Chính quyền Biden sẽ thay đổi cách tiếp cận của Mỹ trong vấn đề Biển Đông?
Giữ vững mục tiêu, thay đổi chiến lược
Sau khi lên nắm quyền, tân Tổng thống Mỹ Biden phải đối phó với một trong những thách thức vô cùng lớn đó là vấn đề Biển Đông.
![]() |
Nhóm tàu sân bay tấn công USS Nimitz trên đường đến Biển Đông tập trận. Ảnh: U.S. Navy. |
Dưới thời Donald Trump, cách tiếp cận của Mỹ về vấn đề Biển Đông tương đối cứng rắn. Ông Trump đã đảo ngược lập trường trung lập và thận trọng của các chính phủ tiền nhiệm đối với phán quyết của Tòa án Quốc tế cùng các yêu sách trên Biển Đông, phản đối mạnh mẽ hành động của Bắc Kinh, tăng cường hoạt động tự do hàng hải. Đối mặt với lập trường cứng rắn của Washington, Trung Quốc ngày càng ngang nhiên khẳng định các yêu sách chủ quyền, thậm chí đẩy mạnh các hoạt động quân sự. Điều này đã làm gia tăng căng thẳng giữa Mỹ và Trung Quốc, đẩy quân đội hai bên tham gia vào một trò chơi “đuổi bắt” với những tình huống cận kề nguy hiểm.
Bất chấp việc kế thừa thách thức lớn từ chính phủ tiền nhiệm, ông Biden và điều phối viên phụ trách khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương Kurt Campbell vẫn có cơ hội để điều chỉnh chính sách về Biển Đông. Theo giới phân tích, chính quyền mới của Tổng thống Biden có thể theo đuổi cách tiếp cận vừa hợp tác vừa kiềm chế Trung Quốc trong vấn đề Biển Đông, lại vừa khôi phục lòng tin, thúc đẩy sự ổn định trong khu vực và tăng cường quyền lực mềm bằng cách phối hợp với các nước Đông Nam Á.
Trong một bài bình luận đăng trên tạp chí Foreign Affairs khi còn thực hiện chiến dịch tranh cử tổng thống, ông Biden viết rằng: “Mỹ cần phải cứng rắn với Trung Quốc”. Ông đề xuất xây dựng một mặt trận thống nhất có sự tham gia của các đồng minh và đối tác để chống lại các mà ông cho là “hành vi gây hấn của Trung Quốc”. Song ông Biden cũng cho biết sẽ cố gắng hợp tác với Bắc Kinh về những vấn đề mà cả 2 bên cùng có lợi.
Mỹ nhiều khả năng sẽ giữ vững mục tiêu duy trì vị thế quan trọng tại châu Á. Nhưng mục tiêu này có thể được thực hiện bằng những biện pháp nhất quán hơn và kiềm chế hơn về mặt quân sự. Cách tiếp cận của đội ngũ Biden nhiều khả năng sẽ khác biệt so với cách tiếp cận của chính quyền Trump.
Cả Mỹ và Trung Quốc từng có một mối quan hệ ổn định về mặt quân sự trước khi ông Trump lên nắm quyền. Giới phân tích cho rằng, chính quyền ông Biden sẽ có cơ hội quay trở lại một thỏa thuận hợp lý hơn để giải quyết các bất đồng với Bắc Kinh, ít nhất là về vấn đề Biển Đông. Với thỏa thuận này, các bên sẽ phải giảm bớt những ngôn từ cứng rắn và các biện pháp ăn miếng trả miếng. Việc sử dụng vũ lực hoặc những hành vi can thiệp quân sự tại Biển Đông đều bị cấm theo luật pháp quốc tế.
Trong bài bình luận trên tạp chí Foreign Affairs, ông Kurt Campbell cho rằng, việc đảo ngược tình thế “sẽ là một thách thức và điều này đòi hỏi phải có sự khéo léo về mặt ngoại giao, thay đổi về thương mại và sáng tạo về thể chế”. Cụ thể, Mỹ cần “tái kết nối một cách nghiêm túc: chấm dứt việc gây chia rẽ với đồng minh hay bỏ qua các hội nghị thượng đỉnh khu vực, tránh tách rời về kinh tế và thúc đẩy hợp tác xuyên quốc gia”.
Cây bút Mark J.Valencia của SCMP lưu ý, Mỹ cần phải đưa thêm một mục tiêu quan trọng khác khi điều chỉnh chính sách về Biển Đông đó là tái xây dựng và củng cố lòng tin ở Đông Nam Á. Washington nên chứng minh rằng họ có thể giải quyết những bất đồng với Trung Quốc một cách hòa bình. Bên cạnh đó, Tổng thống Biden cũng cần tham gia các hội nghị thượng đỉnh ASEAN để lắng nghe và hiểu rõ nhu cầu của các nước Đông Nam Á, cung cấp cho họ sự hỗ trợ cần thiết. Điều này sẽ giúp thể hiện sự tôn trọng lẫn nhau và gắn kết giữa Mỹ với các nước thành viên ASEAN.
Tránh những tính toán sai lầm
Quan hệ Mỹ- Trung dưới thời Biden đã có những bước khởi đầu đầy sóng gió. Trung Quốc là một trong số những nước cuối cùng chúc mừng chiến thắng của ông Biden trong cuộc bầu cử tổng thống Mỹ. Thời gian gần đây, chính quyền Tổng thống Biden đã trấn an Thủ tướng Nhật Bản Yoshihide Suga rằng, Mỹ sẽ bảo vệ lập trường của Tokyo trong vấn đề tranh chấp quần đảo Senkaku/Điều Ngư, dù Washington biết rõ, động thái này sẽ gửi “tín hiệu tiêu cực” tới Trung Quốc. Ngay lập tức, Bắc Kinh đã kêu gọi Mỹ và Nhật Bản không gây nguy hiểm cho hòa bình và ổn định trong khu vực hoặc làm tổn hại lợi ích của bên thứ 3.
Mặc dù chính quyền Biden đang xem xét lại chính sách cứng rắn của Mỹ với Trung Quốc dưới thời Trump, nhưng không có dấu hiệu nào cho thấy, Washington sẽ mềm mỏng hơn trong cách tiếp cận với Bắc Kinh.
Trong cuộc điện đàm với Ngoại trưởng Philippines Teodoro Locsin, tân Ngoại trưởng Mỹ Tony Blinken tuyên bố, Mỹ sẽ sát cánh với nước Đông Nam Á có chủ quyền ở Biển Đông để chống lại sức ép của Trung Quốc. Quân đội Mỹ cũng gửi thông điệp cứng rắn tới Trung Quốc bằng cách triển khai nhóm tác chiến tàu sân bay USS Theodore Roosevelt đến Biển Đông để “đảm bảo tự do hàng hải”. Thông điệp chung từ chính quyền mới của Mỹ đến thời điểm hiện tại vẫn là tiếp tục đối đầu thay vì thỏa hiệp và hợp tác.
Theo cây bút Mark J.Valencia, đã đến lúc các bên cần phải xoa dịu căng thẳng trong quan hệ. Chính quyền ông Biden có thể thiết lập lại các kênh liên lạc để đảm bảo phía Trung Quốc hiểu rõ những lo ngại của phía Mỹ và ngược lại. Tất nhiên vẫn có những vấn đề mà hai bên về cơ bản không thể tìm được tiếng nói chung và Washington sẽ giữ lập trường kiên định, nhưng chắc chắn các bên có thể thu hẹp bất đồng trong một số lĩnh vực.
Tiếp đến, Mỹ và Trung Quốc cũng cần phải thực hiện các bước đi để tái khẳng định cơ chế quản lý khủng hoảng, đảm bảo tránh những tính toán sai lầm có thể dẫn đến các cuộc xung đột nằm ngoài ý muốn. Theo ông Mark J.Valencia, hai bên đã xây dựng được một số cơ chế thông tin liên lạc và vì thế việc khôi phục các cơ chế này sẽ là một bước đi hợp lý./.
Tin liên quan

Tổng thống Mỹ chính thức áp thuế 25% đối với thép và nhôm nhập khẩu
10:13 | 11/02/2025 Nhìn ra thế giới

Tổng thống Mỹ Trump nêu khả năng áp thuế đối với hàng hóa Trung Quốc
14:13 | 22/01/2025 Nhìn ra thế giới

Lãnh đạo Việt Nam gửi thư chúc mừng Tổng thống thứ 47 của Hoa Kỳ Donald Trump
10:24 | 21/01/2025 Sự kiện - Vấn đề

Ukraine không chấp nhận đứng ngoài đàm phán song phương Nga-Mỹ
10:40 | 14/02/2025 Nhìn ra thế giới

Ông Trump đề nghị áp dụng thuế quan "có đi có lại" với các đối tác thương mại
10:39 | 14/02/2025 Nhìn ra thế giới

Thị trường xe điện, xe hybrid tại Việt Nam dự kiến tăng 25-30%
10:19 | 13/02/2025 Nhìn ra thế giới

Các cường quốc châu Âu khẳng định phải tham gia đàm phán về Ukraine
10:19 | 13/02/2025 Nhìn ra thế giới

Canada tìm cách thương lượng với Mỹ về thuế quan
10:19 | 13/02/2025 Nhìn ra thế giới

61 quốc gia thông qua tuyên bố chung về nhu cầu trí tuệ nhân tạo
11:51 | 12/02/2025 Nhìn ra thế giới

Liên minh châu Âu ra mắt sáng kiến InvesAI với nguồn vốn hơn 206 tỷ USD
11:48 | 12/02/2025 Nhìn ra thế giới

Trung Quốc và Anh hướng tới khôi phục đối thoại chiến lược
14:27 | 11/02/2025 Nhìn ra thế giới

Tổng thống Mỹ chuẩn bị công bố mức thuế 25% với thép và nhôm
10:54 | 10/02/2025 Nhìn ra thế giới

Điện Kremlin và Nhà Trắng chưa xác nhận cuộc điện đàm giữa lãnh đạo Nga-Mỹ
10:54 | 10/02/2025 Nhìn ra thế giới

Nga, Mỹ gấp rút chuẩn bị cho cuộc gặp thượng đỉnh Putin-Trump
09:59 | 07/02/2025 Nhìn ra thế giới

IMF đánh giá thận trọng về các biện pháp thuế quan của Mỹ
09:59 | 07/02/2025 Nhìn ra thế giới

Ảnh hưởng bởi những bất ổn thương mại, giá vàng thế giới tiếp tục lập kỷ lục
09:55 | 06/02/2025 Nhìn ra thế giới
Vấn đề Bạn quan tâm
Tin mới

Nâng cấp hệ thống thông tin áp dụng chính sách và quy định mới

Chính sách thuế, hải quan thiết kế riêng hướng đến doanh nghiệp công nghệ cao

(Infographics): Tình hình đăng ký doanh nghiệp 6 tháng đầu năm 2025

Đề xuất miễn thuế TNDN: Bước đệm cho hộ kinh doanh làm quen với chế độ kế toán thuế

Công ty Cổ phần ô tô Coneco bị cưỡng chế hơn 9 tỷ đồng

(INFORGRAPHICS): Thông tin nhân sự lãnh đạo của Cục Hải quan
16:09 | 14/07/2025 Infographics

(INFOGRAPHICS): Kết quả nổi bật công tác thuế 6 tháng đầu năm 2025
13:30 | 14/07/2025 Infographics

(INFOGRAPHICS): Xuất khẩu 6 tháng đầu năm 2025 bứt phá ấn tượng
09:00 | 12/07/2025 Infographics

(INFORGRAPHICS): 5 nhóm hàng xuất khẩu chục tỷ USD trong nửa đầu năm
09:42 | 11/07/2025 Infographics

(INFORGRAPHICS): Hướng dẫn các kênh nộp thuế điện tử nhanh chóng, tiện lợi
00:00 | 08/07/2025 Infographics

Nâng cấp hệ thống thông tin áp dụng chính sách và quy định mới

Hải quan Bắc Giang tăng thu từ máy móc, thiết bị nhập khẩu

Thuế Hải Phòng chuyển đổi số toàn diện các quy trình quản lý

Hải quan Tân Thanh: Ổn định bộ máy, không làm gián đoạn hoạt động của doanh nghiệp

Hải quan khu vực III thu ngân sách khởi sắc, đạt hơn 41.000 tỷ đồng

Đồng bộ chuyển đổi tên gọi, chức danh và thẩm quyền trong hệ thống thuế

Bảo hiểm nhân thọ Việt Nam: Tái cấu trúc sản phẩm, đẩy mạnh số hóa và lan tỏa cộng đồng

Hà Nội tung gói hỗ trợ đặc thù cho doanh nghiệp công nghệ

Tân Cảng Sài Gòn tiếp nhận 12 cẩu khung có kỹ thuật cao nhất

Ra mắt ứng dụng đặt xe container tích hợp thủ tục XNK đầu tiên tại Việt Nam

Hoa Lâm Đồng bung nở trên hành trình xuất khẩu

Động lực tăng trưởng đang thay đổi cục diện ngành Thép

Chính sách thuế, hải quan thiết kế riêng hướng đến doanh nghiệp công nghệ cao

Đề xuất miễn thuế TNDN: Bước đệm cho hộ kinh doanh làm quen với chế độ kế toán thuế

Thuế giá trị gia tăng đối với hàng hóa nhập khẩu là nông sản

Triển khai hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền: Từ chủ trương lớn đến hành động cụ thể

Thẩm quyền xử phạt vi phạm hành chính của cơ quan Hải quan

Chính sách miễn, giảm thuế cho hãng vận tải nước ngoài theo Hiệp định tránh đánh thuế hai lần

Hải Phòng thống nhất chủ trương đầu tư 2 KCN hơn 6.700 tỷ đồng

Lạng Sơn: Kinh tế tăng trưởng khá, ấn tượng thu ngân sách

Việt Nam đứng thứ 3 thế giới về xuất khẩu sắn

VASEP kiến nghị gỡ vướng để thủy sản về lại “sân nhà”

Đề xuất bổ sung quy hoạch cảng cạn tại cửa khẩu Đồng Đăng

Ngành gỗ Việt đang định vị lại mình trên bản đồ xuất khẩu

Thương mại điện tử mở rộng thị trường tiêu thụ cho đặc sản Thái Nguyên

Thu hồi dược liệu Cam thảo không đạt tiêu chuẩn chất lượng

Bán hàng online vẫn phải tự xuất hóa đơn đúng thời điểm và đúng giá trị giao dịch

Truy quét hàng giả trên sàn thương mại điện tử: Luật hóa và áp dụng công nghệ

Dự thảo Luật Thương mại điện tử: Kỳ vọng lập lại trật tự kinh doanh trên nền tảng số

Hơn 752.000 cá nhân, hộ kinh doanh thương mại điện tử nộp thuế 1,5 nghìn tỷ đồng

Tìm lời giải "kích hoạt" nguồn cung, giảm đà tăng giá bất động sản

6 tháng đầu năm 2025: Việt Nam đã chi hơn 659 triệu USD để nhập khẩu sữa

Thị trường trái phiếu doanh nghiệp sẽ cán đích nửa triệu tỷ đồng

Ra mắt Sổ tay hướng dẫn quản lý đất đai khi thực hiện chính quyền 2 cấp

Bất động sản Hải Phòng đang là tâm điểm đầu tư mới
