Họp báo Chính phủ thường kỳ: “Nóng” vấn đề ngân sách

Bộ trưởng Nguyễn Văn Nên (đứng)và Bộ trưởng Bộ Thông tin- Truyền thông Nguyễn Bắc Son đã trả lời nhiều câu hỏi của phóng viên.

Trong phiên thảo luận tại Tổ vừa qua ở Quốc hội, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư cho biết, tình hình ngân sách năm 2016 rất căng thẳng. Mặc dù theo báo cáo của Chính phủ, chi đầu tư phát triển năm 2016 sẽ tăng cao hơn dự toán năm 2015 gần 61.000 tỷ đồng, song con số thực để phân bổ hiện chỉ còn 45.000 tỷ đồng, trả nợ xong là không còn tiền để chi tiêu. Xin cho biết quan điểm của Chính phủ về thông tin này?

Về thu NSNN, Chính phủ đã báo cáo Quốc hội dự kiến tổng thu năm 2016 là 1.014 nghìn tỷ đồng, tăng 103 nghìn tỷ đồng so với dự toán năm 2015.

Với câu hỏi của phóng viên về việc truy thu thuế của Sabeco sẽ được thực thi ra sao? Thứ trưởng Vũ Thị Mai cho biết, Bộ Tài chính đã chỉ đạo Tổng cục Thuế có văn bản yêu cầu Sabeco thực hiện việc nộp phần nợ thuế theo kết luận của Kiểm toán Nhà nước.

Về dự toán chi đầu tư phát triển (ĐTPT) nguồn NSNN: năm 2016 là 255,75 nghìn tỷ đồng, cao hơn mức bội chi NSNN (254 nghìn tỷ đồng). Tính cả chi đầu tư từ nguồn Trái phiếu Chính phủ 60 nghìn tỷ đồng; từ nguồn thu Xổ số kiến thiết 26 nghìn tỷ đồng thì tổng chi ĐTPT năm 2016 là 341,75 nghìn tỷ đồng, chiếm 25,1% tổng chi NSNN. Con số mà Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư đề cập là vốn ngân sách Trung ương trong nước và chỉ là một phần trong tổng chi ĐTPT nêu trên.

Ngoài ra, dự kiến còn sử dụng nguồn bán một phần vốn nhà nước tại một số doanh nghiệp để thực hiện chương trình Mục tiêu quốc gia về Xây dựng nông thôn mới, đầu tư một số bệnh viện trung ương, tuyến cuối, bố trí vốn đối ứng các dự án ODA và đầu tư cho Chương trình chống ngập lụt tại TP Hồ Chí Minh.

Lãnh đạo Chính phủ nói thoái vốn SCIC tại các doanh nghiệp Nhà nước không phải vì ngân sách khó khăn nhưng lại xin bổ sung 40.000 tỷ vào ngân sách Trung ương 2015-2016, trong khi Quốc hội yêu cầu lập danh mục rõ ràng về việc sử dụng nguồn vốn này. Xin cho biết quan điểm của Chính phủ? Đến nay đã có địa chỉ cụ thể để chi tiêu số tiền này hay chưa? Dư luận, các doanh nghiệp quan tâm về lộ trình thoái vốn như thế nào, bán cho ai, giá bán ra sao để bảo đảm hiệu quả cao nhất. Xin Người phát ngôn cho biết thông tin về lộ trình thoái vốn tại 10 doanh nghiệp đã xác định?

Việc thoái vốn tại các doanh nghiệp có vốn đầu tư nhà nước là theo chủ trương tái cấu trúc doanh nghiệp, có lộ trình và bước đi cụ thể. Chính phủ đã báo cáo Quốc hội về định hướng sử dụng một phần số tiền thu được từ bán phần vốn nhà nước trong các doanh nghiệp mà Nhà nước không cần nắm giữ cho đầu tư phát triển để thực hiện chương trình Mục tiêu quốc gia về Xây dựng nông thôn mới, đầu tư một số bệnh viện trung ương, tuyến cuối, bố trí vốn đối ứng các dự án ODA và đầu tư cho Chương trình chống ngập lụt tại TP Hồ Chí Minh.

Phương thức thoái vốn sẽ được thực hiện theo quy định. Lộ trình thoái vốn thực hiện theo ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ. Tổng công ty Đầu tư và Kinh doanh vốn Nhà nước (SCIC) xây dựng kế hoạch, lộ trình, phương thức thoái vốn cho từng doanh nghiệp cụ thể, báo cáo Thủ tướng Chính phủ trước khi thực hiện nhằm đạt được lợi ích cao nhất. Các nhà đầu tư có đủ năng lực đều có thể tham gia mua cổ phần của các doanh nghiệp nói trên theo giá thị trường.

Theo dự thảo kế hoạch phát triển kinh tế- xã hội 5 năm 2016- 2020, tổng nhu cầu vay của Chính phủ giai đoạn 201- 2020 từ 3,02 đến 3,09 triệu tỷ đồng. Trong đó vay bù đắp bội chi là 1,36 triệu tỷ đồng, vay về cho vay lại khoảng 280 nghìn tỷ đồng, phần còn lại để trả nợ gốc đến hạn theo quy định. Xin ông cho biết, con số này đã được Chính phủ tính toán kỹ lưỡng chưa và với nguồn kinh phí này có bảo đảm ổn định kinh tế vĩ mô và tăng trưởng kinh tế của giai đoạn 2016- 2020 cao hơn những năm trước?

Căn cứ tình hình thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế- xã hội 5 năm 2011 - 2015, dự báo tình hình kinh tế thế giới và trong nước trong 5 năm tới, với mục tiêu tốc độ tăng trưởng kinh tế bình quân 5 năm 2016 - 2020 khoảng 6,5% - 7%/năm, Chính phủ đã nghiên cứu, xây dựng khá thận trọng trên cơ sở các phương án vay trả nợ khác nhau cho giai đoạn 2016 - 2020 và đang trình Quốc hội cho ý kiến.

Các phương án xây dựng đều bảo đảm giới hạn nợ công đã được Quốc hội thông qua, theo đó, đến năm 2020 nợ công không quá 65% GDP, nợ Chính phủ không quá 55% GDP, nợ nước ngoài của quốc gia không quá 50% GDP.

Xin ông cho biết lộ trình giải quyết nợ công của Chính phủ cũng như việc kiểm soát tăng bội chi?

Theo định hướng kế hoạch ngân sách nhà nước 5 năm giai đoạn 2016 - 2020, bội chi NSNN bình quân sẽ ở khoảng 4,9% GDP, trong khi bình quân 5 năm giai đoạn 2011- 2015 khoảng 5,4% (số tạm tính, chưa quyết toán). Như vậy, dự kiến giai đoạn 2016- 2020 bội chi thấp hơn giai đoạn 2011- 2015.

Để đạt được mục tiêu về bội chi NSNN như trên, Chính phủ đã đề ra các nhóm giải pháp, chính sách về thu, chi NSNN, cụ thể:

Đối với thu NSNN, tiếp tục cải thiện môi trường đầu tư, ổn định kinh tế vĩ mô nhằm tạo môi trường thuận lợi cho sản xuất kinh doanh qua đó tăng thêm nguồn thu cho NSNN; hoàn thiện chính sách và hệ thống thuế góp phần bảo đảm nguồn thu.

Đối với chi NSNN, đổi mới chính sách phân phối tài chính thông qua lập và thực hiện kế hoạch tài chính- NSNN trung hạn. Bố trí cho đầu tư phát triển từ NSNN ở mức hợp lý; rà soát tổng thể các chính sách an sinh xã hội, các chương trình mục tiêu quốc gia; cơ cấu lại chi NSNN trong từng lĩnh vực để dành nguồn cải cách tiền lương.

Với mức bội chi NSNN dự kiến như trên, nợ công sẽ được kiểm soát không quá 65% GDP, nợ Chính phủ không quá 55% GDP.

Để tăng cường quản lý nợ công, nâng cao hiệu quả sử dụng nợ công, Thủ tướng Chính phủ ban hành Chỉ thị số 02/CT-TTg ngày 14-2-2015, trong đó đề cập nhiều nội dung cụ thể về giải pháp thực hiện.

Cơ cấu NSNN cải thiện ngày càng tích cực Trả lời câu hỏi của phóng viên liên quan đến vấn đề hụt thu ngân sách, Thứ trưởng Bộ Tài chính Vũ Thị Mai cho biết, về phần hụt thu ngân sách Trung ương khoảng 31.000 tỷ đồng sẽ được bù đắp bằng việc bán bớt phần vốn ở DNNN với khoảng 10.000 tỷ đồng. Phần cần bù còn lại, Bộ Tài chính đang chỉ đạo cơ quan Thuế, Hải quan phấn đấu tăng thu ngân sách qua rà soát nợ, quyết liệt thu hồi nợ thuế của các DN lớn đã có kết luận kiểm toán (khối DN này có số nợ khoảng 34.000 tỷ đồng). Cùng với đó là tăng cường kiểm soát chặt chẽ tiết kiệm chi, trình cấp có thẩm quyền việc đến 31-12 nếu cơ quan đơn vị nào chưa dùng hết dự toán thì không được chuyển sang năm sau. Bộ Tài chính đã trình việc dùng số ngân sách dự phòng 3.500 tỷ và phần tiết kiệm chi 650 tỷ để bù hụt thu ngân sách nhằm phấn đấu giảm việc sử dụng phần bán vốn nhà nước 10.000 tỷ đồng. Trước câu hỏi về việc bất cân đối trong thu ngân sách, Thứ trưởng Vũ Thị Mai cho biết, cơ cấu thu NSNN đã thay đổi theo hướng ngày càng tích cực những năm qua. Nếu giai đoạn 2005-2010 thu nội địa chiếm 60% thì giai đoạn 2010-2015 tỷ lệ này là 68%, năm 2015 là 74%. Với doanh thu từ sản xuất, kinh doanh tăng dần như vậy là sự cải thiện tích cực tạo cho cơ cấu của NSNN ngày càng bền vững.