Chuyển đổi xanh bắt nguồn từ nhận thức

Các cam kết về mục tiêu phát triển bền vững vẫn đang là ưu tiên hàng đầu trong chương trình toàn cầu… Để hiện thực hóa các cam kết trên, qua nghiên cứu kinh nghiệm quốc tế, cùng bối cảnh ở Việt Nam, chúng tôi đưa ra 5 khuyến nghị nhằm đẩy nhanh quá trình chuyển đổi xanh và toàn diện ở Việt Nam bao gồm:

Thứ nhất, xây dựng hệ thống phân loại xanh phù hợp với các mục tiêu phát triển bền vững, các tiêu chuẩn quốc tế và hệ thống ngành kinh tế tại Việt Nam.

Thứ hai, ra mắt cơ chế ưu đãi, khuyến khích xanh. Cần nhanh chóng triển khai đợt đầu tiên với các ưu đãi liên ngành, được phê duyệt ở cấp bộ và mở rộng quy mô với những đợt ưu đãi cụ thể theo ngành.

Thứ ba, hỗ trợ dự án thí điểm xanh. Cần có cơ chế ưu đãi dành riêng cho các dự án thí điểm xanh trong các lĩnh vực trọng tâm, tạo môi trường hấp dẫn cho doanh nghiệp kiểm thử, học hỏi và mở rộng quy mô đầu tư.

Thứ tư, thúc đẩy tài chính xanh thông qua hỗ trợ phát triển và áp dụng các công cụ tài chính xanh như trái phiếu xanh, thị trường carbon, tài chính hỗn hợp.

Thứ năm, tăng cường hợp tác giữa các cơ quan, triển khai truyền thông đa kênh với các chương trình toàn quốc và cấp tỉnh, thu hút sự tham gia của các bên liên quan ở cả khu vực công và tư nhân, trong nước và quốc tế.

PGS.TS Bùi Quang Tuấn, Viện trưởng Viện Kinh tế Việt Nam: Nâng cao khả năng tiếp cận tài chính xanh

Để kiến tạo thể chế, chính sách cho tăng trưởng xanh đến năm 2030 định hướng đến năm 2050 ở Việt Nam, cần xây dựng chính sách, công cụ về huy động nguồn vốn cho phát triển nhanh và bền vững. Cụ thể, phát triển thị trường trao đổi quyền phát thải theo cơ chế thị trường tại Việt Nam.

Bên cạnh đó, cũng cần nâng cao khả năng tiếp cận tài chính xanh, với các hoạt động chủ yếu gồm: ban hành cơ chế ưu đãi cho đầu tư xanh, tín dụng xanh nhằm khuyến khích đầu tư vào các dự án xanh, thúc đẩy tăng trưởng xanh ở các địa phương; nghiên cứu, đề xuất xây dựng các giải pháp tập trung nguồn lực cho tín dụng xanh; rà soát, sửa đổi bổ sung quy định về quản lý và sử dụng vốn hỗ trợ phát triển chính thức (ODA) và vốn vay ưu đãi của nhà tài trợ nước ngoài nhằm hỗ trợ, tạo điều kiện cho việc tiếp cận nguồn vốn cho tăng trưởng xanh của nước ngoài; nâng cấp, thể chế hóa Bộ chỉ số doanh nghiệp bền vững (CSI) và yêu cầu Báo cáo bền vững (BCBV) đối với doanh nghiệp ở các địa phương.

PGS.TS Trần Đình Thiên, Chuyên gia kinh tế: Tăng trưởng xanh là xu hướng chi phối toàn cầu, là ưu tiên hàng đầu

Trong khi những nước lớn như Ấn Độ cam kết một cách dè dặt là đạt Net Zero vào năm 2070, Trung Quốc đến năm 2060, thì việc Việt Nam cam kết đạt Net Zero vào năm 2050 là một mục tiêu khó. Việt Nam có thể là quốc gia đi đầu khu vực trong xu thế này, đi đầu bao giờ cũng gian khổ nhưng cũng được hưởng những lợi ích to lớn đầu tiên, cho kinh tế, môi trường, cho người dân. Việc thay đổi một mô thức phát triển đòi hỏi nguồn lực lớn, trong đó, nguồn lực chuyển đổi là tốn kém nhất và Việt Nam có thể phải cần từ 200 - 300 tỷ USD để thực hiện kế hoạch này.

Đã đến lúc, Việt Nam phải tính đến các giải pháp huy động nguồn lực cho chuyển đổi xanh, từ đầu tư công, PPP, hay các công cụ thị trường, trái phiếu, tín dụng xanh. Các kênh dẫn vốn cũng đang ngày càng đa dạng và sẽ đáp ứng tốt hơn trong cơ cấu kinh tế xanh mà Việt Nam đang theo đuổi. Tín hiệu đáng mừng cho “giấc mơ xanh” của cộng đồng doanh nghiệp Việt Nam dường như đang sáng rõ hơn. Các tổ chức tín dụng trong, ngoài nước cũng đang nhiệt tình tham gia cấp vốn, thu xếp vốn cho các dự án xanh.

Xuân Thảo (ghi)