Một số điểm nhấn tại Đại hội đồng Liên hợp quốc 73

Đại hội đồng Liên hợp quốc khóa 73 khai mạc tại trụ sở ở New York, Mỹ.

Với chủ đề “Làm cho LHQ gắn bó với tất cả người dân: Lãnh đạo toàn cầu và chia sẻ trách nhiệm vì các xã hội hòa bình, công bằng và bền vững”, ĐHĐ sẽ thảo luận về các vấn đề quan trọng toàn cầu, từ nỗ lực phi hạt nhân hóa Triều Tiên, vấn đề hạt nhân Iran, tới các kế hoạch tài trợ cho phát triển. Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc sẽ dẫn đầu Đoàn đại biểu cấp cao Việt Nam tham dự.

Vấn đề hạt nhân Triều Tiên và Iran sẽ là hai chủ đề chính tại ĐHĐ LHQ 73, và Tổng thống Mỹ Donald Trump sẽ trở thành "tâm điểm". Bài phát biểu của ông Trump trong ngày họp đầu tiên sẽ đặc biệt thu hút sự chú ý của dư luận, bởi một năm trước, chính tại diễn đàn này, ông đã tuyên bố sẽ "xóa sổ Triều Tiên". Trong một năm qua, dường như "gió đang đổi chiều" trên Bán đảo Triều Tiên. Quan hệ giữa ông Trump và nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un đã cải thiện đáng kể, hai bên đã lần đầu tiên tiến hành hội nghị thượng đỉnh với cam kết hướng tới phi hạt nhân hóa hoàn toàn. Mặc dù vậy, các cuộc đàm phán Mỹ - Triều gần đây có dấu hiệu chững lại khi hai bên còn quá nhiều khác biệt. Cuộc tụ họp các lãnh đạo thế giới năm nay cũng sẽ chú trọng đến quan hệ liên Triều, nhất là khi Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in kêu gọi nới lỏng cấm vận để thúc đẩy hợp tác kinh tế với Triều Tiên sau nhiều động thái xích lại gần nhau giữa hai miền.

Ngày 26/9, ông Trump sẽ lần đầu tiên chủ trì một hội nghị của Hội đồng Bảo an LHQ về không phổ biến hạt nhân và vũ khí hủy diệt hàng loạt, tập trung chính vào Iran. Sự kiện này nhiều khả năng sẽ có một cuộc va chạm giữa Mỹ với các nước lớn khác. Các lãnh đạo có mặt tại New York dịp này cũng chờ đợi bài phát biểu của một đối thủ khác của ông Trump: Tổng thống Iran Hassan Rouhani. Ông Rouhani sẽ lên bục ngay sau bài phát biểu của ông Trump, và sẽ nói về hậu quả của việc ông Trump rút Mỹ khỏi thỏa thuận hạt nhân lịch sử mang tên Kế hoạch Hành động chung toàn diện (JCPOA) năm 2015, làm đảo lộn các kế hoạch kinh tế và phát triển mà Tehran tưởng như sắp thực hiện được. Các nước châu Âu cùng với Nga và Trung Quốc vẫn đang nỗ lực để cứu vãn văn kiện này và sẽ sử dụng cuộc họp của HĐBA để bảo vệ điều mà họ coi là "hòn đá tảng" cho nỗ lực không phổ biến vũ khí hạt nhân.

Kỳ họp ĐHĐ LHQ 73 diễn ra giữa lúc thế giới đang chứng kiến những sự chuyển dịch, biến động sâu sắc trên nhiều mặt, đặt ra những bài toán mới đối với tất cả các quốc gia. Trong bối cảnh đó, chủ nghĩa đa phương và LHQ càng khẳng định vai trò quan trọng không thể thiếu. Dù đang phải vất vả đối phó với việc ngân sách ngày càng eo hẹp sau khi Mỹ cắt giảm các khoản đóng góp của mình, LHQ vẫn thúc đẩy nỗ lực bảo vệ hòa bình tại Syria, Libya và Yemen. Tổng thư ký LHQ Antonio Guterres cho biết: "Chủ nghĩa đa phương đang bị tấn công từ nhiều phía vào đúng lúc chúng ta đang cần nó nhất".

Tham dự ĐHĐ LHQ 73, Đoàn Việt Nam nhấn mạnh thông điệp: "Tăng cường đối tác toàn cầu vì một thế giới hòa bình, công bằng và phát triển bền vững cho mọi người dân", trong đó đề cao việc tuân thủ luật pháp quốc tế, ngăn ngừa và giải quyết hòa bình các tranh chấp, không sử dụng hay đe dọa sử dụng vũ lực. Việt Nam nhấn mạnh sự cần thiết thúc đẩy chủ nghĩa đa phương, tăng cường quan hệ đối tác toàn cầu chia sẻ trách nhiệm; nhấn mạnh tầm quan trọng của việc cải tổ để LHQ trở nên mạnh mẽ, dân chủ, hiệu quả hơn, đồng thời bảo đảm nguồn lực đầy đủ cho các hoạt động của LHQ, nhất là hỗ trợ các nước đang phát triển.

Việc tham dự Phiên họp quan trọng này của ĐHĐ LHQ, một lần nữa khẳng định đường lối đối ngoại nhất quán của Việt Nam, đó là độc lập, tự chủ, hòa bình, hợp tác và phát triển, đa dạng hóa, đa phương hóa quan hệ đối ngoại, chủ động và tích cực hội nhập quốc tế, phát huy vai trò của Việt Nam tại các cơ chế hợp tác đa phương.