Rạn nứt trong liên minh cầm quyền Thái Lan?

Thái Lan: Sóng ngầm vẫn cuộn

Tân Thủ tướng Prayut Chan-o-cha.

Sau cuộc bỏ phiếu tại Quốc hội hôm 5/6, đảng Palang Pracharath đã rút lại các cam kết trước đó khi đòi lại các vị trí bộ trưởng Nông nghiệp và Thương mại từ đảng Dân chủ và ví trí bộ trưởng Giao thông từ đảng Tự hào nước Thái (Bhumjaithai) trong bối cảnh Phó Thủ tướng Somkid Jatusripitak - cánh tay phải của ông Prayut về các vấn đề kinh tế - có thể quyết định không tham gia nội các mới nếu ông không kiểm soát 3 bộ kinh tế chủ chốt trên.

Lãnh đạo đảng Palang Pracharath, Uttama Savanayana, đã được giao nhiệm vụ thương lượng lại với hai đảng "mang tính chi phối" này khi mà họ ở một chừng mực nào đó đã mất đi những lợi thế mặc cả sau cuộc bỏ phiếu bầu Thủ tướng tại Quốc hội. Tuy nhiên, do ông Uttama không phải là người ra quyết định thực sự nên sứ mệnh của ông có thể sụp đổ vì 2 thành viên trong liên minh hầu như sẽ chắc chắn bác bỏ một thỏa thuận mới.

Ai đó có quyền lực thực sự trong đảng Palang Pracharath sẽ phải đứng ra chấm dứt xung đột để Chính phủ có thể được thành lập sau khi có sắc lệnh của Hoàng gia bổ nhiệm ông Prayut. Người đó chắc chắn không phải là Phó Thủ tướng Prawit Wongsuwon, bởi sẽ có nguy cơ cao đảng Palang Pracharath bị giải tán vì để một người ngoài đảng điều hành công việc, không phù hợp với Hiến pháp vốn được soạn thảo để đảm bảo chính quyền quân sự vẫn nắm quyền lực.

Điều này khiến Thủ tướng đắc cử Prayut phải chọn một trong 2 giải pháp: Thực hiện các cam kết mà đảng Palang Pracharath đưa ra để cứu liên minh và "trả giá" bằng ông Somkid, hoặc từ bỏ 2 đảng trên để lấy lại 3 bộ kinh tế chủ chốt và đánh đổi bằng sự ổn định của Chính phủ. Đây không phải là một lựa chọn dễ chịu. Nhưng đó lại là một cơ hội để ông Prayut chứng tỏ những phẩm chất lãnh đạo thực sự và chấm dứt sự hỗn loạn để đưa đất nước tiến lên, ngay cả khi không có "cây gậy thần" là Điều 44 của Hiến pháp lâm thời và không có sự hậu thuẫn của Hội đồng Quốc gia vì Hòa bình và Trật tự (NCPO).

Tình trạng hỗn độn này phản ánh một điều về các chính trị gia ở Thái Lan, đó là rất nhiều người trong số họ đang mất niềm tin. Một số thành viên đảng Dân chủ đang phản đối đảng Palang Pracharath, cho rằng đảng này không tôn trọng cam kết trao cho đảng Dân chủ những bộ chủ chốt. Thế nhưng, liệu họ có nhận thức được rằng chính họ đã phá vỡ cam kết trước bầu cử do thủ lĩnh lúc đó là ông Abhisit Vejjajiva tuyên bố sẽ không ủng hộ nỗ lực của Đại tướng Prayut trở lại làm thủ tướng. Rất nhiều người trung thành với đảng Dân chủ được cho là đã từ bỏ đảng và đi theo Palang Pracharath vì họ cảm thấy bị phản bội khi đảng của họ quay ra chống lại một đảng cùng chia sẻ lập trường chung chống Thaksin. Đảng Bhumjaithai cũng phá vỡ cam kết với những người ủng hộ rằng họ sẽ bầu cho thủ lĩnh Anutin Charnvirakul làm thủ tướng. Trong lúc tuyệt vọng, đảng Vì nước Thái (Pheu Thai) cũng từ bỏ lời hứa chỉ định một trong 3 ứng cử viên thủ tướng của mình để bầu cho ứng cử viên của đảng Dân chủ nhằm lôi kéo các thành viên đảng Dân chủ tham gia liên minh của họ.