Doanh nghiệp dược Việt cần bản lĩnh để đón “sóng”

Ông Tạ Ngọc Dũng, Chủ tịch Hiệp hội Dược liệu Việt Nam.

Trước sự đầu tư sôi động của các tập đoàn ngoài ngành, các tập đoàn nước ngoài vào ngành dược Việt Nam, theo ông điều này sẽ tạo thuận lợi và khó khăn thế nào cho các doanh nghiệp hiện nay?

Hiện thị trường dược phẩm đang khá phân mảnh khi có gần 200 DN sản xuất thuốc, trong đó có DN sản xuất tân dược và đông dược. Ngoài ra còn có trên 300 cơ sở sản xuất thuốc nhỏ lẻ. Cơ hội để thống lĩnh thị phần tiếp tục mở ra cho tất cả các nhà đầu tư. Tất nhiên, việc gia tăng sự hiện diện của các DN nước ngoài, tập đoàn ngoài ngành khiến cho cục diện cạnh tranh trên thị trường sẽ càng khốc liệt hơn. Tuy nhiên, không vì thế mà các DN Việt đang sản xuất nhụt chí bởi điểm mạnh của các DN dược hiện là có sẵn hệ thống phân phối, chi nhánh và mối quan hệ với các cơ sở điều trị tại địa phương.

Bên cạnh đó, các DN dược nước ta có lợi thế trong sản xuất kinh doanh là chi phí sản xuất thấp, nguồn lao động giá rẻ, chi phí xây dựng cơ bản và vận hành thấp, hạ tầng giao thông thuận tiện, chi phí xử lý môi trường, cấp phép và ưu đãi thuế cạnh tranh. Song điểm yếu của DN dược đang gặp phải hiện nay là có quá nhiều DN cùng khai thác một thị trường, phát triển nhỏ lẻ, thiếu quy hoạch và phát triển dài hạn. Chưa kể, hầu hết các nguyên liệu phải nhập khẩu khiến việc sản xuất không được chủ động.

Vậy để trụ vững, tồn tại, doanh nghiệp dược Việt cần phải làm gì, thưa ông?

Để cạnh tranh thành công, các DN trong nước buộc phải chi ra các khoản đầu tư rất lớn vào công nghệ, dây chuyền sản xuất, quản lý hàng tồn kho, gia tăng năng lực marketing, hệ thống phân phối, bên cạnh phải tiết giảm chi phí sản xuất để hạ giá thành sản phẩm. Các DN trong ngành cũng cần nâng cấp dây chuyển để thỏa mãn các tiêu chuẩn thực hành quốc tế khắt khe như Công ước thanh tra dược phẩm và tiêu chuẩn thực hành sản xuất nhằm đảm bảo điều kiện vệ sinh an toàn cho sản xuất của châu Âu nhằm gia cơ hội tiếp cận ở phân khúc cấp cao, cũng như xuất khẩu vào các thị trường khó tính.

Hiện nay khó khăn lớn nhất theo ý kiến của nhiều doanh nghiệp đó chính là việc chúng ta chưa chủ động được nguồn nguyên liệu, vậy theo ông chúng ta cần làm gì để khắc phục điều này?

90% nhu cầu dược liệu của nước ta phải nhập khẩu lớn từ Trung Quốc theo đường tiểu ngạch, do tiểu thương thực hiện, việc kiểm soát chất lượng cũng còn nhiều khó khăn nhất định. Sở dĩ có tình trạng này là do nhà nước chưa quy định tiêu chuẩn của DN đủ điều kiện NK và phân phối dược liệu theo chuẩn hướng dẫn thực hành sản xuất tốt, chưa quy định chế tài xử phạt những cơ sở kinh doanh dược liệu không đảm bảo chất lượng, dược liệu giả mạo. Thực tế này đòi hỏi ngành Y tế phải phối hợp với Tổng cục Hải quan kiểm soát chất lượng dược liệu trước khi thông quan ở các cửa khẩu biên giới. Đồng thời tuyển chọn DN NK dược liệu có đủ điều kiện, tiêu chuẩn hướng dẫn thực hành sản xuất tốt.

Bên cạnh đó, để phát triển bền vững và hướng ra thị trường lớn mạnh hơn, sự phối hợp giữa các DN và Chính phủ là hết sức cần thiết. Đứng từ góc độ DN trong ngành dược, nhiều DN khi được hỏi cho rằng các quy trình đấu thầu, hệ thống hành lang pháp lý được hoàn thiện và minh bạch hóa, hay một nền kinh tế vĩ mô phát triển ổn định là những mục tiêu cấp thiết nhất hiện nay. Ngoài ra, việc tuyên truyền hiệu quả về vấn đề sử dụng thuốc, về hoạt động đầu tư và xây dựng môi trường cạnh tranh lành mạnh cũng là những chính sách cần được ưu tiên.

Đặc biệt, trong bối cảnh xu hướng công nghệ đang lan tỏa mạnh mẽ thì có được những chính sách khuyến khích DN mạnh dạn áp dụng công nghệ, nâng cao năng suất lao động và hiệu quả đầu ra sẽ là động lực để nâng tầm ngành dược quốc gia trong tương lai. Đồng thời, bản thân DN cũng phải tự mình trang bị bản lĩnh vững vàng, kinh nghiệm, chiến lược, sách lược để đón đầu xu thế, đón “sóng” đầu tư của các tập đoàn ngoài ngành, tập đoàn lớn nước ngoài.

Xin cảm ơn ông!