Báo động trẻ hóa nhiều loại ung thư

	Báo động trẻ hóa ung thư đại trực tràng
	Trẻ hóa ung thư: Nỗi lo hiện hữu
	Cảnh báo tình trạng trẻ hóa bệnh nhân tiểu đường type 2
	Ung thư vú đang có xu hướng ngày càng trẻ hóa

Các chuyên gia khuyến cáo việc tầm soát thường xuyên sẽ giúp phát hiện sớm, tăng khả năng điều trị ung thư Ảnh: Hà Linh.

"Tử thần" trẻ hóa

Thời gian qua mặc dù các cơ sở y tế trong nước có nhiều tiến bộ trong công tác phòng chống, chẩn đoán và điều trị ung thư nhưng tỷ lệ mới mắc ung thư và tỷ lệ tử vong do ung thư vẫn tiếp tục gia tăng.

Theo số liệu được công bố bởi Viện Nghiên cứu ung thư, tại Việt Nam, số ca mắc mới ung thư tăng nhanh từ 68.000 người năm 2000 lên 126.000 người năm 2010 và đạt gần 165.000 người vào năm 2018. Dự báo con số này sẽ vượt 200.000 người vào năm 2020. Tuy nhiên, đó chưa phải đã là toàn bộ vấn đề. Có một thực tế đang diễn ra khiến giới chuyên gia lo ngại đó là tình trạng trẻ hóa một số loại ung thư như đại trực tràng, dạ dày, vú, cổ tử cung...

Theo GS.TS Trần Văn Thuấn, Giám đốc Bệnh viện K, ung thư vú là loại ung thư phổ biến nhất ở phụ nữ Việt Nam, tỷ lệ mắc đang tăng nhanh qua từng năm. Cụ thể, năm 2013, tỷ lệ mắc ở mức 24,4/100.000 phụ nữ, đến năm 2018 đã tăng lên tới 26,2, tương đương 15.000 ca mắc mới, trong đó có hơn 6.000 ca tử vong. Đặc biệt, GS. Thuấn cùng nhiều chuyên gia ung bướu hàng đầu ở Việt Nam nhiều thế hệ đã tập hợp số liệu bệnh nhân ung thư vú suốt 25 năm qua cho thấy, độ tuổi mắc ung thư vú ở Việt Nam ngày càng trẻ và trẻ hơn hẳn các nước ở châu Âu hay Bắc Mỹ. Cụ thể, xu hướng mắc từ 30- 34 tuổi nhiều và tăng nhanh, nhiều nhất ở nhóm 55- 59 tuổi với tỷ lệ lên tới 135/100.000 phụ nữ.

Ngoài ung thư vú, ung thư cổ tử cung là một trong những bệnh phổ biến nhất ở phụ nữ. Năm 2018, Việt Nam ghi nhận gần 4.200 ca mắc mới và có hơn 2.400 ca tử vong vì căn bệnh này.

Bác sỹ Chu Hoàng Hạnh, Khoa Khám bệnh, Bệnh viện K cho biết bà từng điều trị cho một nữ sinh viên 19 tuổi. Song một điều khá đặc biệt, theo bác sỹ Hạnh, khi phát hiện bị ung thư cổ tử cung, bệnh nhân sốc vô cùng vì cô chưa từng quan hệ tình dục và cũng chưa bao giờ đi khám phụ khoa. “Độ tuổi mắc ung thư cổ tử cung ở nữ giới ngày càng trẻ. Trước đây, phụ nữ mắc ung thư cổ tử cung khoảng 55 tuổi thì nay chưa quá 20 tuổi đã bị ung thư cổ tử cung giai đoạn nặng”, bác sỹ Hạnh cho biết.

Còn tại Bệnh viện Ung bướu TP HCM, đại diện Khoa Ngoại I cho biết, ung thư cổ tử cung ở người trẻ tuổi có xu hướng tăng nhanh. Có thời điểm, trong 1 tuần bệnh viện tiếp nhận 3 trường hợp bệnh nhân dưới 20 tuổi, 5 trường hợp bệnh nhân dưới 25 tuổi. Đáng chú ý, hầu hết trường hợp trên đều phát hiện và điều trị khi quá muộn.

Với ung thư đại trực tràng, các chuyên gia cũng cảnh báo đây là loại ung thư đứng thứ 5 trong số 10 bệnh ung thư phổ biến nhất với gần 15.000 ca mắc mới và gần 8.000 trường hợp tử vong. Đáng tiếc, tỉ lệ bệnh nhân đến bệnh viện chẩn đoán, phát hiện ung thư đại trực tràng ở giai đoạn sớm rất hiếm, chỉ khoảng hơn 20%, số còn lại đều đến viện ở giai đoạn tiến triển 3-4, do đó điều trị gặp nhiều hạn chế. Và cũng giống ung thư vú, cổ tử cung, ung thư đại trực trạng đang trẻ hóa khá nhanh.

Bác sỹ Bùi Ánh Tuyết, Trưởng Khoa Nội soi thăm dò chức năng, Bệnh viện K cho biết, ung thư đại trực tràng đang có xu hướng tăng lên, nếu như trước đây, người mắc ung thư đại trực tràng thường gặp ở độ tuổi trên 50 thì hiện nay, căn bệnh này có xu hướng trẻ hóa (12- 13 tuổi). Bệnh viện K trung bình mỗi ngày tiếp nhận khoảng 5 trường hợp mắc ung thư đại trực tràng.

Chủ động tầm soát ung thư

Theo GS. Mai Trọng Khoa, nguyên Giám đốc Trung tâm Y học hạt nhân và Ung bướu, Bệnh viện Bạch Mai, các quốc gia phát triển có chương trình sàng lọc phát hiện sớm ung thư và các chương trình này được tiến hành nghiêm túc, hiệu quả, do người dân có ý thức tốt, đi khám sớm, phát hiện và điều trị sớm, chính xác nên tỷ lệ bệnh nhân tử vong giảm hẳn, nhiều bệnh nhân được chữa khỏi hoàn toàn.

Còn ở nước ta thì tỷ lệ mắc ung thư tăng, bệnh nhân thường đến muộn, phát hiện bệnh ở giai đoạn muộn, di căn… nên tỷ lệ tử vong vẫn tăng cao. Vấn đề đặt ra lúc này, GS. Mai Trọng Khoa cho rằng cần làm sao để chương trình sàng lọc, tầm soát ung thư cần được làm thường xuyên rộng khắp, ý thức mỗi người trong cộng đồng được thay đổi và phải nhận thức rằng đi khám sức khỏe định kỳ, tầm soát phát hiện sớm ung thư là việc làm cần thiết cho bản thân và người dân phải chủ động đi sàng lọc ung thư thay vì phải kêu gọi, ở cả đối tượng trẻ tuổi chứ không phải chỉ có người trung niên hay cao tuổi như trước kia.

Ngoài ra, theo GS. Mai Trọng Khoa, muốn phát hiện sớm bệnh thì bản thân mỗi người phải tự kiểm tra những bất thường. Và nếu cơ thể có một trong các biểu hiện như viêm loét lâu liền, ho dai dẳng, tức ngực, điều trị không đỡ; chậm tiêu, khó nuốt; thay đổi thói quen bài tiết phân, nước tiểu; có khối u ở vú hay trên cơ thể; hạch bạch huyết to không bình thường; chảy máu, dịch ra bất thường ở âm đạo; ù tai, nhìn đôi; gầy sút, thiếu máu không rõ nguyên nhân cần ngay lập tức đến các cơ sở y tế kiểm tra.

Giám đốc Bệnh viện K khuyến cáo, để không trở thành người mắc bệnh ung thư, mỗi người cần phải hạn chế và tránh các yếu tố gây nguy cơ ung thư bao gồm bỏ hút thuốc lá, dinh dưỡng hợp lý, tăng cường vận động thể lực, tiêm một số vắc xin phòng chống bệnh ung thư như vắc xin viêm gan B, vắc xin ung thư cổ tử cung.

Đặc biệt đối với một số bệnh ung thư có yếu tố di truyền, trong gia đình đã có người mắc thì người dân nên thường xuyên đi kiểm tra sức khoẻ để phát hiện sớm bệnh. “Hiện nay ước tính khoảng trên 70% người bệnh ung thư ở nước ta đi khám, phát hiện, điều trị muộn. Với bệnh ung thư, phát hiện càng sớm việc điều trị càng đơn giản, phát hiện muộn điều trị kéo dài, hiệu quả không cao”, GS.TS Trần Văn Thuấn nói.

Cũng theo GS. Thuấn, để phòng ngừa ung thư, người dân cần hạn chế ăn nhiều thịt, chất béo có nguồn gốc từ đạm động vật. Nên bổ sung đầy đủ chất xơ từ lúa mạch, trái cây, rau tươi, các vitamin E, C, A… và duy trì chế độ sinh hoạt năng động, luyện tập thể dục thường xuyên.