Còn nhiều việc phải làm để cơ khí Việt Nam đáp ứng nhu cầu sản phẩm trong nước

	Doanh nghiệp cơ khí chờ cơ chế
	VAMI kiến nghị bãi bỏ quy định lỗi thời xác định tỷ lệ nội địa hóa với ô tô
	Doanh nghiệp cơ khí tiến sâu vào chuỗi sản xuất

Xây dựng các chiến lược, giải pháp cụ thể để phát triển sản xuất cơ khí tự động hóa tích hợp với các công nghệ cao là yếu tố quyết định cho sự phát triển của ngành thời gian tới. Ảnh: Hương Dịu

Theo Bộ Công Thương, giai đoạn 2016-2020 chứng kiến sự trưởng thành vượt bậc của ngành cơ khí khi các doanh nghiệp trong nước đủ năng lực và thực hiện tổng thầu thành công nhiều công trình lớn với tỷ lệ nội địa hóa cao, trong các lĩnh vực như: thiết bị toàn bộ cho các công trình lớn, các công trình trọng điểm điện, thép, xi măng, alumin, khai thác và chế biến khoáng sản, đường, chế biến mủ cao su…

Việt Nam đã hình thành ngành công nghiệp sản xuất, lắp ráp ô tô với khoảng gần 40 doanh nghiệp đạt tổng công suất lắp ráp thiết kế hơn 680.000 xe/năm; sản xuất xe gắn máy với những tiến bộ vượt bậc, đáp ứng đủ nhu cầu trong nước với tỷ lệ nội địa hoá các loại xe đạt khoảng 85 - 95%, có nhiều sản phẩm, linh kiện phụ tùng xuất khẩu ổn định.

Bên cạnh đó, thiết kế, chế tạo các loại máy biến áp phục vụ cho nhà máy điện, hệ thống truyền tải; sản xuất được các loại cáp điện, cáp quang phục vụ nhu cầu trong nước và xuất khẩu...

“Đặc biệt, ngành cơ khí dầu khí lần đầu tiên đã chế tạo thành công và đưa vào hoạt động giàn khoan tự nâng, thay thế sản phẩm nhập khẩu”, đại diện Bộ Công Thương nhấn mạnh.

Mặc dù đã đạt được nhiều kết quả đáng khích lệ song Bộ Công Thương đánh giá: nhìn nhận thực tế, năng lực và trình độ ngành cơ khí còn thấp, chỉ đáp ứng khoảng 1/3 nhu cầu sản phẩm cơ khí trong nước.

Về thực trạng trình độ công nghệ ngành cơ khí Việt Nam chưa theo kịp với thế giới, theo Bộ Công Thương, có một phần nguyên nhân đến từ việc cụ thể hóa những cơ chế, chính sách hỗ trợ còn chưa thật sự đồng bộ, đem lại hiệu quả thiết thực cho doanh nghiệp.

Mặt khác, kinh phí đầu tư cho hoạt động nghiên cứu, ứng dụng, thử nghiệm so với nhu cầu ngành cơ khí chưa tương xứng. Nhiều doanh nghiệp vẫn chưa chú trọng đến hoạt động nghiên cứu khoa học và công nghệ, chưa coi trọng đầu tư cho việc đổi mới công nghệ.

Để tiếp tục thúc đẩy ngành công nghiệp cơ khí phát triển, xứng đáng với tầm vóc và vai trò trong nền kinh tế, Bộ Công Thương cho rằng thời gian tới cần triển khai có hiệu quả các nhiệm vụ khoa học và công nghệ, ưu tiên triển khai các nhiệm vụ theo chuỗi giá trị, tập trung nghiên cứu, ứng dụng và làm chủ các công nghệ cao, công nghệ ưu tiên phát triển, công nghệ khuyến khích chuyển giao thuộc ngành cơ khí như công nghệ nhiệt luyện.

Bên cạnh đó, xây dựng và triển khai thực hiện lộ trình đổi mới công nghệ của các doanh nghiệp cơ khí phù hợp với điều kiện thực tiễn, nhu cầu và xu thế phát triển của cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ 4; tăng cường kết nối giữa nhà quản lý, nhà khoa học và doanh nghiệp trong nghiên cứu, ứng dụng và chuyển giao công nghệ.

Ngoài ra, cần rà soát, hoàn thiện hệ thống tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật quốc gia cho các sản phẩm cơ khí, nâng cao tỷ lệ hài hòa với các tiêu chuẩn quốc tế…

Trao đổi với phóng viên Tạp chí Hải quan, ông Đào Phan Long, Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp cơ khí Việt Nam phân tích: muốn xây dựng đất nước trở thành nước công nghiệp không thể thiếu sự phát triển của công nghiệp cơ khí.

Tuy nhiên, việc thúc đẩy phát triển ngành cơ khí, giúp doanh nghiệp trong ngành đổi mới trang thiết bị công nghệ không phải chuyện có thể giải quyết “một sớm một chiều”.

“Đầu tư cho lĩnh vực cơ khí cần lượng vốn lớn, thời gian quay vòng vốn chậm… Doanh nghiệp phải có đủ tiền, công nghệ cũng như chính sách hỗ trợ đi kèm. Đã đến lúc Nhà nước phải có quy hoạch lộ trình rõ ràng để phát triển ngành công nghiệp cơ khí. Việc hình thành các trung tâm sản xuất công nghiệp nói chung, cơ khí nói riêng rất cần thiết”, ông Long nói.