Lương cho người lao động: Doanh nghiệp không muốn "sống lâu lên lão làng"
Đề xuất bỏ khoảng cách 5%
Theo đánh giá của Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội, Nghị định 49 khi ra đời đã góp phần khắc phục tình trạng doanh nghiệp ép tiền lương của người lao động gần sát mức lương tối thiểu, xây dựng khoảng cách chênh lệch bậc lương thấp (trước đó có trường hợp doanh nghiệp chỉ xây dựng cách bậc 5 - 10 nghìn đồng, số bậc lương kéo dài đến 60 bậc), áp dụng định mức lao động quá cao... gây thiệt hại cho người lao động,
Tuy nhiên qua thực tiễn nhiều năm triển khai, việc quy định các nguyên tắc, nhất là nguyên tắc khoảng cách giữa các bậc lương ít nhất 5%; mức lương đối với công việc đòi hỏi lao động qua đào tạo phải cao hơn ít nhất 7% mức lương tối thiểu vùng; mức lương công việc có điều kiện lao động nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm cao hơn ít nhất 5% hoặc 7% mức lương của công việc có độ phức tạp tương đương, trong điều kiện lao động bình thường, đã ảnh hưởng đến chính sách lương, cấu trúc thang, bảng lương của doanh nghiệp và không phù hợp với cơ chế thị trường.
Theo ông Đinh Thanh Hà, Giám đốc Công ty Cổ phần Thương mại và Đầu tư Thanh Hà, việc quy định khoảng cách giữa các bậc lương là 5% đã ảnh hưởng đến việc muốn tăng lương cho lao động của doanh nghiệp bởi nếu muốn tăng lương cho lao động trẻ có bậc lương thấp thì cũng đồng nghĩa với việc phải tăng lương cho lao động có thâm niên đang ở bậc lương cao. Đặc biệt, việc xây dựng bảng lương theo thâm niên cũng dẫn đến việc chi trả lương không theo năng lực mà theo hình thức “sống lâu lên lão làng”. Trong khi đó, những lao động có thâm niên cao sẽ phải trả lương cao hơn và đồng nghĩa với việc chi phí đóng bảo hiểm cũng cao hơn. Cụ thể, có thể cùng một công việc là cắt may nhưng nếu một lao động đã làm được 15 năm sẽ được trả lương khác với một lao động làm được 2-3 năm, chi phí đóng bảo hiểm cho lao động làm 15 năm cũng sẽ cao hơn nhiều so với lao động làm 2-3 năm.
Đồng quan điểm với ông Hà, bà Trần Thị Thanh Huyền, Trưởng phòng Nhân sự Công ty Dịch vụ may VITAA cho rằng, điều này khiến các doanh nghiệp không muốn sử dụng lao động có thâm niên cao, đã tìm nhiều cách sa thải lao động để tuyển lao động mới, có sức khỏe, có kĩ năng tốt hơn mà khoản chi phí phải trả cho lao động lại thấp hơn.
Tiến tới tự quyết thang bảng lương
Hiện Dự thảo Nghị định sửa đổi Nghị định số 49 đang đề xuất sửa đổi với 2 phương án. Phương án một đề xuất bỏ quy định 5%. Cụ thể, số bậc của thang lương, bảng lương do doanh nghiệp quyết định căn cứ vào độ phức tạp quản lý, cấp bậc công việc hoặc chức danh đòi hỏi. Khoảng cách chênh lệch giữa hai bậc lương liền kề phải bảo đảm khuyến khích người lao động nâng cao trình độ chuyên môn, kỹ thuật, nghiệp vụ, tích lũy kinh nghiệm, phát triển tài năng.
Phương án này có ưu điểm tăng quyền tự chủ cho doanh nghiệp trong việc xây dựng, quyết định việc xây dựng thang lương, bảng lương. Tuy nhiên, phương án này có nhược điểm do khả năng thương lượng của người lao động còn hạn chế, sức ép về việc làm lớn, tổ chức đại diện người lao động chưa đủ mạnh dễ dẫn đến tình trạng doanh nghiệp ép tiền lương của người lao động ở mức thấp.
Còn phương án hai vẫn quy định khoảng cách mang tính định lượng, nhưng giảm mức từ 5% xuống 3% để tính tới bãi bỏ quy định này. Cụ thể, số bậc của thang lương, bảng lương do doanh nghiệp quyết định căn cứ vào độ phức tạp quản lý, cấp bậc công việc hoặc chức danh đòi hỏi. Khoảng cách chênh lệch giữa hai bậc lương liền kề phải bảo đảm khuyến khích người lao động nâng cao trình độ chuyên môn, kỹ thuật, nghiệp vụ, tích lũy kinh nghiệm, phát triển tài năng nhưng ít nhất bằng 3% so với mức lương tối thiểu vùng do Chính phủ quy định.
Phương án này có ưu điểm Nhà nước vẫn tạo ra sàn thấp nhất để tránh tình trạng doanh nghiệp ép tiền lương của người lao động ở mức thấp, nhưng có nhược điểm hạn chế quyền chủ động cho doanh nghiệp trong việc xây dựng, quyết định việc xây dựng thang lương, bảng lương, gây ảnh hưởng đến cấu trúc thang lương, bảng lương khi doanh nghiệp xây dựng.
“Trong hai phương án được Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội đưa ra, tôi cho rằng cần bỏ yêu cầu khoảng cách giữa các bậc lương là 5% hoặc nếu không bỏ thì cũng phải giảm khoảng cách này xuống. Mức 5% này đang là gánh nặng doanh nghiệp. Bên cạnh đó, cần tiến tới xây dựng cơ chế thỏa thuận giữa người lao động và người sử dụng lao động, để doanh nghiệp được tự quyết về tiền lương. Đặc biệt, sức lao động phải được coi là một hàng hóa trong nền kinh tế thị trường từ đó phải có cơ chế đàm phán, được tự xây dựng một thang bảng lương phù hợp với hoạt động sản xuất kinh doanh cũng như sức chi trả của doanh nghiệp”, ông Hà đề xuất.
Tin liên quan
TP Hồ Chí Minh: Tạm giữ trên 700 sản phẩm vàng vi phạm
10:44 | 17/05/2024 Sự kiện - Vấn đề
Quyền thi vào lớp 10
07:55 | 17/05/2024 Người quan sát
Cảnh báo tình trạng mạo danh Bảo hiểm xã hội yêu cầu đồng bộ dữ liệu căn cước công dân
07:05 | 17/05/2024 Sự kiện - Vấn đề
Ngày làm việc thứ nhất Hội nghị Trung ương 9 khóa XIII
18:44 | 16/05/2024 Sự kiện - Vấn đề
Kỳ điều hành ngày 16/5, giá xăng tiếp tục giảm
16:21 | 16/05/2024 Sự kiện - Vấn đề
Được thụ hưởng nhiều tiện ích từ chuyển đổi số lĩnh vực BHXH, BHYT
15:28 | 16/05/2024 Sự kiện - Vấn đề
Tiếp tục đấu thầu vàng thành công, giá trúng thầu cao nhất 88,92 triệu đồng/lượng
15:12 | 16/05/2024 Sự kiện - Vấn đề
Bộ Y tế lần đầu cấp phép vắc-xin sốt xuất huyết, zona thần kinh
08:59 | 16/05/2024 Sự kiện - Vấn đề
TP Hồ Chí Minh: Hơn 16.000 học sinh không tham dự kỳ thi tuyển sinh vào lớp 10
10:47 | 15/05/2024 Sự kiện - Vấn đề
Đề nghị khai trừ ông Dương Văn Thái, Mai Tiến Dũng kỷ luật ông Lê Thanh Hải
09:26 | 15/05/2024 Sự kiện - Vấn đề
Hà Nội: Xây thêm nhiều hầm chui để giảm tải áp lực giao thông
07:36 | 15/05/2024 Sự kiện - Vấn đề
Xử phạt vi phạm hành chính 12 cửa hàng kinh doanh vàng
20:14 | 14/05/2024 Sự kiện - Vấn đề
Nhiều “nút thắt” trong công tác quản lý đất đai tại TPHCM
16:06 | 14/05/2024 Sự kiện - Vấn đề
Vấn đề Bạn quan tâm
Tin mới
Doanh nghiệp chịu lỗ từ chênh lệch tỷ giá
Khuyến nghị doanh nghiệp xuất khẩu rà soát thép không gỉ sang Hàn Quốc
Ra mắt hệ thống thanh toán EMV Open-loop trên xe buýt tại TPHCM
24/28 địa phương khu vực phía Bắc có kim ngạch xuất khẩu tăng trưởng dương
Hải quan - Cảnh sát biển bắt giữ tàu vận chuyển 90.000 lít dầu DO trái phép
LONGFORM: Hệ sinh thái Tài chính số- Lấy dữ liệu làm tài nguyên, lấy giải pháp đột phá làm nền tảng
16:55 | 16/04/2024 Megastory/Longform
Infographics: Quá trình công tác của tân Phó Cục trưởng Hải quan Khánh Hòa Nguyễn Văn Cường
22:04 | 05/04/2024 Infographics
Infographics: Quá trình công tác của tân Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan Đinh Ngọc Thắng
13:54 | 27/03/2024 Infographics
Infographics: Quá trình công tác của tân Cục trưởng Cục Hải quan Quảng Nam Dương Xuân Sinh
09:44 | 02/03/2024 Infographics
Ngành Hải quan: Thu ngân sách tháng 4 tăng 4,5% so với tháng 3
10:24 | 05/05/2024 Hải quan