“Nên giao trách nhiệm quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp cho Bộ Tài chính”

ĐB Trần Hoàng Ngân.

Nên tập trung cho một đơn vị để quản lý vốn

Theo ĐB Trần Hoàng Ngân (TP.HCM), Bộ Tài chính được coi là thủ quỹ của ngân sách quốc gia, là người chịu trách nhiệm báo cáo tổng hợp thu chi, cân đối ngân sách cũng như những vấn đề như bội chi… nên Bộ Tài chính sẽ là cơ quan sử dụng quản lý làm sao có hiệu quả nhất khối tài sản mà mình đang quản lý.

Chiều 22-7, chia sẻ với báo chí về đề xuất thành lập ủy ban quản lý, giám sát tài sản, vốn của doanh nghiệp nhà nước, ĐB Trần Hoàng Ngân cho biết ông không ủng hộ đề xuất này.

Ông Ngân phân tích, chủ trương hiện nay là làm sao tách bạch giữa quản lý nhà nước với kinh doanh, bây giờ lại thành lập một ủy ban quản lý nhà nước, như vậy là từ cơ quan quản lý nhà nước này chuyển sang một cơ quan quản lý nhà nước khác, điều này có thể can thiệp sâu vào quá trình sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp.

Đây là việc không tốt nên theo ĐB, đầu tiên là phải đẩy nhanh quá trình cổ phần hóa tập đoàn, tổng công ty nhà nước. Hai là phải giao trách nhiệm quản lý vốn nhà nước này cho Bộ Tài chính vì Bộ Tài chính được coi là thủ quỹ của ngân sách quốc gia, là người chịu trách nhiệm báo cáo tổng hợp thu chi ngân sách nhà nước, bội công… nên Bộ Tài chính sẽ là cơ quan sử dụng quản lý làm sao có hiệu quả nhất tài sản mà mình đang quản lý.

Ông Ngân chia sẻ thêm, vừa qua có thực tế là ngân hàng không muốn chuyển vốn về cho Bộ Tài chính mặc dù đây là nhiệm vụ mà Bộ phải thực thi là làm sao thu được cổ tức từ doanh nghiệp. “Từ câu chuyện này cho thấy, chúng ta không nên giao cho nhiều cơ quan quản lý vốn, tài sản nhà nước nữa mà hãy tập trung cho đơn vị đang quản trị tài sản và vốn nhà nước, đó là Bộ Tài chính. Đi theo con đường này là chúng ta đi theo mô hình Tập đoàn Temasek của Singapore, còn mô hình “siêu” ủy ban là mô hình của Trung Quốc mà mô hình này đang thất bại” – ĐB nói.

Theo ĐB, hãy mạnh dạn giao vấn đề này cho Bộ Tài chính và Bộ Tài chính sẽ chịu trách nhiệm về quản trị vốn. Việc kinh doanh là của các doanh nghiệp, còn các cơ quan như Bộ Công Thương, Bộ Xây dựng… thì điều hành quản lý nhà nước cho tất cả các thành phần kinh tế, không là cơ quan chủ quản của những doanh nghiệp nữa này. Như vậy là đảm bảo sự công bằng cho các thành phần kinh tế.

Mô hình công ty hay ủy ban?

Cũng băn khoăn về “siêu” ủy ban quản lý vốn này, ĐB Vũ Tiến Lộc (Thái Bình) cũng không nhất trí với phương án mà Bộ Kế hoạch và Đầu tư đưa ra, bởi theo ông, ủy ban hay cơ quan thì cũng là đơn vị quản lý hành chính mà để quản lý vốn và tài sản nhà nước là không phù hợp.

Từ quan điểm của riêng mình, ông Lộc đề nghị thành lập hai hoặc ba tập đoàn tài chính của nhà nước, thực hiện nhiệm vụ tập hợp tất cả vốn của doanh nghiệp nhà nước, thực hiện vai trò quản lý vốn nhà nước tại các doanh nghiệp, hoạt động như công ty tài chính đầu tư vào tất cả doanh nghiệp, kể cả các doanh nghiệp 100% vốn nhà nước và các doanh nghiệp có vốn của nhà nước.

Lý do vì sao phải thành lập hai đến ba tập đoàn tài chính thực hiện nhiệm vụ quản lý vốn nhà nước được ông Lộc đưa ra là việc có nhiều đơn vị sẽ tạo cơ chế thi đua, vì vốn của nhà nước trong doanh nghiệp rất lớn, một cơ quan đứng ra làm thì không được, nếu có hai hay ba cơ quan chịu trách nhiệm sẽ có không khí thi đua cạnh tranh, tìm ra mô hình để quản lý tốt hơn. Do đó, nên là mô hình công ty hay tập đoàn thay vì một bộ hay ủy ban.

Theo ông Lộc, thành lập được các công ty hay tập đoàn như vậy vẫn đảm bảo quyền tự chủ trong kinh doanh của các doanh nghiệp nhà nước trong nền kinh tế thị trường, đảm bảo khả năng cạnh tranh. Công ty tài chính sẽ hoạt động với tư cách như một nhà đầu tư, chứ không phải tư cách là một cơ quan chủ quản, càng không phải là cơ quan quản lý chuyên ngành, như vậy đảm bảo quản lý vốn nhà nước hiệu quả hơn.

Giải quyết vấn đề giám sát thế nào để nâng cao hiệu quả của quản lý vốn nhà nước, ông Lộc cho rằng, các tập đoàn này hàng năm phải báo cáo trước Quốc hội về hiệu quả hoạt động của mình bởi đây là nơi nắm giữ lượng tài sản lớn của quốc gia, do đó phải có trách nhiệm báo cáo hiệu quả hoạt động.

“Có hai sự lựa chọn, tập đoàn đó có thể trực thuộc Bộ Tài chính hoặc có thể trực thuộc Chính phủ và Bộ Tài chính được giao nhiệm vụ giúp Chính phủ giám sát quản lý, sử dụng nguồn vốn của doanh nghiệp, hàng năm phải báo cáo việc sử dụng vốn trước Quốc hội” – ông Lộc cho biết.