Gánh nặng trên vai Thủ tướng Abe

	Thủ tướng Nhật Bản với trọng trách giành lòng tin
	Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc hội đàm với Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe
	Nhật Bản và Mỹ nhất trí đẩy nhanh đàm phán thỏa thuận thương mại mới

Cuộc bầu cử Thượng viện tại Nhật Bản năm 2019.

Trong khi đó, phe đối lập giành được tổng cộng 74 ghế, nâng tổng số ghế tại thượng viện lên 104 ghế. Riêng đảng Dân chủ Lập hiến Nhật Bản (CDPJ) - đảng đối lập chính - đã giành thêm 17 ghế, nâng tổng số ghế lên 32, tăng 8 ghế so với trước bầu cử. Kết quả này cho thấy người dân Nhật Bản đã lựa chọn sự ổn định về chính trị, bởi cuộc bầu cử thượng viện luôn được coi là đợt “bỏ phiếu tín nhiệm” đối với đảng cầm quyền.

Trên thực tế, kể từ khi ông Abe quay trở lại chiếc ghế chèo lái con thuyền Nhật Bản vào năm 2012, ông đã lãnh đạo liên minh cầm quyền giành thắng lợi lớn trong 5 cuộc bầu cử quốc hội liên tiếp, trong đó có 3 cuộc bầu cử hạ viện và 2 cuộc bầu cử thượng viện. Chính sách kinh tế Abenomics đã mang lại chu kỳ tăng trưởng kinh tế kéo dài mà Chính phủ Nhật Bản khẳng định là dài nhất trong lịch sử thời hậu Chiến tranh Thế giới thứ Hai. Về đối ngoại, Thủ tướng Shinzo Abe giúp Tokyo gia tăng uy tín và ảnh hưởng trên trường quốc tế. Tuy nhiên, việc liên minh cầm quyền không thể nắm chắc 2/3 số ghế cần thiết tại thượng viện để có thể thông qua sửa đổi Hiến pháp, phản ánh thực tế rằng các cử tri chưa hoàn toàn hài lòng với tình hình chính trị hiện nay hay cũng như chưa ủng hộ việc sửa đổi Hiến pháp. Điều đó sẽ tạo ra những khó khăn cho chính quyền của Thủ tướng Abe trong thời gian tới.

Sau cuộc bầu cử thượng viện, phe ủng hộ kế hoạch sửa đổi Hiến pháp mà Thủ tướng Abe đặt mục tiêu hoàn thành vào năm 2020, bao gồm liên minh cầm quyền, đảng Duy tân Nhật Bản (JIP) và một số nghị sĩ độc lập, chiếm 160 ghế thượng viện, thiếu 4 ghế mới đủ 2/3 số ghế cần thiết để kế hoạch này có thể được thông qua. Tuy 4 ghế là một con số không lớn, nhưng bản thân đảng Công minh - đối tác của LDP trong liên minh cầm quyền - cũng không mặn mà với kế hoạch này. Một số nhà phân tích cho rằng dù có thêm sự ủng hộ của JIP tại thượng viện, liên minh cầm quyền có thể cũng không hội đủ 2/3 số phiếu cần thiết, và Thủ tướng Abe sẽ phải xây dựng một liên minh về sửa đổi Hiến pháp bao gồm cả số nghị sỹ của các đảng đối lập, trong đó có các nghị sỹ của đảng Dân chủ vì nhân dân (DPFP) hiện giữ 21 ghế thượng viện.

Trong khi đó, chính sách đối nội ưu tiên là tăng thuế tiêu dùng từ mức 8% hiện nay lên 10%, nhằm tăng thu cho ngân sách, qua đó cải thiện cán cân thu-chi và giảm tỷ lệ nợ công/GDP hiện ở mức cao nhất trong số các nền kinh tế phát triển, dự kiến từ ngày 1/10 tới, cũng sẽ vấp phải sự chỉ trích của phe đối lập.

Về đối ngoại, giới chuyên gia cho rằng sẽ không có sự thay đổi lớn. Trong thời gian tới, Thủ tướng Abe sẽ tiếp tục thúc đẩy các nỗ lực đạt được thỏa thuận thương mại mới với Mỹ, cải thiện quan hệ với Trung Quốc, tạo ra bước đột phá trong các cuộc thương lượng với Nga về một hiệp ước hòa bình và dàn xếp cuộc gặp trực tiếp với nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un. Ngoài ra, trong ngắn hạn, trước mắt Thủ tướng Abe phải đương đầu với việc xử lý quan hệ với Hàn Quốc, vốn đang căng thẳng do các vấn đề lịch sử và các biện pháp siết chặt quản lý xuất khẩu của Tokyo đối với ba nguyên liệu quan trọng cho ngành công nghiệp Hàn Quốc.

Rõ ràng, kết quả cuộc bầu cử thượng viện lần này cho thấy chính quyền của Thủ tướng Abe đã một lần nữa vượt qua cuộc sát hạch lòng tin của cử tri, nhưng có vẻ lòng tin này đã phần nào bị mai một sau những diễn biến bất lợi cả trong và ngoài nước thời gian qua. Gánh nặng trên vai Thủ tướng Abe trong thời gian tới là đưa Nhật Bản vượt qua các thách thức đối nội và đối ngoại hiện nay để có thể khôi phục lại lòng tin của cử tri.