Phó Tổng cục trưởng Vũ Ngọc Anh: NSW sẽ được triển khai tại 6 bộ

Phó Tổng cục trưởng Vũ Ngọc Anh trao đổi với một số cơ quan báo chí chiều 24-4. Ảnh:T.B.

Xin Phó Tổng cục trưởng cho biết tổng quan về NSW, ASW và lộ trình triển khai tại Việt Nam?

Năm 2005, tại Thủ đô Kuala Lampur (Malaysia), Chính phủ Việt Nam và các nước ASEAN đã kí kết Hiệp định về xây dựng và thực hiện Cơ chế 1 cửa ASEAN (ASW).

ASW là môi trường trong đó các cơ chế 1 cửa quốc gia hoạt động và kết nối với nhau. Cơ chế 1 cửa quốc gia là hệ thống cho phép xuất trình dữ liệu và thông tin một lần; xử lí thông tin, dữ liệu một lần và đồng thời; ra quyết định một lần cho việc thông quan hàng hóa...

Theo cam kết, Việt Nam sẽ xây dựng NSW để kết nối ASW vào năm 2012. Vào tháng 8-2011, Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định 48/2011/QĐ-TTg về triển khai thí điểm NSW tại Việt Nam. Tháng 11-2011, Thủ tướng ban hành Quyết định 2120/QĐ-TTg ngày 29-11-2011 thành lập Ban Chỉ đạo quốc gia về NSW do Phó Thủ tướng Vũ Văn Ninh làm trưởng Ban Chỉ đạo.

Về lộ trình thực hiện thí điểm sẽ gồm 3 giai đoạn. Trong giai đoạn 1 (tháng 10-2011 đến tháng 12-2012) sẽ thực hiện công tác chuẩn bị; giai đoạn 2 (tháng 1-2013 đến tháng 12-2013) sẽ triển khai tại 3 Bộ: Tài chính; Công Thương, Giao thông vận tải; giai đoạn 3, (tháng 1-2014 đến tháng 12-2014) sẽ thực hiện tại 3 Bộ: Y tế, Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Tài nguyên và Môi trường.

Ngoài 6 cơ quan trên, giai đoạn thí điểm, NSW còn có sự tham gia của DN, hàng hóa XNK đã tham gia thủ tục hải quan điện tử (TTHQĐT) và đáp ứng đủ điều kiện thí điểm NSW; các cục hải quan địa phương đã thực hiện TTHQĐT.

Kết thúc giai đoạn thí điểm (vào năm 2014) sẽ thực hiện tổng kết đánh giá và triển khai mở rộng NSW ra các bộ, ngành khác.

Thực hiện TTHQĐT tại Chi cục Hải quan Bắc Ninh, Cục Hải quan Hà Nội. Ảnh: T.B.

Xin Phó Tổng cục trưởng cho biết việc thực hiện NSW sẽ mang lại những lợi ích gì cho DN và công tác quản lí nhà nước đối với hoạt động XNK?

NSW là một hệ thống tích hợp cho phép các bên tham gia hoạt động XNK nộp hoặc gửi thông tin và chứng từ chuẩn hóa đến một điểm tiếp nhận duy nhất.

Các cơ quan Nhà nước xử lí dữ liệu, thông tin và ra quyết định dựa trên hệ thống các quy trình, thủ tục thống nhất và đồng bộ; ra quyết định và gửi quyết định này tới hệ thống được thỏa thuận và trao đổi thông tin thống nhất giữa các cơ quan Nhà nước.

Cơ quan Hải quan ra quyết định cuối cùng về thông quan, giải phóng hàng XNK, quá cảnh hoặc phương tiện vận tải XNC, quá cảnh căn cứ vào quyết định của các cơ quan Nhà nước có liên quan được hệ thống chuyển tới kịp thời theo quy định về cung cấp dịch vụ công.

Như vậy, khi áp dụng NSW, DN hoặc người khai hải quan chỉ cần đến và khai báo thông tin tại 1 đầu mối duy nhất là cơ quan Hải quan, khi tiếp nhận thông tin hệ thống của NSW sẽ tự động chuyển đến các cơ quan có liên quan.

Sau khi tiếp nhận, các cơ quan chức năng sẽ xử lí thông tin đó trong thẩm quyền của mình và chuyển trả lại cho hệ thống NSW, và hệ thống sẽ tự động chuyển thông tin đã được xử lí này đến cơ quan Hải quan. Căn cứ vào kết quả đó (thông tin đã được xử lí) cơ quan Hải quan sẽ ra quyết định thông quan cho hàng hóa, phương tiện.

Do đó, NSW được xem là một bước tiến quan trọng trong cải cách thủ tục hành chính đối với hoạt động XNK; thông qua việc giúp người dân, DN tiết kiệm chi phí, hạn chế các sai sót ngoài ý muốn trong quá trình làm thủ tục; nâng cao khả năng cạnh tranh và hội nhập quốc tế…

Với cơ quan quản lí nhà nước, NSW là giải pháp giúp cải thiện trực tiếp chất lượng dịch vụ công cung cấp cho hoạt động thương mại và vận tải quốc tế do các quy định ngày càng rõ ràng, minh bạch và dễ tuân thủ.

Thông qua Cơ chế này, cơ quan quản lí cung cấp được nhiều dịch vụ tư vấn cho DN một cách chính xác, cập nhật; những thay đổi liên quan đến chính sách cũng được cung cấp kịp thời, đầy đủ hơn. Cùng với việc nâng chất lượng dịch vụ thì công tác quản lí nhà nước cũng sẽ nâng cao xuất phát từ áp dụng kĩ thuật quản lí rủi ro và tăng cường năng lực thực thi chính sách thông qua phân tích dữ liệu giao dịch (của DN).

Bên cạnh đó, việc thực hiện NSW cũng là tiền đề quan trọng để Việt Nam kết nối vào Cơ chế một cửa ASEAN (ASW) và các điều ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên.

Theo Phó Tổng cục trưởng đâu là kết quả nổi bật được thực hiện thời gian qua và những công việc cần thực hiện trong giai đoạn tới để đảm bảo áp dụng NSW đúng lộ trình?

Thời gian qua, Tổng cục Hải quan và các bộ, ngành liên quan đã thực hiện một số công việc quan trọng liên quan đến NSW như: Rà soát khuôn khổ pháp lí, hệ thống CNTT có liên quan đến hoạt động XNK; rà soát, xây dựng dự thảo để Thủ tướng ban hành Quyết định thí điểm NSW và trình Thủ tướng việc kiện toàn Ban Chỉ đạo quốc gia về NSW.

Xây dựng dự thảo bộ dữ liệu thương mại và hành chính phiên bản 1.0 của 7 bộ, ngành gồm: Tài chính, Công Thương, Giao thông vận tải, Nông nghiệp và Phát triển nông thông, Y tế, Tài nguyên và Môi trường, Thông tin và Truyền thông.

Triển khai Hệ thống thông quan điện tử (VNACCS); Dự án hiện đại hóa thu ngân sách (Tabmis); thực hiện hệ thống C/O (chứng nhận xuất xứ hàng hóa) điện tử của Bộ Công Thương…

Đặc biệt, ngày 1-2, tại Văn phòng Chính phủ, Phó Thủ tướng Vũ văn Ninh - Trưởng Ban Chỉ đạo quốc gia đã chủ trì phiên họp lần thứ Nhất về NSW và ASW.

Tại phiên họp, Phó Thủ tướng đánh giá cao vai trò của NSW và ASW, cũng như những công việc liên quan mà các cơ quan liên quan trong nước đã thực hiện thời gian qua. Phó Thủ tướng yêu cầu thời gian tới, cần tập trung triển khai nhanh hơn nữa NSW.

Tôi cho rằng, thời gian tới, các bộ, ngành liên quan cần tiếp tục ra soát, xây dựng và ban hành các văn bản hướng dẫn, tổ chức thực hiện NSW.

Ngoài ra, Bộ Thông tin và Truyền thông phối hợp xây dựng cơ sở hạ tầng CNTT và đảm bảo an ninh, an toàn khi vận hành hệ thống. Ngân hàng Nhà nước phối hợp xây dựng cơ chế, chính sách liên quan đến thanh toán thuế, phí, lệ phí… trong hoạt động XNK qua phương thức điện tử. Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) phối hợp để tổ chức hội thảo, tập huấn, tuyên truyền về NSW đến cộng đồng DN…

Các DN được chọn thí điểm cũng cần chuẩn bị các điều kiện về hạ tầng kĩ thuật, nguồn nhân lực, thiết bị để chủ động tham gia NSW khi Cơ chế này được áp dụng.

Xin trân trọng cảm ơn Phó Tổng cục trưởng!

T.Bình (lược ghi)