Tổng cục trưởng Nguyễn Văn Cẩn: Tích hợp, thu thập thông tin phục vụ QLRR

Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan Nguyễn Văn Cẩn phát biểu tại buổi làm việc. Ảnh: Q.H

Tới dự buổi làm việc có Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan Nguyễn Công Bình; cùng tập thể lãnh đạo, CBCC thuộc Ban QLRR Hải quan .

Tại buổi làm việc, Trưởng Ban QLRR Hải quan Quách Đăng Hòa đánh giá những kết quả thực hiện nhiệm vụ, cũng như đề xuất, kiến nghị các vấn đề nâng cao hiệu quả công tác QLRR tại đơn vị nói riêng và ngành Hải quan nói chung.

Báo cáo với lãnh đạo Tổng cục Hải quan, ông Quách Đăng Hòa nhấn mạnh, công tác thu thập, xử lý thông tin là cốt lõi, xuyên suốt trong công tác QLRR để tạo nền tảng thông tin, dữ liệu phục vụ phân tích, đánh giá rủi ro; theo dõi, đánh giá tuân thủ; dự báo, cảnh báo rủi ro; xác định trọng điểm, phân luồng kiểm tra, giám sát hải quan…

Nhận thức rõ điều này, thời gian qua, đơn vị đã nỗ lực nghiên cứu, xây dựng, tổ chức hoạt động thu thập, xử lý thông tin trở thành lĩnh vực công tác nghiệp vụ, bao gồm: Quản lý vận hành cơ chế thu thập, xử lý thông tin QLRR tích hợp, tập trung tại Tổng cục Hải quan.

Ban QLRR chủ trì, đầu mối giúp Tổng cục Hải quan xây dựng, triển khai Quy chế trao đổi, cung cấp thông tin với Tổng cục Thuế (theo Quyết định 574/QĐ-BTC) bước đầu phát huy hiệu quả về cơ chế phối hợp giữa 2 cơ quan. Đồng thời, đơn vị cũng triển khai 6 Thông tư liên tịch về trao đổi cung cấp thông tin với các bộ, ngành liên quan; triển khai thu thập hồ sơ doanh nghiệp dựa trên cơ chế hợp tác doanh nghiệp; phối hợp với Vụ Hợp tác quốc tế triển khai quan hệ hợp tác trao đổi thông tin với Hải quan các nước…

Công tác xây dựng, quản lý, áp dụng tiêu chí QLRR là khung tiêu chuẩn đánh giá tuân thủ, phân loại rủi ro, quyết định kiểm tra, giám sát hải quan, kiểm tra sau thông quan. Hiện sản phẩm đánh giá tuân thủ đã được đưa vào phân luồng kiểm tra trong thông quan, sau thông quan và hầu hết các hoạt động nghiệp vụ. Đơn cử như áp dụng thời hạn nộp thuế 275 ngày đối với hàng hóa nhập khẩu là nguyên liệu sản xuất hàng xuất khẩu, bảo lãnh thuế, cho phép đưa hàng về bảo quản…

Với những nỗ lực nêu trên, thời gian qua, công tác QLRR đã đảm bảo vai trò xử lý phân luồng thông suốt 24/7, đáp ứng đầy đủ các yêu cầu cho việc tự động hóa, điện tử hóa thủ tục hải quan, với số lượng 7 triệu tờ khai/năm. Mặt khác, tiêu chí xây dựng đã đảm bảo tính chặt chẽ, tuân thủ theo quy định của pháp luật; việc phân luồng thực hiện khá bài bản và chính xác.

Sự phân cấp nhiệm vụ hợp lý đối với đơn vị hải quan các cấp trong việc cập nhật tiêu chí phân luồng và chuyển luồng kiểm tra; thường xuyên kiểm tra, đánh giá, duy trì đảm bảo các yêu cầu kiểm soát việc tuân thủ pháp luật và tạo thuận lợi thương mại, với tỷ lệ kiểm tra hiện nay, luồng Xanh 59,77%; luồng Vàng 34,36% và luồng Đỏ 5,87%.

Phát biểu tại buổi làm việc, Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan Nguyễn Văn Cẩn nhấn mạnh, công tác QLRR được áp dụng phương thức quản lý tiên tiến không thể thiếu trong quản lý hải quan hiện đại. Các văn bản quy phạm pháp luật từ Luật, Nghị định đến Thông tư đều quy định rất rõ ràng những vấn đề liên quan đến hoạt động QLRR, cho thấy hành lang pháp lý tương đối đầy đủ.

Trước tiên, muốn phân tích, đánh giá rủi ro phải thực hiện thu thập thông tin. Trong công tác thu thập thông tin, tất cả các thông tin có sẵn trên hệ thống dữ liệu của ngành Hải quan không được hạn chế, ngoại trừ các thông tin tình báo hải quan phục vụ cho việc điều hành, chỉ đạo liên quan đến an ninh quốc gia. Bởi áp dụng QLRR được ví như “trái tim, bộ não” của nghiệp vụ hải quan.

Ở thời điểm hiện tại, Ban QLRR Hải quan cần xây dựng chương trình quản lý, trong đó tích hợp thông tin ở các nguồn từ bộ hồ sơ hải quan đến thông tin có sẵn trên hệ thống trong và ngoài Ngành. Đây được xem là nguồn thông tin quan trọng, căn cứ pháp lý để áp dụng QLRR.

Bên cạnh đó, việc thu thập thông tin ngoài ngành (gồm: Hoạt động xuất cảnh, nhập cảnh, xuất khẩu, nhập khẩu, cá nhân, đại lý hải quan)… là những đối tượng cần phải thu thập thông tin. Theo đó, cần phải cụ thể hóa bằng các thông tư liên tịch với các bộ, ngành khi Tổng cục Hải quan là cơ quan thường trực, chủ trì thực hiện Cơ chế Một cửa quốc gia, Một cửa ASEAN và công tác kiểm tra chuyên ngành.

Ban Quản lý rủi ro Hải quan phải đưa ra yêu cầu với vai trò của các Văn phòng Thường trực: Một cửa quốc gia, Một cửa ASEAN, Ban Chỉ đạo 389 quốc gia, xây dựng thông tin dữ liệu quốc gia và thừa hưởng kết quả của thu thập thông tin từ các hệ thống.

Phát biểu kết luận buổi làm việc, Tổng cục trưởng Nguyễn Văn Cẩn yêu cầu Ban Quản lý rủi ro Hải quan phối hợp với Văn phòng Tổng cục Hải quan trên cơ sở báo cáo, ý kiến của lãnh đạo Tổng cục xây dựng định hướng, giải pháp ngắn hạn và lâu dài làm cơ sở xây dựng nội dung sửa đổi Nghị định, Thông tư, quy trình, quy chế, chức năng, nhiệm vụ để thống nhất định hướng, tạo cơ sở pháp lý triển khai trong toàn Ngành.