Dự án Luật Thủ đô (sửa đổi) dự kiến trình Quốc hội xem xét cho ý kiến tại kỳ họp thứ 6 vào cuối năm 2023, xem xét thông qua tại kỳ họp thứ 7 diễn ra tháng 5/2024.
Góp ý cho Dự thảo Hồ sơ đề nghị xây dựng Luật Thủ đô (sửa đổi), Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) đã nêu một số ý kiến liên quan đến các vấn đề về thuế, phí và lệ phí.
 |
| VCCI cũng kiến nghị Hà Nội xây dựng cơ chế tiếp nhận phản ánh của người dân, doanh nghiệp. Ảnh: H.Dịu |
Trong đó, Dự thảo đề xuất cho phép chính quyền Hà Nội áp dụng những khoản phí chưa được quy định trong Danh mục của Luật Phí và lệ phí. Việc này có thể giúp chính quyền Hà Nội có thể cung cấp thêm các dịch vụ công phù hợp với đặc điểm của Thành phố mà không cần thiết phải sửa đổi văn bản ở cấp luật.
Tuy nhiên, VCCI lưu ý việc thống nhất danh mục tại Luật Phí và lệ phí trước đây là nhằm tránh tình trạng các cơ quan nhà nước đặt ra các loại phí, lệ phí bất hợp lý, gây ảnh hưởng đến quyền lợi của người dân và doanh nghiệp.
Do đó, VCCI khuyến nghị việc cho phép chính quyền Hà Nội đặt ra loại phí mới cần được thực hiện một cách thận trọng. VCCI đề nghị bổ sung 2 nguyên tắc để bảo đảm tránh sự tuỳ tiện khi thực hiện.
Thứ nhất, việc đặt thêm các loại phí mới vẫn phải tuân thủ các nguyên tắc của Luật Phí và lệ phí. Thứ hai, việc đề xuất và ban hành loại phí mới phải có ý kiến của Bộ Tài chính, Bộ Tư pháp, Bộ Nội vụ và bộ thuộc lĩnh vực dịch vụ công liên quan; đồng thời phải tiến hành lấy ý kiến rộng rãi đối tượng chịu tác động như người dân, doanh nghiệp và các tổ chức đại diện.
VCCI cũng đề nghị, công tác thẩm định đề xuất chính sách và dự thảo văn bản pháp luật về loại phí mới phải được thực hiện theo hình thức Hội đồng thẩm định với đầy đủ thành phần các bên liên quan, nhất là đại diện của nhóm đối tượng chịu tác động.
Một trong những đề xuất khác tại Dự thảo là cho phép chính quyền Hà Nội áp dụng trên địa bàn Thành phố mức phụ thu tăng thêm tối đa 50% trên mức thuế hoặc thuế suất do Quốc hội quy định ở một số sắc thuế gián thu nhằm điều tiết tiêu dùng đối với một số hàng hóa, dịch vụ gây ô nhiễm môi trường hoặc hàng hóa, dịch vụ khác cần điều tiết tiêu dùng. Quy định này được hiểu là sẽ áp dụng cho các loại hàng hoá, dịch vụ hiện đang chịu thuế tiêu thụ đặc biệt và bảo vệ môi trường.
Tuy vậy, VCCI cho rằng, nếu việc đánh thuế những hàng hoá, dịch vụ này khác nhau giữa Hà Nội và các địa phương lân cận thì sẽ gây xáo trộn lớn đối với thị trường đó.
Nếu áp dụng với hàng hoá thì sẽ có người mua hàng ở nơi thuế thấp để bán lại ở nơi thuế cao, khi đó Nhà nước lại cần thêm các biện pháp kiểm soát để tránh thất thu thuế. Nếu áp dụng với dịch vụ thì sẽ khiến người tiêu dùng di chuyển sang các tỉnh xung quanh Hà Nội để sử dụng dịch vụ.
“Biện pháp này sẽ gây thiệt hại lớn cho các cơ sở kinh doanh dịch vụ đã được doanh nghiệp đầu tư trên địa bàn Hà Nội. Với các lý do đó, đề nghị cơ quan soạn thảo loại bỏ biện pháp này khỏi đề xuất chính sách”, VCCI nêu rõ.
Cũng tại văn bản góp ý, VCCI đề nghị nên cân nhắc về tính hợp lý của đề xuất tăng thuế suất của thuế sử dụng đất đối với các dự án đô thị đã được đầu tư nhưng chậm đưa vào sử dụng. Do việc chậm trễ còn do nhiều nguyên nhân khách quan, nếu chủ đầu tư phải nộp thuế sử dụng đất cao hơn thì không có tác dụng thúc đẩy mà thậm chí còn gây thêm khó khăn cho chủ đầu tư, khiến dự án càng chậm được đưa vào sử dụng.
VCCI còn cho rằng đề xuất chuyển chức năng nhiệm vụ thu thuế từ hoạt động sản xuất kinh doanh của hộ gia đình, cá nhân kinh doanh trên địa bàn từ các chi cục thuế về UBND cấp huyện là không thực sự cần thiết.
Hương Dịu
