Tạm biệt, toà nhà hình tổ yến

Nhiều dự án nhà ở tại TPHCM bị “ách tắc, đứng hình”

Lý do chấm dứt dự án được nêu là trong thời điểm hiện tại, tỉnh không cân đối được nguồn vốn và hình thức thực hiện dự án theo hợp đồng BT trước đây không còn phù hợp.

Thực tế vẫn còn không ít dự án tương tự khác trên cả nước đang trong quá trình triển khai hoặc rục rịch chuẩn bị, mặc dù từ hơn 4 năm trước, Thủ tướng Chính phủ đã có công văn số 2128/TTg-KTN ngày 24-11-2015 yêu cầu các địa phương tạm dừng triển khai thực hiện đầu tư xây dựng TTHC tập trung. Trong đó, có thể kể đến Bình Phước và Hoà Bình, mỗi tỉnh đều có dự án trị giá trên 700 tỷ đồng…

Nhìn tổng thể, không thể phủ nhận mô hình khu hành chính tập trung có một số ưu điểm đáng kể. Việc quy hoạch xây dựng khu hành chính đã góp phần tạo sự gắn kết giữa các công trình thành một quần thể kiến trúc hài hoà, tạo động lực để thu hút đầu tư phát triển đô thị nói riêng, phát triển kinh tế – xã hội nói chung. Mô hình này cũng góp phần tiết kiệm quỹ đất, giảm chi phí đầu tư hạ tầng trong và ngoài công trình; góp phần nâng cao hiệu quả, hiệu suất sử dụng diện tích nhà làm việc và các công trình phụ trợ. Không chỉ có vậy, các TTHC tập trung tạo điều kiện thuận lợi trong quá trình thực hiện cung cấp dịch vụ hành chính công và giải quyết các thủ tục hành chính theo cơ chế một cửa, một cửa liên thông…

Tuy nhiên, thực tế xây dựng, vận hành một số TTHC tập trung, trong đó điển hình là toà nhà “trái bắp” của TP Đà Nẵng, cũng đã bộc lộ nhiều hạn chế lớn. Việc đầu tư xây dựng TTHC gồm các tòa nhà cao tầng và các công trình phụ trợ đòi hỏi mức chi phí đầu tư lớn, nhiều trường hợp hàng ngàn tỷ đồng. Đây là khó khăn lớn đối với các địa phương, đặc biệt là các địa phương còn phụ thuộc vào ngân sách Trung ương. Trong khi đó, việc bán trụ sở cũ để tạo nguồn vốn đầu tư hoặc kêu gọi đầu tư theo hình thức BT (phần lớn là sử dụng cơ sở nhà, đất trụ sở cũ để thanh toán cho nhà đầu tư) rất khó triển khai thực hiện… Một số địa phương đã thực hiện quy hoạch khu trung tâm hành chính gắn với phát triển khu đô thị, khu dân cư, nhưng ngay ở một đô thị phát triển như TP Nha Trang, việc này cũng không dễ dàng gì. Trong khi đó, địa phương đã phê duyệt quy hoạch, phê duyệt dự án đầu tư, mà không thể triển khai, dẫn đến lãng phí nguồn lực rất lớn.

Trong khi đó, ở kỷ nguyên số như hiện nay, việc phát triển và vận hành Chính phủ điện tử hoàn toàn có thể giúp người dân, doanh nghiệp tiết kiệm thời gian, chi phí đi lại không thua kém gì việc các cơ quan ở cùng một toà nhà.

Vậy tập trung hay không tập trung? Câu trả lời còn tuỳ vào từng địa phương, với những dự án cụ thể. Nhưng chắc chắn việc xây TTHC tập trung không thể là một trào lưu nhằm giải quyết khâu “oai” hay vì quyền lợi nhóm.