Đầu tư tạo động lực để doanh nghiệp dám đổi mới sáng tạo

	Công bố dự án hỗ trợ doanh nghiệp khởi nghiệp đổi mới sáng tạo trị giá 1 triệu USD
	Đến 2030, hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo quốc gia lọt top 15 khu vực
	Khởi công Trung tâm Đổi mới sáng tạo quốc gia

Các chuyên gia tham dự trực tiếp và trực tuyến tại lễ công bố.

Ngày 3/11, tại Hà Nội, Bộ Khoa học và Công nghệ, Ngân hàng thế giới (WB) và Đại sứ quán Australia tại Việt Nam đã công bố các báo cáo: Đổi mới sáng tạo ở các quốc gia đang phát triển khu vực Đông Á - Yêu cầu cấp thiết; Khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo Việt Nam; Đổi mới công nghệ ở Việt Nam - Đóng góp của công nghệ vào tăng trưởng kinh tế.

Phát biểu tại sự kiện, Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Huỳnh Thành Đạt cho biết, các báo cáo đã chỉ rõ vai trò đóng góp quan trọng của khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo trong tăng trưởng kinh tế - xã hội ở Việt Nam và con đường để Việt Nam tiến về phía trước, không ngừng hoàn thiện và nâng cao năng lực hệ sinh thái đổi mới sáng tạo.

Trong đó, báo cáo "Khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo Việt Nam" đã chỉ ra rằng, còn nhiều dư địa để thúc đẩy đổi mới sáng tạo trong doanh nghiệp nội địa, đặc biệt là các doanh nghiệp nhỏ và vừa. Khoảng 20% hoạt động xuất khẩu của các doanh nghiệp nhỏ và vừa còn hạn chế do thiếu quy mô, công nghệ và mức độ tinh vi về kinh doanh để có thể tăng năng suất và mở rộng thị trường. Bên cạnh đó, còn nhiều dư địa để tăng cường số hóa các trong hoạt động của doanh nghiệp.

Chia sẻ tại hội thảo, đại diện Công ty Cổ phần Bóng đèn – phích nước Rạng Đông cho biết, để đổi mới sáng tạo trong doanh nghiệp, trước hết là phải thay đổi thói quen, sau đó là khắc phục tình trạng thiếu thông tin. Vì thế, Công ty đã xây dựng 3 trung tâm nghiên cứu về ánh sáng, công nghệ số và phát triển các mô hình kinh doanh trên nền tảng thương mại số, từ đó mang đến những sản phẩm phù hợp thị trường và mang lại giá trị gia tăng cao.

“Không có mô hình mẫu về đổi mới sáng tạo cho tất cả doanh nghiệp mà phải tìm bước đi phù hợp với năng lực và trình độ của mỗi doanh nghiệp. Tuy nhiên, sáng tạo và đổi mới công nghệ sẽ là chìa khóa cho doanh nghiệp muốn bứt phá”, đại diện Rạng Đông nêu rõ.

Bà Phạm Hiền, đại diện dự án Data61- CSIRO nhận định, Việt Nam đang được hưởng lợi từ việc áp dụng khoa học công nghệ. Tuy nhiên, nhiều ngành mới nổi vẫn cần phải tiếp tục tích lũy kiến thức đổi mới sáng tạo và làm thế nào để thương mại hóa kết quả khoa học công nghệ này. Đặc biệt, ngành dược đang trở thành lĩnh vực nổi trội trong việc áp dụng đổi mới sáng tạo trong việc đưa ra sản phẩm mới.

Số hóa các hoạt động kinh doanh tổng thể trong doanh nghiệp tại Việt Nam.

Nhưng theo các chuyên gia, nhiều doanh nghiệp vẫn sử dụng công nghệ thấp, cách rất xa với công nghệ 4.0 như hiện nay. Theo nghiên cứu tại các báo cáo, chỉ có 29% doanh nghiệp sử dụng máy móc được điều khiển bởi máy tính, công nghệ kỹ thuật số của công nghiệp 3.0 - và chỉ 8,7% sử dụng công nghệ này một cách tích cực. Kết quả này cho thấy vẫn còn khoảng cách đáng kể để bắt kịp mức độ phát triển công nghệ cao nhất và khó có cơ hội lớn thu hẹp khoảng cách và phát triển nhảy vọt.

Báo cáo " Khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo Việt Nam" còn nhận định, khung chính sách hiện vẫn thiên về đổi mới sáng tạo dựa trên nghiên cứu và phát triển (R&D) mà ít tập trung vào đổi mới sáng tạo phi R&D, bao gồm hoạt động tiếp nhận và phổ biến công nghệ. Ngoài ra, còn có sư thiên lệch trong phân bổ nguồn lực, danh mục công cụ chính sách đổi mới sáng tạo còn hẹp, thiếu đa dạng, chưa có tác dụng thúc đẩy ứng dụng công nghệ; đối tượng hưởng lợi của các chương trình hỗ trợ đa phần là các doanh nghiệp lớn.

Do đó, các khuyến nghị được các báo cáo đưa ra là phải điều chỉnh trọng tâm của chiến lược khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo mới và hệ thống chính sách hướng tới nâng cao năng lực của doanh nghiệp; đầu tư xây dựng năng lực của chính phủ trong thiết kê và thực thi chính sách đổi mới sáng tạo. Nhưng bên cạnh đó, các doanh nghiệp cũng phải tự nâng cao năng lực để thúc đẩy tiếp cận công nghệ.

Bà Carolyn Turk, Giám đốc Quốc gia Ngân hàng Thế giới tại Việt Nam cho rằng, có nhiều bằng chứng cho thấy việc áp dụng công nghệ cho thấy kết quả tốt về mặt kinh tế và cách tư duy giúp xây dựng khung chính sách giúp gắn kết nguồn lực. Việt Nam có thể nâng cao năng lực doanh nghiệp, thúc đẩy hấp thụ công nghệ mới, tăng cường khả năng tiếp cận.