Malaysia liệu có cứng rắn hơn với Trung Quốc dưới thời Mahathir?
Hôm nay, Thủ tướng Malaysia Mahathir Mohamad bắt đầu chuyến thăm 5 ngày tới Trung Quốc, từ 17-21/8. Đây là chuyến thăm chính thức đầu tiên của Thủ tướng Mahathir kể từ năm 2001.
Chuyến thăm diễn ra trong bối cảnh ông Mahathir mới đây tuyên bố sẽ tìm cách hủy bỏ các dự án cơ sở hạ tầng trị giá hàng chục tỷ USD do Trung Quốc hỗ trợ tại Malaysia, được ký kết dưới thời người tiền nhiệm Najib Razak.
Trong chuyến thăm này, Thủ tướng Mahathir dự kiến có cuộc gặp với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình và Thủ tướng Lý Khắc Cường. Hai bên có thể sẽ thảo luận về các dự án mà ông Mahathir mới đây tuyên bố muốn hủy bỏ.
“Người bạn cũ” của Trung Quốc
Đây không phải lần đầu tiên ông Mahathir thăm Trung Quốc với tư cách Thủ tướng Malaysia. Chuyến thăm chính thức lần trước với tư cách Thủ tướng của ông Mahathir là tháng 10/2001 khi ông tham dự hội nghị thượng đỉnh APEC CEO.
Ông Mahathir được coi là một “vị khách thường xuyên” của Trung Quốc. Trong 22 năm làm Thủ tướng giai đoạn 1981-2003, ông thăm Trung Quốc 7 lần. Ông Mahathir còn có 9 chuyến thăm khác tới Trung Quốc trong thời gian ông nghỉ hưu.
Phía Trung Quốc cũng khá quen thuộc với các nhà lãnh đạo Malaysia thuộc đảng Barisan Nasional (BN) từ năm 1974 khi Thủ tướng Abdul Razak Hussein (cha của ông Najib Razzak) có chuyến thăm mang tính đột phá tới Trung Quốc. Thời gian làm Thủ tướng từ năm 1981-2003, ông Mahathir cũng thuộc đảng BN.
Với lịch sử rất dài của mối quan hệ đôi bên cùng có lợi cũng như mối quan hệ của cá nhân ông Mahathir với phía Trung Quốc, chuyến thăm của ông lần này không chỉ đặc biệt mà nó còn mở ra các cơ hội để giải quyết các vấn đề gây trở ngại cho quan hệ song phương.
Theo kế hoạch ban đầu, Thủ tướng Mahathir muốn thăm Trung Quốc trong tháng 7/2018, nhưng hai bên không thu xếp được thời điểm phù hợp nên chuyến thăm đã dời lại sang tháng 8. Tuy nhiên, trong tháng 7, ông Mahathir cũng đã cử ông Daim Zainuddin làm phái viên tới Trung Quốc.
Cũng giống như Thủ tướng Mahathir, ông Daim Zainuddin cũng là một “gương mặt thân quen” ở Bắc Kinh. Trở lại năm 1980, trong nhiệm kỳ đầu tiên làm Bộ trưởng tài chính, ông Daim đã tích cực ủng hộ vai trò mới của Trung Quốc trong các tổ chức tài chính quốc tế như Ngân hàng phát triển châu Á ADB, Ngân hàng thế giới và Quỹ Tiền tệ Quốc tế.
Trong chuyến thăm Bắc Kinh ngày 18/7, Daim đã trao lá thư của Thủ tướng Mahathir cho Thủ tướng Lý Khắc Cường và thảo luận một số vấn đề song phương với Ngoại trưởng Vương Nghị.
Cứng rắn hơn với Trung Quốc
Chuyến thăm lần này của Thủ tướng Malaysia Mahathir tới Trung Quốc đã có sự khác biệt đáng kể so với những lần trước.
Trong các chuyến thăm chính thức trước đây, ông Mahathir là người đứng đầu chính phủ do đảng Barisan Nasional (BN) cầm quyền. Còn trong chuyến thăm lần này, ông Mahathir là lãnh đạo đảng Pakatan Harapan (PH) – đảng đã đánh bại BN trong cuộc tổng tuyển cử ngày 9/5.
Sau khi đánh bại ông Najib Razak trong cuộc bầu cử hôm 9/5, ông Mahathir đã tìm cách giảm bớt ảnh hưởng kinh tế của Trung Quốc đối với Malaysia bằng cách đánh giá lại các dự án đầu tư. Ông cũng có quan điểm cứng rắn hơn với Trung Quốc trong nhiều vấn đề, đặc biệt là tranh chấp trên Biển Đông.
Trong một cuộc trả lời phỏng vấn báo chí ngày 13/8, ông Mahathir tuyên bố sẽ tìm cách hủy bỏ các dự án cơ sở hạ tầng trị giá hàng chục tỷ USD do Trung Quốc hỗ trợ tại Malaysia, được ký kết dưới thời người tiền nhiệm Najib Razak, trong đó có dự án đường sắt bờ Đông (ECRL) và 2 đường ống dẫn khí đốt. Ông nói rằng, Malaysia sẽ tìm cách bỏ những dự án này nếu nó tiếp tục bất lợi cho đất nước và tạo gánh nặng cho người dân Malaysia.
Chính phủ mới của Malaysia cho rằng chính quyền tiền nhiệm của ông Najib Razak đã quá nhún nhường khi đàm phán với các công ty Trung Quốc, cho phép họ báo giá cao hơn thị trường và đề ra các điều khoản đi ngược với lợi ích quốc gia của Malaysia.
Một số nhà bình luận cho rằng, việc tìm cách hủy các dự án do Trung Quốc hỗ trợ tại Malaysia là động thái thể hiện sự cứng rắn của Kuala Lumpur với Bắc Kinh.
Sự khéo léo của Mahathir
Thủ tướng Mahathir từng nhấn mạnh rằng, việc ông muốn đánh giá lại các dự án của Trung Quốc và tìm cách hủy các dự án do Trung Quốc hỗ trợ tại Malaysia là hoàn toàn dựa trên các yếu tố kinh tế.
Trong một cuộc phỏng vấn gần đây với South China Morning Post, ông Mahathir nói rằng, quyết định của ông không có nghĩa là ông có thái độ thù địch với Trung Quốc.
Ông Mahathir khẳng định muốn duy trì quan hệ hữu hảo với Trung Quốc và hoan nghênh đầu tư từ Bắc Kinh, nhưng với điều kiện điều đó làm lợi cho Malaysia.
Ông nhấn mạnh, Malaysia và Trung Quốc đã có “mối quan hệ tốt đẹp” trong khoảng thời gian ông làm Thủ tướng trước đây, và không có lý do gì không tiếp tục khi ông trở lại nắm quyền lần này.
Tin liên quan
Liên hợp quốc nâng dự báo triển vọng kinh tế toàn cầu năm 2024
09:44 | 17/05/2024 Nhìn ra thế giới
Triển vọng ổn định tài chính của Eurozone đã cải thiện nhưng vẫn mong manh
09:43 | 17/05/2024 Nhìn ra thế giới
Cầu nối vững chắc góp phần ổn định trật tự thế giới
07:45 | 17/05/2024 Nhìn ra thế giới
WCO thúc đẩy hiện đại hoá các chương trình AEO
20:00 | 16/05/2024 Hải quan thế giới
Iran kết nối hệ thống hải quan quốc gia với Hệ thống eTIR quốc tế
09:26 | 16/05/2024 Hải quan thế giới
Cuba sẵn sàng đối thoại bình đẳng với Mỹ
08:22 | 16/05/2024 Nhìn ra thế giới
Singapore tiếp tục dẫn đầu thế giới về chính phủ hiệu quả
08:22 | 16/05/2024 Nhìn ra thế giới
Nga, Trung hướng tới quan hệ đối tác toàn diện và hợp tác chiến lược chặt chẽ
09:26 | 15/05/2024 Nhìn ra thế giới
Khối nợ trên thị trường tài chính tư nhân ngày càng “phồng to”
08:18 | 15/05/2024 Nhìn ra thế giới
Rào cản bủa vây TikTok
07:36 | 15/05/2024 Nhìn ra thế giới
Việt Nam ủng hộ nghị quyết Đại hội đồng về vấn đề thành viên LHQ của Palestine
09:47 | 14/05/2024 Nhìn ra thế giới
Mỹ-Trung lên kế hoạch đối thoại liên chính phủ về trí tuệ nhân tạo
09:44 | 14/05/2024 Nhìn ra thế giới
ASEAN-Ấn Độ rà soát AITIGA nhằm tạo thuận lợi hơn cho thương mại khu vực
14:32 | 13/05/2024 Nhìn ra thế giới
Vấn đề Bạn quan tâm
Tin mới
Quảng Ninh: Tội phạm ma túy tiềm ẩn nhiều nguy cơ phức tạp
Các Hãng hàng không đang đối diện với nhiều thách thức
Mở đường xuất khẩu sâm và sản phẩm sâm của Việt Nam
Haval Việt Nam ưu đãi lớn cho Haval H6 Hybrid
Hải quan – Biên phòng Cầu Treo bắt giữ 4 kg vàng vận chuyển trái phép qua cửa khẩu
LONGFORM: Hệ sinh thái Tài chính số- Lấy dữ liệu làm tài nguyên, lấy giải pháp đột phá làm nền tảng
16:55 | 16/04/2024 Megastory/Longform
Infographics: Quá trình công tác của tân Phó Cục trưởng Hải quan Khánh Hòa Nguyễn Văn Cường
22:04 | 05/04/2024 Infographics
Infographics: Quá trình công tác của tân Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan Đinh Ngọc Thắng
13:54 | 27/03/2024 Infographics
Infographics: Quá trình công tác của tân Cục trưởng Cục Hải quan Quảng Nam Dương Xuân Sinh
09:44 | 02/03/2024 Infographics
Ngành Hải quan: Thu ngân sách tháng 4 tăng 4,5% so với tháng 3
10:24 | 05/05/2024 Hải quan