Vì sao Bộ NN&PTNT chỉ quy hoạch trồng gần 10.000ha mắc ca?

Thứ trưởng Hà Công Tuấn

Con số 10.000 ha mắc ca đến năm 2020 tại khu vực Tây Bắc và Tây Nguyên mà Bộ NN&PTNT vừa phê duyệt được đánh giá là khá khiêm tốn so với tiềm năng rộng lớn phát triển loại cây trồng này. Tại sao Bộ NN&PTNT lại đưa ra quy hoạch như vậy, thưa Thứ trưởng?

Mắc ca là cây trồng dài ngày mới nhập vào Việt Nam với mục đích trồng lấy hạt làm thực phẩm nên phải có xem xét từ kết quả khảo nghiệm để khẳng định sự phù hợp, điều kiện đất đai của những vùng miền sinh trưởng phát triển của cây và xem xét toàn diện quá trình từ thu hoạch chế biến bảo quản, đảm bảo chất lượng của thực phẩm, từ đó mới khẳng định được quy mô, làm sao bước đầu phát triển bền vững, hiệu quả nhất.

Trên thực tế, Việt Nam đã có nhiều bài học kinh nghiệm về quy hoạch các cây trồng khác. Do đó, quy hoạch phát triển mắc ca cần thận trọng để tránh được chuyện nay trồng mai chặt, gây thiệt hại cho bà con nông dân.

Với bất kỳ cây trồng nào, thị trường tiêu thụ cũng là vấn đề hết sức quan trọng. Xin Thứ trưởng cho biết, Bộ NN&PTNT có tính toán như thế nào về thị trường tiêu thụ sản phẩm hạt mắc ca?

Về thị trường tiêu thụ sản phẩm hạt mắc ca có nhiều ý kiến trái chiều. Có ý kiến cho rằng thị, trường mắc ca rộng mở và phát triển nhanh. Bên cạnh đó, cũng có không ít dự báo cho rằng, do việc gia tăng trồng mắc ca ở các nước trên thế giới, trong đó có các nước xung quanh Việt Nam nên đến nay vấn đề đảm bảo cân đối giữa nguồn cung với khả năng tiêu thụ như thế nào vẫn chưa có kết luật thực sự thuyết phục.

Thời gian tới, Bộ NN&PTNT sẽ tiếp tục theo dõi diễn biến thị trường. Bộ cũng xác định, tập trung nghiên cứu nhu cầu các thị trường tiêu thụ sản phẩm mắc ca trong nước và quốc tế, từng bước thực thi các biện pháp quảng cáo, tiếp thị, thiết lập mạng lưới phân phối sản phẩm mắc ca trong nước và quốc tế, tiến tới xây dựng thương hiệu sản phẩm mắc ca Việt Nam.

Để sản phẩm mắc ca làm ra đảm bảo chất lượng, bán được giá, có lời cao, Bộ NN&PTNT có định hướng ra sao, thưa Thứ trưởng?

Mắc ca là cây trồng với mục đích lấy hạt làm thực phẩm nên không chỉ đơn thuần trồng cây tốt để có quả mà đi liền là thu hoạch chế biến bảo quản để hạt mắc ca vẫn đảm bảo được chất lượng.

Hiện nay, đã có những bài học rõ ràng như tại Úc, giá nhân mắc ca khô là 3-4 USD/kg nhưng tại một số nước châu Phi, giá bán chỉ ở mức 1-1,5 USD/kg. Nếu giá mắc ca hạt khoảng 1,4-1,5 USD thì các nhà khoa học đánh giá là không có lời.

Để đảm bảo sản phẩm hạt mắc ca đạt chất lượng, có lời, Bộ NN&PTNT sẽ thúc đẩy tổ chức liên kết chắc chắn giữa các DN và bà con nông dân, làm sao đảm bảo bà con nông dân thu hoạch xong, hạt mắc ca được đưa vào chế biến ngay.

Thưa Thứ trưởng, hiện nay hầu hết giống mắc ca trồng tại các địa phương đều không kiểm soát được chất lượng. Vấn đề này sẽ được giải quyết như thế nào trong thời gian tới?

Thời gian qua, các giống mắc ca trồng ở khu vực Tây Nguyên hầu như chưa được kiểm soát tốt về chất lượng nên trong quy hoạch, Bộ NN&PTNT cũng khẳng định phải kiểm soát được nguồn giống cây mắc ca.

Cụ thể, giống mắc ca phải được cơ quan Nhà nước công nhận. Hiện nay có 10 giống đã được công nhận. Bộ NN&PTNT sẽ tiếp tục chỉ đạo khảo nghiệm tiếp để công nhận thêm giống trong thời gian tới, tuy nhiên việc này cần thời gian nhất định.

Xin cảm ơn Thứ trưởng!