Tận dụng tốt dữ liệu thương mại điện tử, tạo hiệu quả quản lý thuế và hải quan

Chủ tịch VCCI Phạm Tấn Công phát biểu tại Hội nghị. Ảnh: VGP

Dữ liệu TMĐT có thể giúp quản lý tốt công tác xuất nhập khẩu

Phát biểu đóng góp ý kiến tại Hội nghị của Chính phủ sơ kết 1 năm tháo gỡ "điểm nghẽn' trong triển khai Đề án 06 và đẩy mạnh kết nối, chia sẻ dữ liệu phục vụ phát triển TMĐT, chống thất thu thuế vào ngày 10/6/2024, Chủ tịch VCCI thẳng thắn chỉ ra, thời gian vừa qua có một bộ phận người kinh doanh bán lẻ chuyển sang hình thức TMĐT để né tránh sự thanh tra, kiểm tra của các cơ quan chức năng, trong đó có ngành Thuế. Đây là thách thức lớn đối với việc quản lý thuế, nhưng theo ông Phạm Tấn Công, đây cũng như một cơ hội đối với việc quản lý thuế những cơ sở bán lẻ.

Ông Phạm Tấn Công phân tích, TMĐT là các giao dịch được thực hiện qua con đường điện tử. Thông tin về các giao dịch này nằm trên cơ sở dữ liệu của các bên trung gian như sàn TMĐT, các ứng dụng của các ngân hàng, của các đơn vị chuyển phát… Vì thế, nếu thu thập được các dữ liệu này để phục vụ quản lý thuế thì hiệu quả mang lại sẽ rất lớn. Thậm chí, dữ liệu TMĐT còn có thể giúp quản lý rất tốt công tác xuất nhập khẩu hàng hoá, gồm thu các loại thuế từ hàng hoá xuất nhập khẩu và kiểm tra chuyên ngành hàng hoá, nhờ đó tạo tác động rất tích cực cho hoạt động hải quan.

“Việc tận dụng dữ liệu từ hoạt động TMĐT để phục vụ quản lý thuế và hải quan rất tiềm năng và sẽ mang lại hiệu quả cao. Điều này cần sự phối hợp giữa cơ quan Hải quan, Thuế, Công an và các đơn vị cung cấp dịch vụ nền tảng trên TMĐT như các sàn giao dịch TMĐT, các ngân hàng và các đơn vị vận chuyển”, ông Công nêu rõ.

Đại diện một số bộ, ngành tại Hội nghị. Ảnh: VGP

Thông tin về công tác phối hợp giữa các bộ, ngành, cũng tại Hội nghị, Thứ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Sinh Nhật Tân cho biết, trong thời gian tới, Bộ này sẽ kết nối với Tổng cục Thuế chuyển dữ liệu của 48.348 thông tin website/ứng dụng TMĐT bán hàng và 1.218 website/ứng dụng cung cấp dịch vụ TMĐT ngay sau khi hoàn thành việc kết nối hệ thống của hai đơn vị trong tháng 6/2024 (công tác này vượt trước tiến độ 1,5 năm).

Tại Ngân hàng Nhà nước (NHNN), Thống đốc Nguyễn Thị Hồng cho hay, đầu tháng 11/2023, NHNN đã làm việc với cơ quan Thuế liên quan đến hoạt động cung cấp dịch vụ xuyên biên giới. NHNN đã chỉ đạo các ngân hàng và trung gian thanh toán kết nối cung cấp thông tin với các cơ quan Thuế. Đến nay, các tổ chức tín dụng đã cung cấp cho Bộ Tài chính hơn 130 triệu tài khoản thanh toán của người nộp thuế.

Về phía doanh nghiệp, VCCI với tư cách đại diện cộng đồng doanh nghiệp, ông Phạm Tấn Công cho biết, VCCI thường xuyên tham vấn các doanh nghiệp về tính khả thi của việc kết nối, chia sẻ dữ liệu TMĐT. Nhìn chung, đa số ý kiến đều đồng tình với lợi ích của việc kết nối, chia sẻ dữ liệu. Chẳng hạn, việc quản lý thuế TMĐT giúp xác định vị trí tiêu dùng dịch vụ để đánh thuế, bởi các thông tin như địa chỉ vật lý, địa chỉ IP của khách hàng, số điện thoại, thanh toán xuyên biên giới có thể được thu thập một cách đáng tin cậy hơn.

Chủ tịch VCCI cho rằng cần có hướng dẫn cụ thể hơn về việc sử dụng các thông tin trên nhằm xác định dịch vụ xuất khẩu, nhất là các dịch vụ cung cấp qua internet. Điều này vừa giúp khuyến khích các doanh nghiệp xuất khẩu dịch vụ, vừa giúp tăng trưởng kinh tế, giải quyết việc làm, mang lại ngoại tệ cho đất nước và củng cố sức mạnh mềm quốc gia.

Tăng cường thanh kiểm tra hoạt động livestream bán hàng

Để công tác này được tốt hơn, các bộ, ngành cũng đã đưa ra một số đề nghị, đề xuất tới Bộ Tài chính. Thứ trưởng Bộ Công Thương đề nghị Tổng cục Thuế phối hợp trong việc chia sẻ cơ sở dữ liệu, tăng cường quản lý hoạt động TMĐT trong tháng 6/2024; đặc biệt xem xét việc liên thông dữ liệu mã số thuế của doanh nghiệp, hỗ trợ Bộ Công Thương định danh doanh nghiệp TMĐT. Thống đốc NHNN đề nghị Bộ Tài chính thống nhất giao Tổng cục Thuế là đơn vị đầu mối tiếp nhận, xử lý thông tin tài khoản thanh toán của người nộp thuế từ các tổ chức tín dụng để cho phép các cơ quan quản lý thuế khác khai thác thông tin từ Cơ sở dữ liệu của Tổng cục Thuế.

Về phía địa phương, Chủ tịch UBND tỉnh Thái Nguyên Trịnh Việt Hùng đề nghị Bộ Tài chính (Tổng cục Thuế) tiếp tục phối hợp với các bộ, ngành đẩy mạnh tuyên truyền, phổ biến, hướng dẫn tổ chức, cá nhân kinh doanh TMĐT thực hiện đăng ký thuế, kê khai, nộp thuế, đồng thời tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra đối với hoạt động livestream bán hàng và bảo vệ người tiêu dùng trên không gian mạng. Đồng thời đề nghị NHNN tăng cường kiểm tra, giám sát các giao dịch thanh toán, chỉ đạo các tổ chức tín dụng phối hợp cung cấp thông tin giao dịch cho cơ quan chức năng (cơ quan Thuế, quản lý thị trường…) để có cơ sở quản lý thuế từ hoạt động kinh doanh TMĐT theo quy định của pháp luật.

VCCI cũng đề nghị ngành Thuế tiếp tục nghiên cứu các khuyến nghị của các tổ chức quốc tế, nghiên cứu kinh nghiệm các nước khác để có thể đưa ra phương án chính sách phù hợp.

"Các doanh nghiệp sẵn sàng cung cấp thông tin, tài liệu, phối hợp cùng cơ quan Thuế đưa ra chính sách để vừa bảo đảm việc thu đúng, thu đủ cho ngân sách, nhưng cũng tạo điều kiện thuận lợi tối đa cho người nộp thuế, giảm gánh nặng thủ tục hành chính và rủi ro thuế", Chủ tịch VCCI nhấn mạnh.