Đức cải tổ an ninh và cải cách nhập cư sau vụ tấn công ở Berlin

Cảnh sát Đức đi tuần tra tại một khu chợ ở Berlin. Ảnh: Reuters.

Đây được xem là một trong những yêu cầu cấp bách nhất tại Đức hiện nay, sau vụ tấn công khủng bố đẫm máu hồi cuối năm qua tại thủ đô Berlin làm hàng chục người thương vong. Vụ tấn công đã bộc lộ rõ những lỗ hổng an ninh không dễ lấp đầy trong một thời gian ngắn tại quốc gia châu Âu này.

Bộ trưởng Nội vụ Đức Thomas De Maiziere ngày 4-1 tiết lộ những đường hướng chính trong đề xuất cải cách liên quan việc trục xuất người nhập cư, cũng như tăng cường hiệu quả hoạt động của các cơ quan tình báo nội địa.

Phát biểu với báo chí, Bộ trưởng De Maiziere nhấn mạnh sự cần thiết phải tăng cường quyền lực của Nhà nước liên bang đối với các vấn đề an ninh nội địa.

Ông De Maiziere cũng đề xuất thành lập một trung tâm khủng hoảng chịu trách nhiệm tất cả những vấn đề an ninh liên quan tới người nhập cư và chống chủ nghĩa khủng bố. Một cải cách đáng chú ý khác là việc đẩy nhanh tiến trình trục xuất những người xin tị nạn bị từ chối.

Theo ông De Maiziere, điều đáng tiếc hiện nay là Nhà nước liên bang không có thẩm quyền đối với những thảm họa ở cấp độ quốc gia như vụ tấn công ngày 19-12.

Hiện việc trục xuất người nhập cư trái phép thuộc trách nhiệm của các chính quyền bang, trong khi mỗi bang của Đức có chi nhánh riêng của cơ quan tình báo nội địa bên cạnh văn phòng liên bang của cơ quan này.

Vì thế, Đức cần những quy định đồng nhất và một sự phối hợp chặt chẽ nhất, đặc biệt trong việc giám sát những cá nhân bị xếp vào danh sách “nguy hiểm”, như trường hợp của Anis Amri, một người nhập cư Tunisia và là nghi phạm chính trong vụ tấn công tại Đức ngày 19-12.

Tên này đáng lẽ phải bị trục xuất về nước, song đã tìm cách kéo dài thời gian khi cố tình không cung cấp những giấy tờ cần thiết và trong thời gian này hắn được tự do.

Các cơ quan an ninh Đức đã ngay lập tức bị cáo buộc làm việc tắc trách khi để một tay súng Hồi giáo “dắt mũi”. Dù từ lâu được xác định là đối tượng có thể tiến hành một vụ tấn công, song cảnh sát Đức lại ngừng theo dõi hoạt động của đối tượng từ tháng 9 do không đủ chứng cứ, trong khi tại khu vực phía Tây nước này người ta vẫn coi Anis Amri là một mối đe dọa.

Chính vì thế, ngay sau vụ tấn công Chính phủ Đức đã cam kết sẽ xem xét khả năng có nên thay đổi các điều luật sau vụ tấn công hay không.

Thủ tướng Đức Angela Merlkel nói: “Phép thử lớn nhất đối với chúng ta trong nhiều năm trở lại đây chính là khủng bố Hồi giáo. Năm 2016 chúng đã tấn công vào trung tâm của đất nước và thật đáng buồn khi các vụ tấn công khủng bố lại do những người đang tìm kiếm sự bảo vệ của nước Đức, những người đang được hưởng sự bao dung của chúng ta”.

Theo các nhà phân tích, tại một đất nước mà cuộc sống người dân đang bị đảo lộn bởi làn sóng người nhập cư ồ ạt đổ vào và vẫn chưa hết bàng hoàng bởi các vụ tấn công cực đoan, an ninh sẽ là trọng tâm chiến dịch bầu cử Quốc hội dự kiến diễn ra vào tháng 9 tới.

Lãnh đạo Liên minh Xã hội Cơ đốc giáo, đồng minh của Đảng Liên minh Dân chủ Cơ đốc giáo của Thủ tướng Angela Merkel đã ví an ninh như một “lưỡi kiếm Damocles” có thể quyết định kết quả cuộc bầu cử.

Tuy nhiên lãnh đạo Đảng Dân chủ Xã hội Sigmar Gabriel, đồng thời là Phó Thủ tướng Đức đã ngay lập tức chỉ trích những đề xuất này, đồng thời yêu cầu những biện pháp hành động cụ thể thay vì những biện pháp mang tính hành chính có thể mất tới nhiều năm mới phát huy hiệu quả.