Cuộc chiến thị thực giữa Mỹ và Trung Quốc “khai hỏa”

Sau khi Mỹ siết chặt quy định cấp thị thực đối với các nhà báo Trung Quốc hoạt động tại Mỹ, Trung Quốc hôm qua (7/9) cũng để ngỏ khả năng sẽ có động thái đáp trả nếu Mỹ không “thay đổi thái độ”.

Trả lời câu hỏi của báo giới về việc liệu Trung Quốc có phải đang ngừng gia hạn thị thực cho nhà báo một số cơ quan truyền thông Mỹ hoạt động tại Trung Quốc hay không, tại cuộc họp báo thường kỳ diễn ra hôm qua (7/9), người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Triệu Lập Kiên đã kịch liệt bác bỏ, đồng thời nói rằng, thẻ nhà báo và các giấy tờ có liên quan của nhà báo Mỹ hoạt động tại Trung Quốc vẫn đang trong quá trình xử lý.

Liên quan đến căng thẳng Mỹ - Trung Quốc về vấn đề cấp thị thực cho nhà báo của các cơ quan truyền thông hai nước đang tác nghiệp tại quốc gia của nhau, ông Triệu Lập Kiên cảnh báo, Mỹ cần thể hiện sự tôn trọng, đáp ứng các yêu cầu của phía Trung Quốc nếu không, Trung Quốc sẽ làm tất cả những gì có thể để bảo vệ lợi ích các nhà báo Trung Quốc đang hoạt động tại Mỹ.

Ông Triệu Lập Kiên nói: “Một lần nữa tôi kêu gọi phía Mỹ thể hiện sự chân thành và đáp ứng các yêu cầu của chúng tôi. Dựa trên nguyên tắc tôn trọng, bình đẳng và có đi có lại, phía Mỹ cần nhanh chóng phản hồi các yêu cầu của Trung Quốc càng sớm càng tốt. Nếu Mỹ vẫn khăng khăng đi con đường riêng và tiếp tục mắc thêm nhiều sai lầm hơn nữa, Trung Quốc buộc phải có phản ứng cần thiết và phù hợp để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của Trung Quốc”.

Chỉ ít giờ sau đó, trong một dòng trạng thái đăng tải trên trang Twitter cá nhân, người đứng đầu Cơ quan báo chí thuộc Bộ Ngoại giao Trung Quốc Hoa Xuân Doanh cũng nhấn mạnh ý này với dòng trạng thái: “Chúng tôi rất vui được hợp tác với các nhà báo Mỹ đang làm việc tại Trung Quốc nếu các nhà báo Trung Quốc cũng được đối xử công bằng tại Mỹ.” Bà Hoa Xuân Doanh cũng nhắc lại việc Mỹ trì hoãn và từ chối cấp thị thực cho 30 nhà báo Trung Quốc đang hoạt động tại Mỹ vào tháng 3, cũng như việc Mỹ rút ngắn thời gian lưu trú của hầu hết phóng viên Trung Quốc vào tháng 5 vừa qua.

Trước đó, theo phản ánh của một số cơ quan truyền thông Mỹ như CNN, Thời báo New York, trong tuần qua, khi tiến hành quy trình gia hạn thẻ nhà báo làm việc ở Trung Quốc, 7 phóng viên làm việc cho các hãng truyền thông của Mỹ chỉ nhận được thư thông báo rằng đơn đăng ký của họ đang được xem xét thay vì được nhận thẻ mới.

Các phóng viên này được khuyến cáo mang theo thư thông báo cùng với thẻ nhà báo đã hết hạn trong khi tác nghiệp để chứng minh thông tin cá nhân khi cần. Vì thị thực Trung Quốc gắn liền với thẻ nhà báo nên các phóng viên này chỉ được cấp thị thực có giá trị trong khoảng 2 tháng, ngắn hơn nhiều so với thời hạn trước đó là 1 năm.

Hiện chưa rõ là Mỹ sẽ có phản ứng gì sau tuyên bố của Trung Quốc. Tuy nhiên một điều có thể thấy rõ là các nhà báo thường trú tại mỗi nước đang trở thành nạn nhân của những căng thẳng trong quan hệ Mỹ - Trung.

Trong vòng vài tháng qua, quan hệ giữa Mỹ và Trung Quốc luôn trong trạng thái đặc biệt căng thẳng. Hai bên liên tục có những hành động được coi là đáp trả lẫn nhau trong nhiều lĩnh vực từ thương mại đến các lĩnh vực khác như vấn đề Hong Kong, Đài Loan (Trung Quốc), địa chính trị, quốc phòng, công nghệ, dịch Covid-19 và nay là vấn đề cấp thị thực cho các nhà báo thường trú./.