Diện tích sầu riêng tăng nóng, Cục Trồng trọt lo dư thừa

	Diện tích sầu riêng tăng nóng, cảnh báo gấp không tự phát mở rộng
	Hơn 300 tấn sầu riêng xuất khẩu qua cửa khẩu Kim Thành, Lào Cai sau 1 tháng
	Trung Quốc chấp thuận 76 vùng trồng, cơ sở đóng gói sầu riêng Việt Nam
	Hải quan Trung Quốc đánh giá cao công tác chuẩn bị vùng trồng sầu riêng Việt Nam

Theo Cục Trồng trọt, ngày 30/11/2022, Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã có Chỉ thị số 8084/CT-BNN-TT về việc phát triển bền vững sản xuất cây sầu riêng, chanh leo. Tuy nhiên, hiện nay tại các địa phương thuộc Vùng đồng bằng sông Cửu Long, Đông Nam bộ và Tây Nguyên cây sầu riêng vẫn đang có hiện tượng phát triển nóng, đặc biệt là mở rộng diện tích ở các vùng có điều kiện đất đai, sinh thái không phù hợp; phá cây cà phê, cây hồ tiêu trong vườn trồng xen sầu riêng; chuyển đổi đất lúa để trồng cây sâu riêng….

Cục Trồng trọt khẳng định, việc tăng diện tích một cách ồ ạt, thiếu kiểm soát, theo phong trào, không theo định hướng, khuyến cáo của các cơ quan quản lý, cơ quan chuyên môn sẽ dẫn đến hậu quả khó lường như: cung vượt quá cầu; dư thừa, dội chợ; và nghiêm trọng hơn là tại các vùng không phù hợp như vùng nhiễm mặn, nhiễm phèn, vùng không chủ động được tưới, tiêu sẽ gây thiệt hại nghiệm trọng về năng suất và chất lượng sầu riêng của Việt Nam.

Để phát triển sầu riêng bền vững, hiệu quả, phù hợp với định hướng phát triển chung của ngành, Cục Trồng trọt đề nghị các Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn các tỉnh/thành phố tiếp tục chỉ đạo các ban, ngành, các huyện, thành phố, thị xã, các doanh nghiệp, hợp tác xã, các hộ trồng sầu riêng nghiêm túc thực hiện Chỉ thị số 8084/CT-BNN-TT của Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn.

Đồng thời, tập trung tuyên truyền, phổ biến, nhằm từng bước thay đổi thói quen, nhận thức sản xuất theo phong trào, theo số đông; việc phát triển cây trồng nói chung và sầu riêng nói riêng cần theo định hướng thị trường, theo định hướng của các cơ quan quản lý. Thay vì tăng diện tích, sản lượng cần tập chung tổ chức lại sản xuất, liên kết sản xuất, chuẩn hóa quy trình sản xuất từ lúc canh tác, thu hoạch đến chế biến, vận chuyển, phân phối nhằm nâng cao giá trị gia tăng.

Tập trung định hướng, tích hợp phát triển cây ăn quả trong quy hoạch tỉnh; đề xuất cơ chế, chính sách; thu hút doanh nghiệp đầu tư cơ sở chế biến liên kết với nông dân, hợp tác xã, tổ hợp tác xây dựng vùng trồng cây ăn quả tập trung; xây dựng mã số vùng trồng, mã số cơ sở đóng gói; áp dụng quy trình công nghệ canh tác tiên tiến, an toàn.

Sớm ban hành kế hoạch chuyển đổi cơ cấu cây trồng trên đất trồng lúa, trong đó cần định hướng rõ các vùng lợi thế, vùng phù hợp đối với các cây trồng chuyển đổi, trong đó lưu ý với cây sầu riêng; hướng dẫn, kiểm tra, giám sát việc chuyển đổi cơ cấu cây trồng trên đất trồng lúa.

3 container sầu riêng xuất chính ngạch đầu tiên xuất phát sang Trung Quốc. Ảnh: TL

Tăng cường công tác quản lý, thanh tra, kiểm tra chất lượng giống cây sầu riêng; công tác thẩm định, công nhận cây đầu dòng, vườn cây đầu dòng sầu riêng; phổ biến áp dụng quy trình thực hành nông nghiệp tốt trong vùng sản xuất tập trung, mã số vùng trồng, nâng cao chất lượng, đảm bảo an toàn thực phẩm; liên kết với doanh nghiệp đóng gói, chế biến, tiêu thụ, xuất khẩu; xây dựng thương hiệu và nâng cao giá trị và hiệu quả sản xuất.

Trong năm 2022, xuất khẩu sầu riêng tăng trưởng đến 137% so với năm 2021. Hiện nay, sầu riêng tại các tỉnh miền Tây đang lên cơn sốt khi giá tăng gấp 3 lần năm ngoái. Theo số liệu của Hải quan, trong năm 2022, xuất khẩu trái cây tươi chỉ đạt khoảng 2,1 tỉ USD, giảm gần 11% so với năm 2021. Nguyên nhân do mặt hàng chủ lực là thanh long giảm gần 39% so với năm trước, chỉ đạt 632 triệu USD. Tỷ trọng của trái thanh long cũng giảm từ 44% xuống còn 30% trong tổng cơ cấu trái cây tươi xuất khẩu của Việt Nam.

Ngược lại, mặt hàng sầu riêng tăng tưởng đến 137% tương đương kim ngạch 421 triệu USD. Tỷ trọng của trái sầu riêng trong cơ cấu hàng xuất khẩu tăng từ 7,6% của năm 2021 lên 20% trong năm 2022.

Ông Đặng Phúc Nguyên, Tổng thư ký Hiệp hội Rau quả Việt Nam nhận định, trái sầu riêng Việt Nam có lợi thế thuận lợi khi nguồn cung gần như quanh năm, trong khi Thái Lan có mùa vụ. Trung Quốc lại là thị trường tiêu thụ sầu riêng lớn nhất thế giới và ở cạnh nước ta nên chúng ta mất ít thời gian và chi phí hơn Thái Lan để đưa sản phẩm đến tay người tiêu dùng nước này. Sầu riêng có thể trở thành mặt hàng xuất khẩu tỉ USD của Việt Nam ngay trong năm 2023 nếu tiếp tục tuân thủ tốt các quy định về thị trường.