 |
| Không phải mặt hàng nào có thương hiệu Việt, người tiêu dùng cũng dễ tìm thấy trong các siêu thị . Ảnh: H.Dịu. |
“Miếng bánh” thị trường bán lẻ Việt Nam đang không ngừng mở rộng, nhưng nó đang được chia phần cho nhiều “đại gia” trong và ngoài nước. Việc ngày càng có nhiều “đại gia” ngoại tham gia vào thị trường bán lẻ liệu có là một rào cản để hàng hóa trong nước tiếp cận hệ thống siêu thị?
Cách đây không lâu, đại diện siêu thị BigC cho biết, tỷ lệ hàng Việt Nam tại hệ thống siêu thị này luôn duy trì trên 90% trên tổng các loại mặt hàng đang kinh doanh. Câu trả lời này cũng tương tự với nhiều siêu thị trong và ngoài nước khác tại Việt Nam. Điều này có thể hiểu là số lượng hàng ngoại chỉ chiếm khoảng trên dưới 10%. Nhưng nhìn sâu vào thực tế sẽ hiểu được con số 90% này thực tế ra sao, bởi đây có thể là tính đến hàng loạt sản phẩm được sản xuất tại Việt Nam nhưng không hẳn là thương hiệu của người Việt.
Theo quan sát của phóng viên, tại siêu thị Big C Thăng Long (Hà Nội), các thương hiệu "thuần Việt" vẫn chưa thật sự nổi bật, trừ những mặt hàng thế mạnh của Việt Nam như nông sản, thực phẩm khô. Trong khi đó, ngay cạnh những quầy hàng thực phẩm khô là quầy hàng bánh kẹo, có thể dễ dàng thấy được sự lép vế của hàng Việt. Khu vực bánh quy vẫn nổi lên là các thương hiệu của Jack&Jill (thương hiệu từ Thái Lan), hay những sản phẩm nhập khẩu từ Đức, Malaysia, "may mắn" là sản phẩm của Kinh Đô cũng khá nổi bật với nhiều phân khúc sản phẩm. Tuy nhiên, với sản phẩm snack thì các nhãn hàng của Oishi, Orion... gần như chiếm ưu thế tuyệt đối. Còn các sản phẩm socola đã trở thành sân chơi riêng của các sản phẩm ngoại nhập, tuyệt nhiên không hề thấy bóng dáng hàng Việt Nam.
Tại siêu thị Lotte mart Đống Đa (Hà Nội), có thể dễ dàng nhận thấy sự chiếm ưu thế của hàng nông sản, thực phẩm tươi sống Việt Nam tại hệ thống siêu thị này, nhưng các sản phẩm khác như mì ăn liền, hóa mỹ phẩm... tuy đã được phân theo từng khu, từng nhãn hiệu nhưng vẫn rất khó để người mua chọn lựa và so sánh giữa các sản phẩm. Người tiêu dùng có thể dễ dàng nhận thấy, tại quầy bán nước giải khát, nổi bật nhất vẫn là những sản phẩm của Pepsi, Coca Cola hay Nestle… Còn ở những quầy hàng hóa mỹ phẩm, các sản phẩm dầu gội, sữa tắm, nước giặt, kem đánh răng… vẫn chủ yếu của các thương hiệu như Unilever, P&G, LG… Hay ở những mặt hàng thực phẩm thức ăn nhanh, được bày bán nhiều và rộng rãi nhất vẫn là những sản phẩm của Oishi, Pepsico… cùng một loạt sản phẩm được nhập khẩu từ Thái Lan, Malaysia, Nhật Bản, Hàn Quốc…
Những sản phẩm của Hàn Quốc tuy có giá thành đắt hơn nhưng luôn được trình bày bắt mắt, có quầy hàng riêng, ở một khu vực riêng, vị trí dễ nhận thấy, sản phẩm đẹp và độc đáo. Anh Nguyễn Anh Dũng (Cầu Giấy, Hà Nội) cho biết: "Trong siêu thị tôi thường thấy những sản phẩm đến từ nước ngoài hay của các thương hiệu nước ngoài bao giờ cũng hút mắt hơn các sản phẩm trong nước. Không những thế, các sản phẩm này cũng rất hay có các chương trình khuyến mãi hay có quà tặng kèm nên luôn được gia đình tôi ưu tiên lựa chọn".
Theo chị Phương Dung (Đống Đa, Hà Nội), do gia đình ở ngay gần siêu thị Lotte nên chị thường xuyên đi siêu thị này để mua đồ cho gia đình. “Không phải mặt hàng Việt Nam nào cũng có thể dễ dàng tìm thấy ở siêu thị này. Đơn cử như gia đình tôi rất hay sử dụng sản phẩm nước rửa chén Mỹ Hảo, nhưng tại siêu thị Lotte, tôi không thể tìm thấy bất cứ sản phẩm nào của Mỹ Hảo”, chị Dung nói.
Đáng nói, không chỉ nhiều thương hiệu Việt khó “chen chân” vào siêu thị mà hàng Việt còn thường xuyên bị khuất lấp so với hàng ngoại nhập hoặc hàng của thương hiệu nước ngoài. Theo quan sát của phóng viên tại một số siêu thị, hàng Việt chủ yếu chiếm ưu thế ở các quầy hàng thực phẩm tươi sống, thực phẩm khô, sữa tươi, đồ dùng gia đình, may mặc… Ở một siêu thị khác trên quận Cầu Giấy (Hà Nội) khi phóng viên bước vào quầy hàng hóa mỹ phẩm nổi bật nhất và nhiều nhất là những sản phẩm đến từ Unilever và một vài thương hiệu nước ngoài khác, phải nhìn kỹ phóng viên mới thấy được thêm sản phẩm nước rửa chén Shiny của một DN Việt Nam. Những mặt hàng này thường được xếp “chen chúc” trên các kệ hàng, ở phía trong hoặc “nép mình” sau những sản phẩm nhập khẩu hoặc của thương hiệu nước ngoài. Chỉ một số ít mặt hàng của các thương hiệu lớn như Vinamilk, TH… là được bày bán bắt mắt hơn với khu kệ riêng.
(Bài 2: Khó khăn bủa vây)
Thảo Dịu
