Quản lý thuế thương mại điện tử: Khó chồng khó

	Quản lý thuế thương mại điện tử: Giám sát chặt chẽ nhiều chiều
	Quản lý thuế thương mại điện tử: Rà soát từ cá nhân nhỏ lẻ đến tổ chức cung cấp dịch vụ
	Sửa Luật Quản lý thuế: Nâng cao vai trò của ngân hàng trong quản lý thuế thương mại điện tử
	Quản lý thuế thương mại điện tử: 100% phải thực hiện khai thuế, nộp thuế điện tử

Cục Thuế Hà Nội đã tiến hành rà soát trên 13.000 tài khoản Facebook có các hoạt động kinh doanh bán hàng qua mạng internet . Ảnh: TL.

Doanh thu của cá nhân từ các ứng dụng, website khá lớn

Thực tế cho thấy, tổ chức, cá nhân cung cấp các ứng dụng, sản phẩm tại các ứng dụng hiện nay như Google Play, Apple Store, Youtube,… đang phát triển mạnh mẽ. Để quản lý nhóm này, ngay từ đầu năm 2018, Cục Thuế Hà Nội đã tiến hành thu thập thông tin của các tổ chức, cá nhân phát sinh dòng tiền từ các tổ chức nước ngoài như Google Play, Apple Store, Youtube... Qua đó, đã lập được danh sách của 47 tổ chức với số tiền doanh thu hơn 78,6 tỷ đồng và 526 cá nhân với số tiền doanh thu hơn 291 tỷ đồng trên địa bàn TP Hà Nội. Theo Cục Thuế Hà Nội, tính đến 10/10/2019, các cá nhân này đã nộp được trên 15 tỷ đồng tiền thuế, đạt 131% so với kế hoạch đặt ra.

Bên cạnh đó, hiện hoạt động cho thuê nhà thông qua các website của các cá nhân cũng đang phát triển khá nhanh. Để phát hiện các trường hợp cá nhân có nhà cho thuê thông qua các đơn vị trung gian, có phát sinh doanh thu nhưng chưa kê khai, nộp thuế, bước đầu Cục Thuế Hà Nội đã tiến hành thu thập thông tin, rà soát cơ sở dữ liệu, đề nghị các Chi cục Thuế xác minh trực tiếp tại các địa chỉ nhà cho thuê đang đăng kí qua các website cho thuê cơ sở lưu trú như: AirBnB, Booking.com, Agoda, Luxstay… để xác định doanh thu cho thuê nhà của cá nhân và thu thuế Giá trị gia tăng, thuế Thu nhập cá nhân theo quy định. Nhờ đó, đến nay Cục Thuế đã yêu cầu 483 địa chỉ cá nhân có nhà cho thuê theo hình thức thương mại điện tử kê khai, nộp hơn 10 tỷ đồng tiền thuế vào ngân sách nhà nước (NSNN).

Rà soát hơn 10.000 tài khoản kinh doanh qua Facebook

Một loại hình kinh doanh khá "hot" thời gian qua đó chính là kinh doanh qua Facebook. Hiện loại hình này đang phát triển khá rầm rộ với nhiều hình thức khác nhau, nhất là tại những thành phố lớn. Tại Hà Nội, đến thời điểm này, Cục Thuế đã tiến hành rà soát trên 13.000 tài khoản Facebook có các hoạt động kinh doanh bán hàng qua mạng. Sau khi xác minh được thông tin của chủ tài khoản, Cục Thuế Hà Nội đã triển khai gửi thông tin về đăng ký thuế, kê khai nộp thuế cho các cá nhân, đồng thời đăng tải trên website, cung cấp số điện thoại đường dây nóng để hỗ trợ, tạo điều kiện tốt nhất cho các cá nhân kinh doanh thực hiện nghĩa vụ của mình. Qua đó, Cục Thuế Hà Nội đã phân loại được 2.000 cá nhân có hoạt động kinh doanh qua mạng theo từng đối tượng, tình trạng hoạt động. Từ đó, xác định được trên 1.000 chủ tài khoản phải thực hiện đăng ký thuế, kê khai thuế (1.000 tài khoản còn lại thuộc các tổ chức, cá nhân đã đăng ký và đang kê khai, nộp thuế).

Đáng chú ý, trong quá trình thanh tra, kiểm tra các doanh nghiệp có hoạt động kinh doanh sàn giao dịch điện tử, Cục Thuế Hà Nội đã thu thập thông tin của các cá nhân kinh doanh qua các sàn này. Trên cơ sở đó, Cục Thuế Hà Nội đã triển khai thí điểm tại Cục (sau đó sẽ triển khai đến các chi cục thuế), thông báo mời 57 cá nhân có doanh thu bán hàng 600 tỷ đồng lên làm việc tại cơ quan Thuế để tuyên truyền, vận động các cá nhân kê khai nộp thuế theo quy định. Qua đó, kết quả bước đầu đã thu được 1,2 tỷ đồng vào NSNN.

Ý thức tuân thủ pháp luật của người nộp thuế chưa cao

Theo Cục Thuế Hà Nội, qua quá trình rà soát và làm việc với các tổ chức, cá nhân có hoạt động kinh doanh qua mạng cho thấy, trình độ hiểu biết về chính sách pháp luật thuế của các cá nhân còn hạn chế dẫn đến việc tuân thủ các nghĩa vụ với NSNN chưa tốt. Hơn nữa, Luật Viễn Thông, Luật Tổ chức tín dụng đang giới hạn việc cung cấp thông tin để phục vụ cho công tác đảm bảo an ninh quốc gia, trật tự an toàn xã hội, vì vậy khả năng tiếp cận thông tin của cơ quan Thuế gặp nhiều khó khăn, không triển khai phân tích được trên cơ sở dữ liệu lớn. Đặc biệt, việc rà soát thông tin của các tổ chức, cá nhân kinh doanh thương mại điện tử cần phải có sự vào cuộc của các bộ, ngành, cơ quan quản lý nhà nước. Tuy nhiên, hiện nay chưa có quy chế tham gia phối hợp cụ thể.

Một chuyên gia về thuế cũng cho rằng, trong các đối tượng chịu thuế thì những cá nhân kinh doanh qua mạng được xem là đối tượng khó khăn nhất trong công tác quản lý thuế. Những đối tượng này không có địa chỉ cư trú rõ ràng, tên đăng ký trên mạng lại khác với tên ngoài đời thực, giao dịch bằng tiền mặt. Chính vì vậy, ngành Thuế sẽ mất rất nhiều công sức và thời gian để truy thu thuế. Nhiều doanh nghiệp, hộ và cá nhân kinh doanh bán hàng thu tiền mặt hay sử dụng dịch vụ giao hàng thu tiền hộ, chỉ sử dụng website, trang mạng xã hội để thực hiện quảng cáo sản phẩm nhưng việc bán hàng lại thông qua điện thoại tin nhắn. Trong khi đó, các đơn vị cho thuê máy chủ lại chưa hợp tác đầy đủ với cơ quan Thuế trong việc cung cấp đầy đủ thông tin về các doanh nghiệp vận hành các website bán hàng khiến cơ quan Thuế gặp nhiều khó khăn trong việc thu nhập thông tin.

Đặc biệt, công tác quản lý thuế nhà thầu đối với các giao dịch thương mại điện tử xuyên biên giới hiện nay cũng vẫn còn nhiều vướng mắc. Trong khi đó, ý thức tuân thủ pháp luật thuế của một bộ phận kinh doanh thương mại điện tử, kinh doanh qua mạng xã hội chưa cao, các hình thức thu thuế hiện nay vẫn chủ yếu là tổ chức, cá nhân tự khai, tự tính và tự nộp cho Nhà nước. Lợi dụng quy định này, hầu hết cá nhân và doanh nghiệp kinh doanh qua mạng internet tìm mọi cách để “lách”, để tránh nộp thuế, cho dù cơ quan Thuế đã có nhiều giải pháp quản lý nhằm giảm thất thu NSNN.

Sắp tới, Luật Quản lý thuế 38/2019/QH14 sẽ có hiệu lực thi hành từ 1/7/2020 quy định khung quản lý đối với quản lý thuế các tổ chức, cá nhân hoạt động thương mại điện tử. Cụ thể, bổ sung quy định trách nhiệm của các bộ, ngành, đơn vị liên quan đến hoạt động kinh doanh thương mại điện tử của các tổ chức, cá nhân với cơ quan thuế; việc đăng ký thuế, khai thuế, nộp thuế liên quan đến hoạt động kinh doanh thương mại điện tử… Hy vọng rằng đây sẽ là bước khởi đầu quan trọng trong quản lý thuế đối với thương mại điện tử.