Kế toán, kiểm toán không bị thay thế, mà chuyển mình trong kỷ nguyên số

Thu thuế GTGT tự động đối với hàng NK qua chuyển phát nhanh có giá trị dưới 1 triệu đồng

Hoá đơn điện tử kết nối cơ quan thuế: Cản trở lớn nhất là kỹ năng công nghệ

Hải quan lưu ý quy định về số định danh cá nhân thay cho mã số thuế cá nhân

Xác định tiền thuê đất trả hàng năm

Chính sách ưu đãi thuế vượt trội cho sản xuất, lắp ráp ô tô thân thiện với môi trường

Không phải xuất trình Giấy chứng nhận kiểm dịch sầu riêng XK cho cơ quan Hải quan

Hóa chất vươn lên dẫn đầu xuất khẩu sang Lào

Thương mại Việt Nam - Hoa Kỳ đã tăng gần 300 lần

Hà Tĩnh: Dự kiến đến năm 2030 sẽ có 13 bến cảng

Văn hóa Việt mở đường cho chiến lược thương mại, xuất khẩu mới

Lạng Sơn quyết liệt đẩy nhanh tiến độ xây dựng Cửa khẩu thông minh

Nuôi tôm công nghệ cao: hướng đi mới hiệu quả của ngành Thủy sản

Lực lượng quản lý thị trường đã xử lý 9.919 vụ vi phạm trong 6 tháng đầu năm

Thị trường tài chính xanh sẽ phát triển mạnh mẽ

Bất động sản công nghiệp cần chủ động "chuyển mình" trước sự thay đổi của nhu cầu

AMV bị cắt margin và loạt cảnh báo 'trói chân' nhà đầu tư

Nhiều cơ hội cho thị trường tài chính xanh
