Nguyên nhân và tác động của giá ca cao tăng mạnh

Giá ca cao tăng lên mức cao kỷ

Nguyên nhân giá ca cao tăng liên tục xuất phát từ biến đổi khí hậu. Khoảng 75% sản lượng ca cao toàn cầu, thành phần chính trong các sản phẩm sô-cô-la, được sản xuất từ những đồn điền trồng ca cao ở Ghana, Côte d’Ivoire, Nigeria và Cameroon. Trong những tháng gần đây, gió cát theo mùa từ sa mạc Sahara đã làm giảm lượng ánh sáng Mặt Trời cần thiết để vỏ ca cao phát triển. Trước đó, mưa lớn làm bùng phát bệnh đen quả, một loại nấm lây lan khi thời tiết mát mẻ, ẩm ướt và nhiều mây, khiến cho vỏ quả ca cao bị thối và cứng lại.

Một yếu tố khác dẫn đến tình trạng thiếu ca cao là số lượng côn trùng sụt giảm, đặc biệt nghiêm trọng ở các vùng nhiệt đới. Các nhà khoa học Tim Newbold và Charlie Outhwaite của Đại học London trong một nghiên cứu công bố năm 2022 đã phát hiện ra sự sụt giảm rõ rệt về lượng côn trùng thụ phấn, đặc biệt là gần các khu vực thâm canh nông nghiệp. Tại đây, đất nông nghiệp đạt chất lượng thấp và ít hơn 25% về số loài côn trùng. Trên khắp thế giới, phân tích cũng cho thấy đất nông nghiệp ở những khu vực bị áp lực về khí hậu, nơi hầu hết môi trường sống tự nhiên gần đó bị loại bỏ, đã mất trung bình 63% côn trùng, so với chỉ 7% ở các phần đất nông nghiệp khác, nơi môi trường sống tự nhiên gần đó cơ bản còn được bảo tồn.

Loài côn trùng thụ phấn chính cho cây ca cao là muỗi vằn, song ở một số khu vực, chẳng hạn như Ghana và Indonesia, số lượng loài này suy giảm và nông dân phải sử dụng phương pháp thụ phấn thủ công, di chuyển phấn hoa giữa các cây bằng chổi.

Trang The Conversation lưu ý ca cao hiện đắt hơn đồng và giá ca cao đã tăng 60% chỉ trong tháng 3/2024. Nhu cầu về ca cao dự kiến sẽ tăng hơn 4% mỗi năm trong thập kỷ này. Mặc dù vậy, người nông dân là người được hưởng lợi ít nhất từ sự tăng giá của sô-cô-la. Các nhà sản xuất sô-cô-la lớn trên thế giới ở châu Âu và Mỹ đã đẩy gánh nặng giá ca cao tăng cao sang người tiêu dùng. Tỷ suất lợi nhuận ròng của Công ty Hershey tăng từ 15,8% năm 2022 lên 16,7% vào năm 2023, trong khi Mondelez International, công ty sở hữu thương hiệu Toblerone và Cadbury, đã tăng từ 8,6% của năm 2022 lên 13,8% vào năm 2023 (Mondelez cho biết họ đã tăng 15% giá sô-cô-la vào năm ngoái và đang xem xét tăng giá thêm).

Nhưng việc tăng giá ca cao tại nơi xuất xứ không đủ đảm bảo cho lợi ích của người nông dân. The Conversation giải thích sản lượng thấp, kết hợp với lạm phát cao và mất giá tiền tệ, khiến điều kiện của người nông dân càng tồi tệ hơn.

Giá thành cao hơn cũng gây áp lực lên người tiêu dùng. Tại Thụy Sỹ, nơi có bình quân đầu người về tiêu dùng sô-cô-la lớn nhất thế giới, mức tiêu thụ trong nước vào năm 2023 đã giảm nhẹ 1%, xuống trung bình 10,9kg/người. Theo Hiệp hội công nghiệp Chocosuisse, đó là hậu quả của việc tăng giá bán sô-cô-la, một tác động rất thực tế của biến đổi khí hậu.