Doanh nghiệp đối diện khó khăn khi phục hồi sản xuất
Dự báo, trong 3 tháng cuối năm 2021, ngành dệt may, da giày đều sẽ phải đối diện với vấn đề thiếu lao động trầm trọng. Ảnh: N.Thanh |
Khó từ thiếu lao động...
Để đưa ra đánh giá tình hình toàn cảnh khi DN phục hồi sản xuất trở lại, tháng 9/2021, Hiệp hội Dệt may Việt Nam (Vitas) và Hiệp hội Da-Giày-Túi xách Việt Nam (Lefaso) đã thực hiện khảo sát với với 256 DN dệt may, giày dép và 300 công nhân 2 ngành này. Kết quả cho thấy, trong bối cảnh giãn cách kéo dài, người lao động đã bị những ảnh hưởng nặng nề về tâm lý, sức khỏe, kinh tế gần như kiệt quệ. “Trên 60% người lao động di cư muốn về quê hoặc đã về quê. Tuy nhiên, phần lớn họ xác định muốn về quê trong một thời gian ngắn để phục hồi sức khỏe và cuộc sống cho bản thân, con cái”, bà Đỗ Quỳnh Chi, Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Quan hệ Lao động nói.
Theo Bộ Công Thương, tính chung 9 tháng năm 2021, ngành công nghiệp chế biến, chế tạo tiếp tục là động lực tăng trưởng của toàn nền kinh tế với tốc độ tăng 6,05%, đóng góp 1,53 điểm phần trăm vào tốc độ tăng tổng giá trị tăng thêm của toàn nền kinh tế. Nhóm hàng công nghiệp chế biến tiếp tục đóng góp chính vào tăng trưởng XK chung của cả nước khi chiếm tỷ trọng 86,27% trong tổng kim ngạch XK. |
Ông Trương Văn Cẩm, Phó Chủ tịch thường trực Vitas phân tích rõ hơn: Tâm lý lo sợ lây nhiễm dịch cùng với đời sống khó khăn do không đi làm, không có thu nhập đã khiến hàng triệu người lao động rời bỏ TPHCM, Bình Dương, Đồng Nai… về quê, không ít trong số đó là công nhân dệt may, da giày. Chuỗi cung ứng dệt may, da giày một lần nữa có nguy cơ đứt gãy không phải do yếu tố cung - cầu bên ngoài mà do chính yếu tố trong nội tại. Việc khan hiếm lao động là một nguyên nhân chính.
“Đây là bài toán khó cho các DN dệt may, da giày khi bước vào giai đoạn phục hồi sản xuất. Dự báo, trong 3 tháng cuối năm 2021, ngành dệt may, da giày đều sẽ phải đối diện với vấn đề thiếu lao động trầm trọng. Kéo theo đó là nguy cơ không thể đạt được mục tiêu XK đã đề ra như dự kiến trước đó”, ông Trương Văn Cẩm nhấn mạnh.
Bên cạnh dệt may, da giày, thông tin từ Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương) cho thấy, tuần cuối tháng 9/2021, nhiều tỉnh, thành phố từng bước mở cửa kinh tế trở lại nên các DN ngành gỗ cũng bắt đầu khôi phục lại hoạt động sản xuất, kinh doanh. Triển vọng XK gỗ và sản phẩm gỗ trong những tháng cuối năm 2021 dự báo sẽ tăng trưởng khả quan do nhiều DN hiện đã có đơn hàng đến hết năm và thậm chí đến hết quý 1/2022.
Triển vọng là thế, song từ góc độ DN XK cụ thể, ông Nguyễn Liêm, Giám đốc Công ty Lâm Việt (Bình Dương) cho biết, đã có khoảng 20% lao động rời Bình Dương trở về quê. Sắp tới nhu cầu nhân lực cho sản xuất, chế biến, XK gỗ rất lớn, nguy cơ thiếu hụt nếu các DN tăng tốc sản xuất.
Ông Lê Văn Minh, Phó Chủ tịch Hiệp hội chế biến gỗ tỉnh Bình Dương (Bifa) chia sẻ, DN đang rất lo lắng mất công nhân; khách hàng không kiên nhẫn chờ thêm, chỉ lỡ giao 1-2 đơn hàng là khách có thể chuyển sang thị trường khác. “DN hiện nay đang rất quan tâm đến lộ trình tiêm vắc xin cho công nhân, khi nào phủ vắc xin mới có thể nói đến việc mở cửa sản xuất rộng hơn”, ông Minh nhấn mạnh.
Vị Phó Chủ tịch Bifa cho rằng, để người lao động quay trở lại đầu tiên là phải cho người lao động cảm thấy an toàn. “Lãnh đạo tỉnh cần cùng DN phối hợp có lộ trình rõ ràng, minh bạch trong vấn đề này, ví dụ lộ trình tiêm vắc xin mũi 2 cho công nhân… Bên cạnh đó, DN nên kết nối chặt chẽ với chính quyền để có chính sách hợp lý khi đón công nhân trở lại; có lộ trình tuyển dụng lại công nhân không ồ ạt, chính sách đãi ngộ phù hợp…”, ông Minh nói.
... Và khó từ quy định ngặt nghèo
Bên cạnh nỗi lo hàng đầu là thiếu lao động, theo bà Phan Thị Thanh Xuân, Tổng thư ký Lefaso, vấn đề điển hình mà các DN ngành dệt may, da giày đang phải đối mặt là việc mở cửa sản xuất có quá nhiều điều kiện phức tạp.
“Hiện, những tỉnh tập trung nhà máy da giày được phủ vắc xin Covid-19 lên tới 80 - 90%, nhưng những quy định ngặt nghèo để mở cửa sản xuất trở lại đã khiến DN gặp nhiều khó khăn. Như tôi được biết, có những DN đi đến “đường cùng”, họ chấp nhận mở cửa sản xuất rồi chịu phạt sau vì nếu tiếp tục đóng cửa thì nhiều DN sẽ phá sản. Ngoài ra, vấn đề lưu thông giữa các địa phương cũng là cản trở lớn. Lực lượng lao động của 2 ngành dệt may, da giày nằm rải rác ở các tỉnh, trong khi việc đi lại vấp phải hàng loạt điều kiện khác nhau giữa các tỉnh”, bà Xuân nói.
Với ngành chế biến, XK gỗ, ông Lê Văn Minh đặc biệt nhấn mạnh mong muốn không áp dụng cơ chế xin-cho khi DN phục hồi sản xuất trở lại. “Bình Dương hiện có khoảng 55.000 DN, trong số đó có khoảng 30.000 DN có nhu cầu quay trở lại sản xuất. Nếu áp dụng phương án xin phép thì khâu xét duyệt đơn, xuống hiện trường nhà máy kiểm tra sẽ mất khá nhiều thời gian. Cần có cơ chế hợp lý hơn để vừa linh động cho DN, chính quyền cũng đỡ phải huy động nguồn lực lớn. Ngoài ra, các DN cũng đề xuất thống nhất điều kiện cho phép lưu thông giữa các địa phương trong tỉnh cũng như có sự thống nhất giữa Bình Dương và những địa phương lân cận như TPHCM, Đồng Nai…, tạo điều kiện cho DN dễ dàng tiếp cận các chính sách hỗ trợ của ngân hàng”, ông Minh nói.
Nhìn lại những khó khăn, tổn thất thời gian qua do ảnh hưởng từ dịch Covid-19, không ít chuyên gia kinh tế cho rằng trong chặng đường phục hồi sản xuất và phát triển sau đó, các DN cần có phương án phòng ngừa rủi ro, xây dựng quỹ phòng ngừa vì bất cứ tình huống gì cũng có thể xảy ra. Nếu không có quỹ này thì DN có thể phải đối mặt nhanh chóng với việc phá sản. Ngoài yếu tố nêu trên, bà Phan Thị Thanh Xuân đặc biệt nhấn mạnh: “Cần có sự hợp tác chặt chẽ giữa các nhà máy, khách hàng để cùng tồn tại phát triển, chia sẻ trong những lúc khó khăn”.
Tin liên quan
Nhu cầu máy bay mới tăng cao, cơ hội cho công nghiệp hỗ trợ trong nước
15:53 | 14/11/2024 Doanh nghiệp - Doanh nhân
TP Hồ Chí Minh “tiếp sức” doanh nghiệp công nghiệp và logistics
16:41 | 08/11/2024 Doanh nghiệp - Doanh nhân
Giá xăng đồng loạt tăng từ 15 giờ ngày 7/11
15:25 | 07/11/2024 Sự kiện - Vấn đề
(INFOGRAPHICS) Hơn 33 tỷ USD kim ngạch xuất nhập khẩu nửa đầu tháng 11/2024
15:46 | 22/11/2024 Infographics
“Thời khắc vàng” để các thương hiệu Việt vươn tầm thế giới
15:27 | 22/11/2024 Kinh tế
Xuất khẩu tăng hơn 45 tỷ USD, ngành hàng nào đóng góp nhiều nhất?
11:02 | 22/11/2024 Xuất nhập khẩu
Nâng dự báo tăng trưởng GDP của Việt Nam do xu hướng phục hồi mạnh mẽ
08:17 | 22/11/2024 Kinh tế
Chính sách đột phá phát triển nhà ở xã hội
20:34 | 21/11/2024 Kinh tế
10 tháng chi hơn 117 tỷ USD nhập hàng Trung Quốc
14:35 | 21/11/2024 Xuất nhập khẩu
(INFOGRAPHICS) Malaysia: Đối tác chục tỷ đô của Việt Nam ở Đông Nam Á
11:01 | 21/11/2024 Infographics
(INFOGRAPHICS) Thương mại Việt Nam - Campuchia đạt hơn 8 tỷ USD
08:37 | 21/11/2024 Infographics
Đường sắt tốc độ cao Bắc – Nam: Cần được đánh giá rất kỹ với góc nhìn đa chiều
22:33 | 20/11/2024 Kinh tế
Giữa tháng 11, xuất nhập khẩu đạt hơn 681 tỷ USD bằng cả năm 2023
15:50 | 20/11/2024 Xuất nhập khẩu
Nhập khẩu nguyên liệu dệt may da giày tăng mạnh
14:49 | 20/11/2024 Xuất nhập khẩu
“Thủ phủ” xuất khẩu đồ gỗ trước nhiều cơ hội bứt phá
13:30 | 20/11/2024 Kinh tế
(INFOGRAPHICS) 70 tỷ USD kim ngạch xuất nhập khẩu tháng 10/2024
10:33 | 20/11/2024 Xuất nhập khẩu
Vấn đề Bạn quan tâm
Tin mới
Ra mắt Bộ quy tắc đạo đức, ứng xử nghề nghiệp môi giới bất động sản
Sẽ có nhiều điểm mới quản lý loại hình gia công, sản xuất xuất khẩu
Chú trọng hỗ trợ thuế cho các lĩnh vực mang tính động lực tăng trưởng
TP Hồ Chí Minh: Phổ biến pháp luật cho người Việt Nam ở nước ngoài
Giúp người tiêu dùng “Hiểu hàng thật - Tránh hàng giả”
Chương trình Chuyển động Hải quan kỳ 2 tháng 11/2024
14:31 | 21/11/2024 Hải quan
(LONGFORM) Sứ mệnh phát triển quan hệ đối tác Hải quan- Doanh nghiệp
10:58 | 11/11/2024 Hải quan
Podcast Hải quan Online tổng hợp tuần 2 tháng 11/2024 (từ ngày 4/10 đến 10/11/2024)
08:52 | 11/11/2024 Multimedia
(INFOGRAPHICS): Thu ngân sách tại 10 đơn vị hải quan tăng 11,86%
14:03 | 04/11/2024 Infographics
(INFOGRAPHICS) 32 tỷ USD kim ngạch xuất nhập khẩu nửa đầu tháng 10
09:14 | 29/10/2024 Infographics