Thực hiện bệnh án điện tử: Đang nửa vời...

	Ứng dụng rộng rãi thanh toán viện phí không sử dụng tiền mặt
	Triển khai bệnh án điện tử: Vẫn còn nhiều khó khăn và lúng túng
	Chính thức sử dụng bệnh án điện tử thay hồ sơ khám bệnh giấy
	Chuẩn bị thực hiện hồ sơ bệnh án điện tử

Việc thực hiện bệnh án điện tử mang lại nhiều thuận lợi cho người bệnh, cơ sở y tế. Ảnh: Hồ Tiệp.

Nhiều “điểm nghẽn”

Theo Thông tư 46/2018/TT-BYT quy định về hồ sơ bệnh án điện tử, từ ngày 1/3/2019, các cơ sở y tế sẽ sử dụng bệnh án điện tử thay cho sổ khám bệnh như trước kia. Sau hơn 5 tháng triển khai, đến thời điểm hiện tại, theo thống kê của Cục Công nghệ thông tin, Bộ Y tế, hiện mới có 14 cơ sở y tế trong cả nước sử dụng hồ sơ bệnh án điện tử.

Ông Trần Quý Tường, Cục trưởng Cục Công nghệ thông tin cho rằng, hiện hạ tầng công nghệ thông tin tại các cơ sở khám bệnh, chữa bệnh thiếu đồng bộ. Do vậy các cơ sở khám bệnh, chữa bệnh còn lúng túng, không biết cần phải đầu tư, nâng cấp những hạng mục gì để có thể triển khai được hồ sơ bệnh án điện tử. Bên cạnh đó, cơ chế tài chính cho ứng dụng công nghệ thông tin y tế nói chung và triển khai hồ sơ bệnh án điện tử nói riêng chưa chưa rõ ràng (chưa có mục chi cho công nghệ thông tin, giá thành dịch vụ y tế chưa có thành phần công nghệ thông tin), các bệnh viện chủ yếu sử dụng quỹ đầu tư phát triển của đơn vị để ứng dụng công nghệ thông tin, ảnh hưởng đến các hoạt động khác của bệnh viện.

Về phần mềm quản lý bệnh viện, theo Cục trưởng Cục Công nghệ thông tin, hiện nay Bộ Y tế chưa có chuẩn thống nhất cho toàn ngành Y tế. Hầu hết, các đơn vị, cơ sở khám chữa bệnh đều phải tự xoay xở, đầu tư phần mềm quản lý bệnh viện. “Trước đây, khi các đơn vị triển khai bệnh án điện tử, trong phần hướng dẫn có quy định, nếu các phần mềm chính phục vụ cho cơ sở khám chữa bệnh tại bệnh viện đều có những tiêu chuẩn cụ thể. Nhưng, khó khăn hiện nay là mỗi một kết nối, các cơ sở chưa có những quy chuẩn chung. Hiện, Cục Công nghệ thông tin đang đề xuất để xây dựng, triển khai thành một ID chung”, ông Tường nêu.

Về phía các cơ sở y tế, một lãnh đạo Bệnh viện Đa khoa Phú Thọ cho biết, muốn thực hiện bệnh án điện tử, bệnh viện phải dùng phần mềm mới, mà đã là cái mới sẽ có nhiều điều chưa phù hợp với thực tế, cần chỉnh sửa nhiều. Bên cạnh đó, hạ tầng mạng của bệnh viện chưa đồng bộ, tốc độ còn thấp, chưa đáp ứng được nhu cầu thực tế. Nhiều máy sinh ảnh của bệnh viện được đầu tư từ giai đoạn trước không hỗ trợ kết nối trả kết quả lên phần mềm.

Ngoài ra, về chủ quan, lãnh đạo bệnh viện này cũng thừa nhận, thực hiện bệnh án điện tử đòi hỏi nhân viên y tế phải thay đổi thói quen, quy trình, thao tác hoàn toàn trên hệ thống, song hiện trình độ công nghệ thông tin của nhân viên y tế chưa đồng đều, gây khó khăn cho việc đào tạo chuyển giao. Chưa kể, bản thân các nhân viên công nghệ thông tin còn nhiều hạn chế về kiến thức và quy trình chuyên môn y tế.

Nêu khó của cơ sở trong thực hiện bệnh án điện tử, ông Nguyễn Thanh Hồi, Giám đốc Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Hải Phòng cho biết, nhiều kết quả cận lâm sàng như điện tim, holter điện tim, holter huyết áp, điện não đồ, phiếu đo mật độ xương; ảnh siêu âm vẫn cần in ra giấy kết quả, do đó vẫn thấy chưa thực sự hoàn chỉnh của bệnh án điện tử. Chưa kể, hiện vẫn chưa liên thông được kết quả giữa các cơ sở y tế, bệnh nhân chưa thể nhận, chuyển kết quả giữa các đơn vị bằng USB, đĩa CD...

Đặc biệt, theo ông Hồi, nguyên tắc của bệnh án điện tử là phải thực hiện chữ ký điện tử, song do chưa có quy định pháp luật cụ thể về điều này nên nhiều biểu mẫu vẫn cần chữ ký tươi. Sau đó, bệnh viện phải tích hợp mẫu, in từ máy tính, sau đó scan trở lại vào bệnh án điện tử và lưu bản có chữ ký tươi nên mất nhiều thời gian cho nhân viên, tốn kém chi phí, trong khi đó, Bộ Y tế vẫn chưa đưa giá công nghệ thông tin vào giá dịch vụ y tế hiện tại. Bản thân nhân viên y tế cũng rất lo lắng khi triển khai bệnh án điện tử vì giá trị pháp lý của chữ ký số, mức độ bảo mật của bệnh án điện tử.

Linh hoạt triển khai

Kiến nghị bệnh án điện tử, theo đại diện Bệnh viện Sản nhi Quảng Ninh, không thể có một chiếc áo vừa cho tất cả, do vậy dù thực hiện bệnh án điện tử cũng cần một thiết kế mở, điều chỉnh linh hoạt qua từng giai đoạn dựa trên nguyên tắc đáp ứng tiêu chuẩn quốc tế, tiêu chuẩn của ngành.

Còn theo ý kiến của ông Dương Đức Hùng, Trưởng phòng Kế hoạch tổng hợp, Bệnh viện Bạch Mai, quan trọng của bệnh án điện tử là phải có sự liên thông liên kết giữa các cơ sở y tế, vì một bệnh nhân không chỉ đi khám chữa bệnh ở một bệnh viện mà có thể điều trị tại nhiều bệnh viện khác nhau, khi liên kết được những thông tin này thì bệnh án điện tử mới trở nên thực chất. Bộ Y tế cần đưa ra một mẫu bệnh án điện tử chuẩn áp dụng cho tất cả các bệnh viện trên toàn quốc để khi cần các bệnh viện có thể truy xuất, trích xuất thông tin của bệnh nhân ở các bệnh viện khác. Nếu không thì khi bệnh nhân chuyển tuyến vẫn buộc phải làm thủ tục bằng giấy và đến bệnh viện tuyến sau lại phải thực hiện lại hồ sơ bệnh án từ đầu, việc triển khai bệnh án điện tử sẽ chỉ là nửa vời.

Về phía Bộ Y tế, theo đại diện Cục Công nghệ thông tin, hiện chi phí cho phần mềm quản lý bệnh viện, phần cứng cơ sở hạ tầng của công nghệ thông tin khá tốn kém. “Với 1 dịch vụ y tế có 7 kết cấu thành phần trong giá dịch vụ y tế, nhưng hiện nay công nghệ thông tin lại không thuộc 1 trong 7 kết cấu đó. Vì vậy, Bộ Y tế đang xây dựng chi phí dịch vụ công nghệ thông tin thành kết cấu thứ 8, nhằm tạo thuận lợi cho việc đầu tư công nghệ thông tin trong hồ sơ bệnh án điện tử”, ông Tuyên cho biết.

Lo ngại việc thực hiện bệnh án điện tử sẽ làm lộ thông tin của bệnh nhân, ông Tường khẳng định, việc đảm bảo bí mật thông tin của bệnh nhân khi thực hiện bệnh án điện tử là vô cùng quan trọng. Bởi hồ sơ bệnh án là một trong những tài liệu lưu trong dữ liệu mật. Vì vậy, việc sử dụng, khai thác hồ sơ bệnh án điện tử phải được thực hiện theo quy định của Luật Khám chữa bệnh. Cần có quy định rõ là ai được mở và mở đến đâu, do đảm bảo bí mật cho người bệnh là một trong những lời thề của người thầy thuốc.

“Giám đốc bệnh viện phải ban hành quy chế khai thác hồ sơ bệnh án điện tử. Các đối tượng như sinh viên thực tập, nghiên cứu viên, người hành nghề trong các cơ sở khám chữa bệnh thì được xem hồ sơ bệnh án điện tử đến đâu và được sao chép đến đâu để phục vụ cho việc nghiên cứu, công tác chuyên môn kỹ thuật, không được mang ra khỏi phạm vi quản lý hồ sơ trong máy tính”, ông Tường cho biết thêm.