Chất vấn Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp: Giải pháp nào khắc phục “mất cả mùa lẫn giá”?

	Phó Thủ tướng yêu cầu tăng cường quản lý, kiểm soát loài ngoại lai xâm hại
	Bộ Tài chính xin miễn, giảm 7.500 tỷ đồng thuế sử dụng đất nông nghiệp cho nông dân
	Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp Mỹ ấn tượng với siêu nhà máy sữa của Vinamilk

Toàn cảnh phiên chất vấn Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn.

Bên cạnh đó có 3 nội dung căn cốt được giám sát gồm: xây dựng nông thôn mới, an toàn thực phẩm và cơ cấu nông nghiệp. Các nội dung này đều giám sát tối cao, tạo bước bứt phá và sự phát triển rất tích cực.

Bộ trưởng Cường nhấn mạnh năm 2019 là năm thử thách đặc biệt cho ngành nông nghiệp, nhưng với sự đoàn kết, quyết tâm đạt kết quả, ngành sẽ cố gắng hạn chế thấp nhất tác hại dịch bệnh, thị trường có nhiều mục tiêu tích cực.

Sau phần báo cáo, các đại biểu đã đặt câu hỏi cho Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn về các vấn đề: Tình hình, giải pháp tăng cường thu hút doanh nghiệp đầu tư vào nông nghiệp, nông dân, nông thôn; giải pháp căn cơ, đột phá để bảo đảm giá lúa, xây dựng thương hiệu gạo Việt Nam; giải pháp thúc đẩy sản xuất, tạo việc làm, giải quyết vấn đề môi trường trong xây dựng nông thôn mới; giải pháp nâng cao kỹ năng, kỹ thuật đánh bắt hải sản; nâng cao hiệu quả hoạt động của các hợp tác xã; nâng cao hiệu quả hoạt động của mạng lưới thú y cơ sở; giải pháp khắc phục tình trạng "giải cứu nông sản", giá cả bấp bênh, được mùa mất giá; mất cả mùa mất cả giá; thậm chí mất giá kéo dài; giải pháp phát triển bền vững ngành thủy sản, "giải cứu tàu 67", "gỡ thẻ vàng EU"; xây dựng các trục sản phẩm quốc gia...

Đại biểu Nguyễn Quốc Hận (Cà Mau): Giải pháp nào khắc phục những vấn đề không mới, như giải cứu nông sản, được mùa, mất giá, được giá mất mùa, thậm chí “mất cả mùa lẫn giá”?

Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường: Tuy còn gặp nhiều khó khăn nhưng thời gian qua chúng ta đã tổ chức tốt việc liên kết, đặc biệt giữa khâu sản xuất trực tiếp và chế biến.

Điều này giúp cho các sản phẩm lớn của Việt Nam vẫn có thể cạnh tranh, nhất là 10 sản phẩm trụ cônt xuất khẩu 1 tỷ USD. Với các sản phẩm có quy mô nhỏ ở cấp tỉnh, thực tế thống kê đến nay đều đạt mục tiêu. Tôi tin là, nếu tất cả cùng đồng hành thì các sản phẩm nông nghiệp sẽ tiêu thụ tốt.

Về giải pháp khắc phục tình trạng “được mùa mất giá”, thậm chí “mất cả mùa mất cả giá”, mất giá kéo dài, thời gian qua đã có những chuyển biến tích cực trong việc tổ chức sản xuất theo chuỗi liên kết. Tới đây, cần tiếp tục rà soát phát huy lợi thế của địa phương, tổ chức liên kết sản xuất tuân thủ theo quy luật thị trường. Đặc biệt cần tập trung vào khâu chế biến, nhất là chế biến sâu và tổ chức thị trường. Tiến hành rà soát lại các vùng sản xuất để giảm diện tích các loại cây trồng kém hiệu quả, hoặc mất cân đối dẫn đến thừa nguồn cung, chuyển sang các loại cây trồng khác đem lại hiệu quả cao hơn.

Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường giải đáp khá trơn tru các vấn đề được đại biểu đặt ra.

Đại biểu Phan Thanh Bình (Quảng Nam): Những bất cập trong hoạt động đánh bắt xa bờ của ngư dân và việc các tàu đóng mới hoạt động không hiệu quả, xuống cấp nhanh?

Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường: Nghị định 67 Chính phủ ban hành năm 2014 (Nghị định về chính sách phát triển thủy sản – PV) được đưa ra trong bối cảnh Việt Nam rất cần ngư dân vươn ra các ngư trường xa để đảm bảo phát triển kinh tế cùng với đảm bảo an ninh quốc phòng của quốc gia.

Chúng ta đã phát triển được 1.030 phương tiện, với công suất lớn từ 800 mã lực trở lên với 3 loại vật liệu: sắt, composit và gỗ. Riêng tàu sắt, thì đây là loại hình đóng mới. Hiện nay có 358 chiếc, tương đương với 34,2%.

Loại hình tàu sắt là phương tiện mới, quá trình đóng thì để xảy ra 40 tàu bị hỏng hóc, trong đó có 21 cái của Bình Định của 2 công ty đóng tàu thì tỉnh phải đặc biệt vào cuộc. Hiện nay, còn 55 chiếc tàu đóng mới nằm bờ nhưng không ra khơi được do nhiều nguyên nhân như đánh bắt không hiệu quả, chủ tàu chết, một số chủ tàu không có điều kiện hoạt động, hay chủ tàu không tích cực tham gia. Các chủ tàu đến kì bảo dưỡng nhưng không đem đi bảo dưỡng.

Trước tình hình này, chúng tôi đã tham mưu, Thủ tướng Chính phủ đã có nhiều quyết sách. Về tiềm năng ngư trường chúng ta không khuyến khích nhiều nữa, phương án hỗ trợ tín dụng 11 năm không còn phù hợp.

Đại biểu Tô Văn Tám (Kon Tum): Đời sống người dân Tây Nguyên khó khăn là do giá thành sản phẩm bấp bênh. Giải pháp cho tình trạng này như thế nào?

Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường: Dù có nhiều chính sách hỗ trợ, cuộc sống của đồng bào dân tộc ở Tây Nguyên còn nhiều khó khăn. Một thực tế do họ sản xuất bấp bênh, kém hiệu quả. Cần giải pháp tập trung kêu gọi nhiều doanh nghiệp vào tổ chức liên kết cho bà con nông dân, phục vụ sản xuất.

Trong các tỉnh Tây Nguyên thì Gia Lai rất tích cực, Bí thư, Chủ tịch tỉnh mời rất nhiều doanh nghiệp, thậm chí, họ ra tận sân bay đón mời doanh nghiệp. Hiện có 1 nhà máy đã được hình thành phục vụ sản xuất nhưng do sự mời gọi nhiệt tình của lãnh đạo tỉnh, doanh nghiệp cảm động nên quyết định đầu tư thêm một nhà máy nữa. Việc này là trách nhiệm của Bộ nên Bộ sẽ cùng địa phương có chính sách để sớm mời gọi doanh nghiệp đầu tư vào nông nghiệp, nhất là ở vùng Tây Nguyên.

Đại biểu Nguyễn Phương Tuấn (Ninh Bình): Sản phẩm cá ngừ đại dương là sản phẩm chất lượng có giá trị xuất khẩu của Việt Nam, nếu làm tốt khâu bảo quản sẽ nâng cao hiệu quả kim ngạch của sản phẩm này. Để sản phẩm này là xuất khẩu chủ lực của Việt Nam, Bộ trưởng có giải pháp gì hỗ trợ ngư dân bảo quản tốt sản phẩm?

Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường: Hiện nay cá ngừ là sản vật khai thác ở vùng biển của ta, đã có giá trị xuất khẩu lên đến 650 triệu USD. Đây là sản phẩm rất có giá trị, tôi đồng ý với đại biểu nếu có giải pháp thì sẽ còn cho giá trị cao hơn.

Ở Khánh Hòa có một mô hình làm tốt nhưng các mô hình tiên tiến chưa được áp dụng đại trà. Nếu làm tốt chúng ta có thể nâng cao gấp đôi, thậm chí gấp ba giá trị xuất khẩu của cá ngừ. Cần tập trung vấn đề công nghệ chế biến và liên kết tổ chức sản xuất, như ở Khánh Hòa có liên kết của ngư dân với 145 tàu, khi đánh bắt được cá ngừ sẽ có tàu chở về để chế biến ngay. Cần tổ chức chuỗi khai thác trên biển, tập trung công nghệ chế biến và phát triển thị trường.