Sách Trắng 2014: Ghi nhận những thay đổi tích cực

Công bố Sách Trắng 2014.

Hợp tác tích cực

Chiều 11-11, Phòng Thương mại Châu Âu tại Việt Nam (EuroCham) công bố Sách Trắng 2014- Các vấn đề Thương mại/Đầu tư và Kiến nghị.

Tương tự 5 ấn phẩm được công bố thường niên trước, Sách Trắng 2014 tiếp tục đề cập các vấn đề như: Nguồn nhân lực, Quyền Sở hữu trí tuệ, Thuế, Giao nhận & Vận tải. Ấn phẩm năm nay có thêm chương về Phát triển bền vững, tổng hợp quan điểm của các doanh nghiệp thành viên sau sự thành công của hội nghị Green-Biz 2013 vào tháng 9 vừa qua, nhấn mạnh những nỗ lực của EuroCham trong lĩnh vực này.

Ghi nhận những thành tựu của Chính phủ Việt Nam xuyên suốt ấn phẩm, các doanh nghiệp Châu Âu đánh giá cao mối quan hệ và sự hợp tác chặt chẽ giữa Chính phủ Việt Nam với EuroCham, thực hiện một số cải tiến so với Sách Trắng 2013. “Việt Nam đã tiếp tục thực hiện lộ trình cắt giảm thuế theo cam kết WTO đồng thời đã đạt được một số tiến bộ trong các lĩnh vực như hạ tầng, cảng biển, cảng hàng không”.

Các doanh nghiệp cũng ghi nhận rằng các cơ quan chức năng đã bắt đầu triển khai một số thay đổi tích cực trong các lĩnh vực như ưu đãi thuế, nhân lực (thông qua Bộ luật Lao động mới) và du lịch có trách nhiệm. Việc bãi bỏ Thông báo 197/TB-BCT về nhập khẩu rượu, mỹ phẩm, điện thoại di động do Bộ Công thương ban hành và việc thông qua Luật Giá cũng được Sách Trắng đánh giá là những bước đi đáng hoan nghênh.

Tuy nhiên bên cạnh đó vẫn tồn tại một số quan ngại sâu sắc, đòi hỏi sự hợp tác chặt chẽ hơn nữa giữa Chính phủ và khu vực tư nhân.

Phát biểu về sự thiếu sự nhất quán trong quá trình thực thi khung pháp lý, Chủ tịch EuroCham, ông Preben Hjortlund nhấn mạnh: “Mặc dù một số ngành đã có khuôn khổ pháp lý đầy đủ nhưng thách thức chính vẫn xoay quanh việc thực hiện các quy định này. Vấn đề này phần lớn là do sự chậm trễ trong việc ban hành các văn bản hướng dẫn thực thi luật và việc chính quyền địa phương các cấp có cách hiểu và áp dụng các quy định của pháp luật khác nhau”.

Điều này được các doanh nghiệp Châu Âu ghi nhận cụ thể như việc tạo những cơ hội bình đẳng cho các doanh nghiệp nước ngoài tiếp cận thị trường. Chẳng hạn, Nghị định 102/2010/NĐ-CP ngày 1-10-2010 quy định doanh nghiệp đã thành lập ở Việt Nam có sở hữu nước ngoài không quá 49% vốn điều lệ có thể hưởng các điều kiện đầu tư như đối với nhà đầu tư trong nước. Tuy nhiên các doanh nghiệp thành viên của EuroCham cho rằng không có một sự nhất quán trong việc diễn giải và áp dụng luật ở các cơ quan cấp giấy phép đầu tư tại địa phương.

Tương tự, các tiểu ban ngành nghề của EuroCham nhấn mạnh sự cần thiết phải đảm bảo cơ chế thực thi quyền sở hữu trí tuệ một cách hiệu quả và có sự phối hợp thông qua việc khởi tố kiên quyết hơn các hành vi vi phạm.

Sẽ thảo luận chi tiết các vấn đề

Một trong những vấn đề được Sách Trắng 2014 đề cập tới là tình hình thu hút vốn đầu tư nước ngoài (FDI) trong khuôn khổ thực hiện các cam kết WTO của Việt Nam.

Những năm đầu khi Việt Nam gia nhập WTO, vốn FDI tăng đáng kể. Tuy nhiên đưa ra lý giải về việc này, Sách Trắng 2014 cho rằng việc thực hiện các biện pháp bảo hộ sau khi Việt Nam gia nhập WTO đã làm giảm nguồn vốn FDI. Trong tình hình các quốc gia khác đang cạnh tranh với Việt Nam trong việc thu hút nguồn vốn FDI, Sách Trắng nhận định, Chính phủ cần soạn thảo các quy định cụ thể về việc mua cổ phần của các nhà đầu tư nước ngoài tại các doanh nghiệp Việt Nam.

Cụ thể, khi nhà đầu tư nước ngoài mua 49% vốn hoặc ít hơn của một doanh nghiệp Việt Nam, doanh nghiệp này vẫn cần được coi là doanh nghiệp Việt Nam và chỉ cần cấp đăng ký kinh doanh theo Luật Doanh nghiệp mà không cần phải cấp giấy chứng nhận đầu tư. Ngược lại, nếu nhà đầu tư nước ngoài mua trên 49% vốn, doanh nghiệp đó cần xin cấp Giấy chứng nhận đầu tư để thay thế Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp đang có.

Giám đốc Điều hành của EuroCham, Csaba Bundik cho rằng, việc công bố Sách Trắng diễn ra vào thời điểm thích hợp với những bước phát triển các mối quan hệ thương mại quốc tế của Việt Nam. Việt Nam đang tham gia vào một số cuộc đàm phán, bao gồm Hiệp định Thương mại Tự do EU-Việt Nam và hướng đến hội nhập kinh tế ASEAN vào năm 2015. Trong bối cảnh bày, những kiến nghị được đề cập trong Sách Trắng sẽ góp phần hỗ trợ Chính phủ Việt Nam đạt được kỳ vọng trở thành một quốc gia mạnh trong khu vực.

Theo ông Preben Hjortlund, EuroCham sẽ tổ chức một cuộc tọa đàm bàn tròn với các đại diện cấp cao của các Bộ và các cơ quan liên quan để trình bày các kiến nghị trong Sách Trắng. Trong vài tháng tới, EuroCham cũng sẽ có các cuộc gặp gỡ với từng bộ ngành nhằm trao đổi thảo luận một cách chi tiết hơn những vấn đề đề cập trong Sách Trắng, để cùng với Chính phủ Việt Nam đảm bảo sự tăng trưởng và thịnh vượng của Việt Nam trong tương lai.

An Tư