Giải ngân vốn đầu tư công - “Chìa khoá” giải bài toán tăng trưởng kinh tế

	Hết tháng 5, nhiều bộ, ngành còn chưa giải ngân vốn kế hoạch năm 2021
	TPHCM: Giải ngân vốn đầu tư công chuyển biến tích cực
	Bộ Tài chính triển khai loạt biện pháp thực hành tiết kiệm, chống lãng phí năm 2021

Theo ước tính của Bộ Tài chính, giải ngân kế hoạch vốn 5 tháng đầu năm 2021 mới đạt trên 102.029 tỷ đồng, bằng 22,12% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao. Ảnh: ST

“Đầu năm đủng đỉnh, cuối năm vội vàng”

Theo chuyên gia kinh tế Lê Duy Bình, Giám đốc điều hành Economica Vietnam, có nhiều yếu tố tác động phát triển kinh tế Việt Nam trong thời gian tới nhưng đầu tư công vẫn tiếp tục là một động lực tăng trưởng cho năm nay, đặc biệt, năm nay nguồn vốn này đã được thúc đẩy giải ngân tích cực ngay từ những tháng đầu năm.

Bộ Tài chính ước tính giải ngân kế hoạch vốn 5 tháng đầu năm 2021 đạt trên 102.029 tỷ đồng, bằng 22,12% kế hoạch, thấp hơn so với cùng kỳ năm 2020 (25,98%). Đặc biệt, giải ngân nguồn vốn nước ngoài, mới đạt gần 3%, thấp hơn nhiều so với cùng kỳ năm 2020.

Đánh giá về tình trạng này, Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Trần Quốc Phương cho biết, năm 2020 giải ngân vốn đầu tư công tăng mạnh vì đây là năm cuối giai đoạn 2016-2020 nên sức ép giải ngân rất lớn. Tuy vậy, bước sang năm 2021, tương tự như các năm trước, tình trạng “đầu năm đủng đỉnh, cuối năm vội vàng” lại diễn ra khi các bộ, ngành và địa phương tiếp tục giải ngân phần vốn năm 2020 kéo dài và giải ngân kế hoạch vốn năm 2021. Hơn thế nữa, giai đoạn này chủ đầu tư và nhà thầu mới bắt đầu quá trình chuẩn bị đầu tư như xây dựng kế hoạch đấu thầu, kế hoạch thi công... nên chưa có khối lượng hoàn thành để thanh toán. Vì vậy, tỷ lệ giải ngân đầu tư công lúc này thường thấp.

Bên cạnh đó, theo Thứ trưởng Trần Quốc Phương, đối với dự án không có cấu phần xây dựng như mua sắm công thường chỉ thanh toán một lần tới khi hàng hóa, thiết bị được nhập về nên giải ngân vốn đầu tư công có thể sẽ tăng vọt vào thời điểm đó. “Tuy nhiên, từ đầu năm tới nay, giải ngân vốn đầu tư công của những dự án không có phần cấu phần xây dựng rất thấp”, ông Phương nhấn mạnh.

Ngoài ra, theo Bộ Kế hoạch và Đầu tư, chậm trễ trong giải ngân vốn đầu tư công còn do người đứng đầu một số cơ quan, tổ chức, đơn vị được giao vốn chưa quyết liệt chỉ đạo các chủ đầu tư, chưa sát sao xử lý kịp thời các vướng mắc phát sinh. Điều này lý giải vì sao trong cùng một hệ thống pháp luật, có những bộ, địa phương có tỷ lệ giải ngân 4 tháng khá cao, song lại có tới 41/50 bộ, cơ quan Trung ương và 26/60 địa phương có tỷ lệ giải ngân đạt dưới 15%.

Cắt giảm hơn 1.000 dự án, đảm bảo “vốn mồi” thu hút đầu tư

Để thúc đẩy giải ngân vốn đầu tư công trong năm 2021 cũng như giai đoạn 2021-2025, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Chỉ thị 13/CT-TTg về đẩy nhanh tiến độ và nâng cao chất lượng xây dựng Kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021 – 2025.

Trong đó, ngoài tiến độ, các bước xây dựng kế hoạch, Thủ tướng đã yêu cầu các cấp, các ngành tiếp tục cắt giảm thêm số dự án. Đồng thời, yêu cầu các bộ, ngành, địa phương phải dứt khoát khắc phục tình trạng đầu tư dàn trải, manh mún, chia cắt cũng như tâm lý trông chờ, ỷ lại ở Trung ương, đồng thời chống tiêu cực, nghiêm cấm “chạy” dự án, để hoạt động giải ngân vốn đầu tư công tiếp tục được xác định là phần quan trọng thúc đẩy tăng trưởng kinh tế trong năm 2021.

“Tín hiệu tích cực là sau khi Chỉ thị được ban hành, các bộ ngành địa phương đã triển khai và đến thời điểm này, các địa phương, bộ ngành đã công bố danh sách cắt giảm lên tới hơn 1.000 dự án. So với yêu cầu cắt giảm khoảng 1.500 dự án của Thủ tướng, con số cắt giảm đến thời điểm này về cơ bản đã đạt mục tiêu đặt ra. Chúng tôi sẽ tiếp tục cập nhật để báo cáo Ban Bí thư, Bộ Chính trị, Quốc hội và Chính phủ… Trong thời gian tới, chúng tôi sẽ quyết tâm khắc phục việc đầu tư dàn trải. Giảm bớt số lượng dự án, tập trung vốn cho dự án lớn và tác động đến vấn đề mang tính tư duy phát triển trong đầu tư công, chỉ khi tập trung dự án trọng điểm thì mới thể hiện được đầu tư công là ‘vốn mồi’ để thu hút các nguổn vốn khác vào đầu tư hạ tầng, phát triển kinh tế”, Thứ trưởng Trần Quốc Phương cho biết thêm.