Thanh khoản ngân hàng dồi dào: Nhờ đâu?

	Ngân hàng Thế giới và Thụy Sỹ hỗ trợ Việt Nam phát triển ngành ngân hàng
	Giảm giá mạnh, ngân hàng vẫn khó thanh lý tài sản thế chấp
	Phong toả tài khoản để ngăn chặn tẩu tán tài sản tham nhũng
	Thanh khoản ngân hàng căng thẳng trở lại

Thanh khoản ngân hàng dồi dào nhờ có nguồn cung tiền lớn. Ảnh: T.Linh

Dồi dào

Trái với diễn biến căng thẳng của thanh khoản ngân hàng trong những ngày cuối tháng 8, thanh khoản của hệ thống lại có dấu hiệu dư thừa ngay từ đầu tháng 9/2019. Diễn biến này đã khiến Ngân hàng Nhà nước (NHNN) không thực hiện hoạt động phát hành tín phiếu mà còn tái phát hành tín phiếu để hút tiền về.

Cùng với diễn biến trên, lãi suất liên ngân hàng đã liên tục giảm. Hiện NHNN đang công bố lãi suất liên ngân hàng kỳ hạn qua đêm ở mức 1,74% - giảm 0,41 điểm, kỳ hạn 1 tuần là 2,49% - tăng nhẹ 0,09 điểm, kỳ hạn 2 tuần là 2,56% - giảm 0,04%... so với tuần liền trước. Tuy nhiên, nếu so với mức lãi suất liên ngân hàng vào tuần cuối tháng 8 thì sẽ thấy mức giảm rất mạnh, bởi thời điểm đó, lãi suất liên ngân hàng dao động trên 4%, đơn cử như lãi suất qua đêm đạt mức 4,8%, nên lãi suất liên ngân hàng thời điểm này đã giảm tới 3,06 điểm.

Theo các chuyên gia, lãi suất liên ngân hàng duy trì ở mức thấp là nhờ vào quyết định hạ các loại lãi suất điều hành của NHNN hồi giữa tháng 9. Điều này đã dẫn tới diễn biến trái với thông lệ những tháng cuối năm, khi thời điểm này thường xuất hiện dấu hiệu căng thẳng về thanh khoản do nhu cầu về vốn mùa vụ cuối năm tăng cao.

Bên cạnh đó, thanh khoản dồi dào còn thể hiện qua việc lãi suất huy động của các ngân hàng tuy ở mức cao nhưng ổn định hoặc có diễn biến giảm rất nhẹ so với ngày đầu tháng 9. Đơn cử như BIDV đã giảm 0,2 điểm % cho các kì hạn 1 tháng và 2 tháng.

Nhiều yếu tố hỗ trợ

Thông tin từ Tổng cục Thống kê cho biết, tính đến ngày 20/9, tổng vốn huy động của các tổ chức tín dụng tăng 8,68%, cao hơn mức tăng tín dụng 8,4%. Đây được xem là điều kiện hỗ trợ đắc lực cho sự dồi dào của thanh khoản ngân hàng. Điều này còn được kỳ vọng sẽ tiếp tục duy trì khi NHNN tiếp tục kiềm chế mức tăng trưởng tín dụng lại. Tăng trưởng tín dụng chậm hơn được xem là một trong những yếu tố giúp nguồn vốn tại các ngân hàng quay trở lại giai đoạn dư thừa.

Thực tế là tăng trưởng tín dụng trong nước đang có xu hướng chậm hơn do ảnh hưởng của các tác động trong và ngoài nước, nhiều doanh nghiệp gặp khó khăn, xuất khẩu chậm lại nên chưa có nhu cầu vay vốn mở rộng sản xuất. Tín dụng bất động sản và nhiều lĩnh vực rủi ro bị NHNN siết chặt. Trong khi đó, nguồn vốn huy động ngày càng tăng cao, khi lãi suất huy động vẫn ở mức khá cao, một số ngân hàng phát hành giấy tờ có giá với lãi suất cao để tăng huy động vốn trung, dài hạn cũng tạo điều kiện cho tăng trưởng huy động.

Cùng với vấn đề trên, lượng cung tiền càng mạnh mẽ trong bối cảnh thị trường tiền tệ được điều tiết ổn định. Báo cáo kết quả hoạt động ngân hàng quý III/2019 của NHNN cho biết, NHNN đã điều hành linh hoạt, đồng bộ các công cụ chính sách tiền tệ để ổn định thị trường tiền tệ, ngoại tệ và kiểm soát lạm phát theo mục tiêu đề ra. Vì thế, đến ngày 24/9, tổng phương tiện thanh toán (M2) tăng 8,58% so với cuối năm 2018. Thanh khoản hệ thống tổ chức tín dụng được đảm bảo. Đặc biệt, tỷ giá tương đối ổn định, diễn biến linh hoạt phù hợp với sự thay đổi của điều kiện thị trường cũng đã giúp thanh khoản được đảm bảo, các giao dịch diễn ra thông suốt, nhu cầu ngoại tệ hợp pháp được đáp ứng đầy đủ, kịp thời.

Nhờ đó, NHNN tăng cường mua ngoại tệ để dự trữ giúp cung tiền gia tăng mạnh mẽ. Hơn nữa, dòng vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài tiếp tục tăng mạnh với việc giải ngân vốn lên tới 14,2 tỷ USD, tăng 7,3% so với cùng kỳ năm trước; cũng như dòng vốn đầu tư gián tiếp trên thị trường chứng khoán cùng hàng loạt thương vụ M&A, cổ phần hóa, thoái vốn… giúp cung tiền dồi dào, thanh khoản tiền đồng có thể tiếp tục được hỗ trợ trong thời gian tới.

Tuy nhiên, các chuyên gia vẫn cảnh báo, thanh khoản có thể đảo chiều nếu tín dụng cuối năm tăng đột biến, do đây là mùa kinh doanh cao điểm của các doanh nghiêp. Hơn nữa, tình hình lãi suất huy động vẫn ở mức cao cũng là điều cần lưu ý.