Làm thế nào để phát triển bền vững Bảo hiểm y tế toàn dân?

	Bảo hiểm y tế cho người bệnh còn nhiều vướng mắc
	Phát triển đối tượng và giảm nợ đọng BHXH qua khai thác số liệu của cơ quan Thuế
	Hợp tác giữa BHYT với bảo hiểm thương mại: Cứu cánh cho người dân khi ốm đau
	Cần ưu tiên đầu tư, phát triển y tế cơ sở

Tỷ lệ bao phủ đạt 90% sau 5 năm

Tính riêng từ năm 2015 đến năm 2019, toàn quốc tăng khoảng 15 triệu người tham gia BHYT. Chất lượng khám, chữa bệnh (KCB) BHYT ngày càng được cải thiện, nhiều loại thuốc mới, kỹ thuật, dịch vụ y tế hiện đại khi đưa vào Việt Nam đều nhanh chóng được quỹ BHYT chi trả, tạo điều kiện cho người bệnh tiếp cận thuận lợi, bảo đảm nguyên tắc chia sẻ rủi ro giữa những người tham gia. Chính sách BHYT đã góp phần giảm chi trực tiếp từ tiền túi hộ gia đình cho dịch vụ y tế. Thống kê đến năm 2018, tỷ lệ này đã giảm xuống còn 37%, góp phần tạo nên sự công bằng trong chăm sóc sức khỏe, nhất là với nhóm người nghèo, cận nghèo và trẻ em dưới 6 tuổi.

Theo ông Phan Văn Toàn, Phó Vụ trưởng Vụ BHYT (Bộ Y tế), Nghị quyết số 68/2013/QH13 của Quốc hội đã giao chỉ tiêu cho Chính phủ bảo đảm đến năm 2015 đạt ít nhất 75% dân số tham gia BHYT và đến năm 2020 đạt ít nhất 80% dân số tham gia BHYT. Theo đó, năm 2018, toàn quốc có hơn 83,5 triệu người tham gia BHYT, đạt tỷ lệ bao phủ BHYT là 88,5% dân số, vượt chỉ tiêu Thủ tướng giao tại Quyết định số 1167/QĐ-TTg là 3,3% (vượt chỉ tiêu Nghị quyết số 68/2013/QH13 giao, đến năm 2020 đạt ít nhất 80% dân số tham gia BHYT), trong đó đối tượng tham gia BHYT hộ gia đình đạt 15,7 triệu người, tăng gần một triệu người so với năm 2017 (tương đương tăng 6,3%).

Năm 2019, toàn quốc ước có khoảng 85,2 triệu người tham gia BHYT, đạt tỷ lệ bao phủ BHYT là 89,8% dân số, vượt chỉ tiêu Thủ tướng giao tại Quyết định số 1167/QĐ-TTg là 1,7% (vượt chỉ tiêu Nghị quyết số 68/2013/QH13 giao, đến năm 2020 đạt ít nhất 80% dân số tham gia BHYT).

Đáng chú ý theo ông Bùi Sỹ Lợi, Phó Chủ nhiệm Thường trực Ủy ban về các vấn đề xã hội của Quốc hội, qua giám sát, chúng tôi thấy cách đây khoảng 5-10 năm, tỷ trọng này rất khác nhau giữa các địa phương, ngay cả ở những địa phương gần sát Hà Nội, như Nam Định năm 2012 mới đạt được khoảng hơn 40%, chưa được 50%. Nhưng đến nay, rất mừng tỷ lệ này bao phủ đồng đều trên toàn quốc, tức là diện bao phủ rất lớn.

Phải bao phủ đến mọi người, hay còn gọi là BHYT toàn dân, để không ai phải đi khám, chữa bệnh mà không có BHYT. Ảnh: Internet.

Phải đảm bảo được 2 yêu cầu

Cũng theo ông Bùi Sỹ Lợi, việc phát triển BHYT bền vững phải thỏa mãn được hai yêu cầu rất cơ bản. Một là, phải bao phủ đến mọi người, hay còn gọi là BHYT toàn dân, để không ai phải đi khám, chữa bệnh mà không có BHYT. Thứ hai là, phải bảo đảm bền vững về tài chính. Đây là vấn đề rất quan trọng, có thể thấy độ bao phủ thì lớn, nhưng nguy cơ “vỡ quỹ” lại cao, bởi thực trạng hiện nay đang là “đóng thì ít, hưởng thì nhiều”, cùng chia sẻ lại thấp, thậm chí là không có. Điều này không làm cho BHYT của chúng ta trở nên bền vững được. Hai yếu tố này, chúng ta đều phải đặc biệt quan tâm.

Vấn đề quan trọng là tỷ lệ bao phủ 10% còn lại, chúng ta cần tập trung vận động, tuyên truyền, làm sao để đối tượng này có thể tham gia vào hệ thống BHYT của cả nước, điều đó sẽ giúp nguồn quỹ của chúng ta tang lên. Thứ hai là, mức đóng hiện nay của chúng ta đang là 4,5%; nhưng luật cho phép là 6%, chúng ta hoàn toàn có dư địa. Nhưng nếu tăng nhanh, cũng sẽ gây áp lực cho người dân, cho doanh nghiệp, vì vậy, cần có lộ trình và không thể nâng ngay lên được. Quan trọng là, phải sử dụng nguồn vốn này một cách hiệu quả.

Chính vì vậy, để có sự cân bằng giữa việc đạt mục tiêu về độ bao phủ BHYT và bảo đảm quyền lợi người tham gia, đồng thời bảo đảm sự an toàn của nguồn quỹ, Phó Chủ nhiệm Thường trực Ủy ban về các vấn đề xã hội của Quốc hội Bùi Sỹ Lợi cho rằng, sự bền vững quan trọng nhất của BHYT là phải bảo đảm sức khỏe tốt nhất, sự hài lòng tốt nhất trong nhân dân, cũng chính là đã tạo cơ hội để những đối tượng chưa tham gia BHYT sẽ tham gia vào hệ thống. Muốn vậy, phải thực hiện cơ chế tài chính y tế rất công minh và hiệu quả, giúp cho hệ thống BHYT của chúng ta bền vững hơn.