Sửa Luật BHYT theo hướng có lợi cho dân

Bà Trương Thị Mai: Nếu chung một giá dịch vụ y tế cho các bệnh viện cùng hạng thì điều hành sẽ thuận lợi hơn.

Chiều 11-9, Ủy ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH) cho ý kiến về Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Bảo hiểm y tế (BHYT). Dự kiến dự án Luật này sẽ lần đầu tiên trình QH cho ý kiến vào kỳ họp thứ 6, QH khóa XIII vào cuối tháng 10 tới.

Bỏ quy định cùng chi trả 5% với hộ nghèo

Theo Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến, sau 3 năm triển khai thực hiện, Luật BHYT đã đi vào cuộc sống, khẳng định tính đúng đắn, tính phù hợp trong lựa chọn chính sách tài chính y tế thông qua BHYT - một trong những chính sách an sinh xã hội, nhân đạo, ưu việt của Đảng và Nhà nước ta.

Phó Chủ tịch nước Nguyễn Thị Doan: “ Nhiều người cho rằng tôi có tiền tôi đi khám dịch vụ chứ tội gì mua bảo hiểm để bị hành, nên không thể bắt buộc được. Quỹ này trụ được đến đâu, không lúc vỡ ra lại khó. Lo nhất là sức chịu đựng của Quỹ vì đối tượng cận nghèo tăng lên, hỗ trợ sẽ tăng theo”.

Một trong những quy định mới được đưa vào dự thảo Luật theo hướng có lợi cho người dân tham gia đó là bỏ quy định cùng chi trả 5% với hộ nghèo; hạ tỷ lệ cùng chi trả với hộ cận nghèo, thân nhân người có công, đồng bào dân tộc thiểu số từ 20% xuống 5%. Luật BHYT hiện hành quy định, người thuộc hộ gia đình nghèo được hưởng 95% và người cận nghèo được hưởng 80% chi phí khám chữa bệnh BHYT.

Theo Thường trực Ủy ban về các vấn đề xã hội- cơ quan thẩm tra dự án Luật, quy định như vậy là hợp lý. Tuy nhiên, để khắc phục việc người nghèo khó khăn khi cùng chi trả 5%, nên quy định theo hướng 5% này sẽ do Quỹ khám, chữa bệnh cho người nghèo hỗ trợ cùng chi trả để tránh lạm dụng quỹ BHYT.

Trước khi UBTVQH thảo luận, Chủ tịch QH Nguyễn Sinh Hùng đề nghị Bộ Y tế giải trình làm rõ thêm, liệu Luật sửa đổi có đảm bảo có lợi hơn cho người dân không và Chủ tịch QH bày tỏ quan điểm nên quy định theo hướng có lợi cho dân.

Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến khẳng định, sửa Luật theo hướng có lợi cho người dân. Người nghèo được mức hưởng tăng lên, các hộ nghèo vẫn giữ 5% tiền chi trả, còn người nghèo vẫn được hưởng Quỹ BHYT. Ngoài việc được hưởng chế độ đồng chi trả, hộ nghèo, cận nghèo cũng được hưởng hỗ trợ tiền ăn, đi lại.

“Trong hộ gia đình có người có công thì cả gia đình được hưởng. Với mức đóng thấp hơn sẽ khuyến khích người tham gia bảo hiểm, mô hình này từ kinh nghiệm của các nước và đã thành công”, Bộ trưởng cho biết.

Theo Thứ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Thị Minh, chắc chắn Luật sửa đổi, bổ sung có lợi hơn trước cho người dân, đặc biệt là đối tượng cận nghèo, chính sách xã hội hưởng lợi nhiều nhất, vì nhà nước hỗ trợ 95%, chỉ phải bỏ 5%. “Cơ chế ưu đãi này sẽ rất khó khăn cho NSNN, tuy nhiên Chính phủ đã thảo luận kỹ, dù khó khăn nhưng các thành viên Chính phủ vẫn thống nhất nâng mức lên 6% mới cân đối được Quỹ”, Thứ trưởng Minh cho biết.

Về việc có nên bắt buộc tham gia đóng BHYT hay không, Bộ trưởng Nguyễn Thị Kim Tiến cho rằng, nếu không bắt buộc thì không tiến tới được bảo hiểm toàn dân. Tuy nhiên, theo Chủ nhiệm Ủy ban về các vấn đề xã hội Trương Thị Mai, không thể bắt buộc mà chỉ vận động toàn dân tham gia.

Theo bà Mai, Luật sửa đổi, bổ sung theo hướng chính sách có lợi hơn cho người dân và càng nhiều người dân tham gia thì tiếp cận tốt hơn, chia sẻ rủi ro cũng tốt hơn, tăng cung ứng dịch vụ hơn, đặc biệt ưu đãi đối với đồng bào dân tộc thiểu số chi trả giảm xuống từ 20% trước đây xuống còn 5%.

Lo nguồn tài chính cho BHYT

Theo quy định của Luật Giá, thẩm quyền ban hành giá dịch vụ y tế do bộ, ngành, UBND tỉnh (theo sự phân cấp của Chính phủ) và Luật Khám bệnh, chữa bệnh quy định giao Hội đồng nhân dân (HĐND) cấp tỉnh quy định giá dịch vụ y tế tại địa phương. HĐND của 62/63 tỉnh/thành phố đã ban hành giá dịch vụ y tế áp dụng tại địa phương. Kết quả là hiện nay có sự chênh lệch về giá dịch vụ y tế giữa các tỉnh, mặc dù mức thu BHYT là như nhau dẫn đến tình trạng mức thanh toán của quỹ BHYT cho các tỉnh cũng khác nhau.

Thường trực Ủy ban về các vấn đề xã hội- cơ quan chịu trách nhiệm thẩm tra dự án Luật đồng ý với dự thảo Luật, đó là liên Bộ Y tế-Tài chính có trách nhiệm ban hành giá dịch vụ y tế thống nhất giữa các bệnh viện cùng hạng trong cả nước.

Theo Ủy ban này, quy định như trên sẽ đảm bảo được tính thống nhất và chi trả của quỹ BHYT cho các bệnh viện phù hợp với mức đóng BHYT. Đồng thời, sẽ góp phần khắc phục tình trạng quỹ BHYT chi trả ở các mức khác nhau cho các bệnh viện cùng hạng.

Bà Trương Thị Mai cho rằng, các tỉnh có các giá khác nhau, cùng bệnh viện lại thanh toán khác nhau, cùng loại bệnh nhưng các giá giữa các bệnh viện khác nhau cũng là một tồn tại hiện nay. Theo bà Mai, nếu chung một giá thì điều hành sẽ thuận lợi hơn.

Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính Ngân sách Phùng Quốc Hiển bày tỏ quan điểm: Phải phấn đấu có bảo hiểm toàn dân, lấy sự đóng góp của số đông, lấy của người khỏe giúp người yếu, tính đủ chi phí cho công tác chữa bệnh. Rồi ngân sách hỗ trợ để đẩy nhanh BHYT toàn dân.

Lo lắng cho nguồn ngân sách không chịu được khi chi trả cho BHYT ngày một tăng lên, ông Hiển đề nghị phải tính ngay từ nguồn đầu vào, số tiền đóng bảo hiểm phải nâng lên. Bên cạnh đó phải tính tới mức hỗ trợ đến thời điểm nào. Đến năm 2020, trên 50 triệu người có bảo hiểm hỗ trợ, trong đó quá nửa là hỗ trợ toàn bộ thì con số lớn lắm. Tỏ ra khá băn khoăn, ông Hiển đề nghị phải tính toán kỹ càng: “Đây là con đường chúng ta phải đi, nhưng đi phải có lộ trình. Năm 2014 sẽ bắt đầu khó khăn rồi”.

Tính đến ngày 31-12-2012, tổng số người tham gia BHYT là 59,3 triệu, tăng 9 triệu người so với năm 2009, đạt tỷ lệ bao phủ 67% dân số. Người nghèo và các đối tượng chính sách xã hội, người có công, trẻ em dưới 6 tuổi đã được quan tâm trong tiếp cận, trong thụ hưởng các dịch vụ y tế theo quy định của Luật.

Minh Anh