Đại biểu QH kiến nghị tạo điều kiện cho DN để nuôi dưỡng nguồn thu

ĐBQH Tôn Nữ Ngọc Hạnh phát biểu tại hội trường sáng 2-11. Ảnh Anh Tuấn.

Trong phiên thảo luận, nhiều ĐBQH đánh giá cao nỗ lực của Chính phủ và các bộ, ngành đã cơ bản thực hiện được mục tiêu tổng quát năm 2015. Tuy nhiên các ĐBQH cũng chỉ ra nhiều bất cập, tồn tại, cần có giải pháp mạnh để khắc phục trong thời gian tới.

Nâng tầm DN Việt

ĐB Nguyễn Ngọc Hòa (TP.HCM) đánh giá cao 2 thành tựu nổi bật đó là: Thứ nhất, bảo đảm tăng trưởng kinh tế cao hơn ở mức 6,5% và bảo đảm thu ngân sách là thành công lớn; Thứ hai, thúc đẩy hội nhập kinh tế quốc tế ngày càng sâu rộng hơn, đặc biệt gia nhập TPP đã giúp chúng ta tìm được đối trọng đủ mạnh, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế.

Theo ĐB Nguyễn Ngọc Hòa, tuy tăng trưởng kinh tế năm 2015 đạt khá, nhưng tốc độ bình quân 5 năm chỉ đạt 5,8%, thấp hơn giai đoạn 5 năm trước đó. ĐB đặt câu hỏi, phải chăng động lực tăng trưởng đã bão hòa. Cùng với đó, năng lực cạnh tranh của nước ta còn thấp, xếp thứ 56/140 quốc gia, là mức thấp trong khu vực. Việt Nam có những chỉ số xếp hạng cao (quy mô thị trường xếp thứ 33), nhưng thấp ở một số chỉ tiêu như thể chế xếp thứ 85, trình độ công nghệ xếp thứ 92, độ tinh vi trong quản trị công nghệ xếp thứ 100. ĐB Nguyễn Ngọc Hòa nhận định: “Việt Nam chưa có DN lớn để cạnh tranh và hội nhập, cũng như chưa có đột phá về nguồn nhân lực”.

Kiến nghị các giải pháp, ĐB Nguyễn Ngọc Hòa quan tâm đến các giải pháp để thúc đẩy khối DN, doanh nhân. “Khi thực hiện các cam kết quốc tế, đòi hỏi thay đổi mạnh mẽ về thể chế; đồng thời, có giải pháp để phát triển nhanh chóng lực lượng DN và đội ngũ doanh nhân. 5 năm tới đưa DN Việt cần lên đến con số 2 triệu thay vì 500 nghìn DN như hiện nay. Đồng thời, tập trung hỗ trợ tạo điều kiện xây dựng đội ngũ DN lớn ở mọi thành phần kinh tế; có chính sách cụ thể, hiệu quả khả thi để giúp DN đổi mới công nghệ…”, ĐB Nguyễn Ngọc Hòa nói.

ĐB Đỗ Mạnh Hùng (Thái Nguyên) cho rằng, điều rất có ý nghĩa trong chỉ tiêu tăng trưởng vĩ mô so năm nay với các năm trước đó là, những năm trước tăng trưởng GDP đạt mức 7-8% nhưng lạm phát lên đến hơn 18% thì năm nay tăng trưởng dự kiến đạt mức 6,5%, lạm phát chỉ ở mức 2%.

Cơ bản tán thành với báo cáo của Chính phủ, tuy nhiên, ĐB quan tâm đến 2 vấn đề còn bất cập. Đó là năng suất lao động và chỉ tiêu về nhà ở. Theo ĐB Đỗ Mạnh Hùng, năng suất lao động là 1 trong 9 chỉ tiêu không đạt kế hoạch của cả giai đoạn 2011-2015. “Đây là yếu tố quan trọng ảnh hưởng tới sự bền vững của nền kinh tế và đất nước nói chung. Phải tìm nguyên nhân và giải pháp cho vấn đề này”, ĐB Đỗ Mạnh Hùng nói.

Theo ông, đã có ý kiến “đổ lỗi” cho người lao động khi chỉ tiêu này không đạt kế hoạch. “Không thể đổ lỗi hoàn toàn cho người lao động vì người Việt Nam có bản chất cần cù”, ĐB Hùng minh chứng bằng hình ảnh của những người “khát khao” có việc làm ở chợ lao động và hàng triệu người lao động đang cần mẫn làm việc ở các khu công nghiệp, sẵn sàng làm thêm giờ để tăng thu nhập. “Lẽ nào người lao động lại là nguyên nhân chính của năng suất lao động thấp?”, ĐB Đỗ Mạnh Hùng nhấn mạnh.

Cùng vào cuộc tìm giải pháp tăng thu ngân sách

ĐB Nguyễn Ngọc Phương (Quảng Bình) đồng tình với nhiều ý kiến của các ĐBHQ về những thành tựu về kinh tế- xã hội đạt được trong năm 2015 là tổng hòa của các giải pháp của QH, Chính phủ và của cả cộng đồng.

Góp ý cụ thể liên quan đến lĩnh vực tài chính, ĐB Nguyễn Ngọc Phương băn khoăn khi “ngành nào cũng quan tâm đến lĩnh vực chi, nhưng ít ngành đề ra được giải pháp để tăng nguồn thu”. Theo ĐB, thời gian qua chỉ có ngành thuế, hải quan nỗ lực thực hiện các giải pháp thu ngân sách theo chức năng nhiệm vụ, nhưng nợ thuế ngày càng gia tăng, do đó đã có ý kiến đề nghị cần bổ sung chức năng điều tra của ngành thuế trong Bộ Luật Hình sự.

ĐB dẫn chứng việc không ít cán bộ thuế bị đánh trọng thương khi làm nhiệm vụ; hay chính sách tạm nhập tái xuất bị lợi dụng; gian lận trong thực hiện thuế GTGT đã làm thất thu ngân sách hàng chục nghìn tỷ đồng mỗi năm…

Do đó, ĐB đề nghị thời gian tới, Chính phủ cần tập trung chỉ đạo và có chính sách tạo điều kiện cho DN, nuôi dưỡng nguồn thu, coi đây là giải pháp lâu dài để góp phần tăng thu ngân sách.

Quan tâm đến tình hình và hiệu quả của việc sử dụng vốn vay ODA, ĐB Lê Thị Công (Bà Rịa- Vũng Tàu) cho rằng, nguồn vốn vay ODA thu được nhiều kết quả tích cực. Đây là nguồn lực quan trọng để phát triển đất nước, nhờ đó Việt Nam phát triển và hội nhập sâu rộng. Tuy nhiên, theo ĐB, việc huy động và sử dụng nguồn vốn vay này còn nhiều yếu kém. ĐB dẫn chứng một số dự án vay không hiệu quả, kiểm soát nguồn vốn còn lãng phí, tình trạng đội vốn…

“ODA là nguồn vốn còn tiềm ẩn nhiều bất lợi, có tâm lý là cho không nên sử dụng kém hiệu quả, chứ không phải là vốn vay phải trả nợ trong tương lai. Trong tình hình nợ công gia tăng nên khả năng mất kiểm soát là trong tương lai gần. Do đó, để hạn chế tác động tiêu cực QH cần có thẩm quyền phân bổ nguồn vốn này như vốn ngân sách. Đồng thời, cần thống nhất minh bạch và đảm bảo khả năng trả nợ, đặt vốn vay ODA trong chiến lược vay trả nợ nước ngoài…”, ĐB Lê Thị Công cho hay.

Một số ĐBQH như ĐB Tôn Nữ Ngọc Hạnh (Đắc Nông), ĐB Khúc Thị Duyền (Thái Bình); ĐB Lò Văn Muôn (Điện Biên) quan tâm đến chỉ tiêu tăng trưởng nông nghiệp, tái cơ cấu nông nghiệp gắn với nông thôn mới và đột phá trong phát triển kinh tế- xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số.

Theo ĐB Lò Văn Muôn (Điện Biên), báo cáo của Chính phủ đã phản ánh toàn diện bức tranh kinh tế- xã hội năm 2015 nên đã nhận được sự đồng tình cơ bản của cơ quan thẩm tra và ĐBQH. Tuy nhiên, vùng đồng bào Tây Bắc còn nhiều khó khăn, khoảng cách phát triển so với cả nước ngày càng lớn, tỷ lệ hộ nghèo cao, người nghèo là dân tộc thiểu số chiếm 55% tổng số người nghèo cả nước. Do đó, ĐB đề nghị cần có giải pháp mạnh đầu tư vào từng vùng, từng lĩnh vực, riêng vùng Tây Bắc cần lập dự án đầu tư một khu kinh tế thương mại du lịch tổng hợp.