Điểm mặt 6 chiêu thức buôn lậu qua địa bàn TPHCM

	Hải quan TPHCM ngăn chặn nhiều thủ đoạn buôn lậu, gian lận tinh vi
	TPHCM: Tổng lực thực hiện cao điểm chống buôn lậu

Container cá ngựa nhập lậu được ngụy trang bên ngoài bằng vỏ ốc tại cảng Cát Lái. Ảnh: L.T

Theo ông Đỗ Thanh Quang, gần đây xuất hiện nhiều hình thức gian lận mới như: gian lận xuất xứ, giả mạo nhãn hiệu, xâm phạm quyền SHTT, lợi dụng hoạt động gia công, sản xuất xuất khẩu, quá cảnh, mượn đường, kinh doanh chuyển khẩu để né tránh các biện pháp phòng vệ thương mại và bảo hộ kinh tế, vận chuyển trái phép hàng hoá. Đặc biệt, việc vận chuyển chất ma túy, vũ khí đến và đi khỏi lãnh thổ Việt Nam đã được các đối tượng thực hiện nhiều hơn so với năm trước và thủ đoạn cũng tinh vi hơn…

Trước thực trạng đó, Cục Hải quan TPHCM đã triển khai quyết liệt, đồng bộ nhiều biện pháp nghiệp vụ để kịp thời phát hiện, bắt giữ, xử lý các vụ vi phạm. Kết quả đấu tranh của Hải quan TPHCM đã làm rõ nhiều phương thức thủ đoạn buôn lậu, gian lận thương mại tinh vi, trong đó tập trung vào 6 hình thức điển hình, gồm:

Thứ nhất, chiêu “chọn luồng”, khai sai tên hàng, lợi dụng việc ưu đãi, thông quan nhanh chóng hàng hóa của tờ khai luồng Vàng, luồng Xanh để thực hiện thủ đoạn “chọn luồng”. Cùng một lô hàng nhưng khai báo nhiều tờ khai ở cùng một chi cục hoặc khác chi cục, nếu luồng Đỏ thì hủy tờ khai, sau đó chọn luồng Vàng, Xanh để thông quan hàng hoá…

Hay cố tình khai nhiều mặt hàng nhưng thực nhập chỉ có một mặt hàng và ngược lại nhằm trốn thuế; cố tình khai báo qua mặt hàng khác có thuế thấp, giá thấp để tiêu chí rủi ro phân luồng Xanh, Vàng, Đỏ; cố tình khai thuế rất cao nhưng trong đó có chứa hàng cấm, hàng giả, hàng nhập khẩu có điều kiện...

Thứ hai, hành khách xuất nhập cảnh lợi dụng các chính sách ưu tiên cho hành khách để buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng có giá trị cao (vàng, ngoại tệ,…) và hàng cấm (ma tuý, chất gây nghiện…).

Thứ ba, lợi dụng loại hình gia công, sản xuất xuất khẩu, lợi dụng chính sách ưu đãi, tạo điều kiện thuận lợi trong thủ tục nhập khẩu và chính sách thuế đối với doanh nghiệp hoạt động sản xuất xuất khẩu (loại hình gia công, chế xuất, xuất sản phẩm gia công…), một số doanh nghiệp đã tiến hành nhập khẩu nguyên liệu để sản xuất sản phẩm xuất khẩu.

Sau khi hoàn thành thủ tục hải quan, có trường hợp không đưa vào sản xuất hoặc chỉ đem một phần nguyên liệu vào sản xuất để tạo ra sản phẩm xuất khẩu; số nguyên liệu còn lại được đem bán vào thị trường nội địa mà không làm thủ tục hải quan, không chuyển mục đích sử dụng theo quy định, nhằm hưởng lợi từ sự chênh lệch về thuế và chính sách mặt hàng.

Thứ tư, lợi dụng các loại hình quá cảnh, trung chuyển, do việc thực hiện thủ tục hải quan trong khai báo đối với loại hình này đơn giản, đối tượng lợi dụng quy định về việc không phải khai báo chi tiết đối với hàng hóa quá cảnh, chính sách hàng quá cảnh là hàng cấm, hàng nhập khẩu có điều kiện, hàng giả mạo nhãn hiệu, vi phạm về xuất xứ, sở hữu trí tuệ, hàng kiểm dịch động thực vật khi quá cảnh…

Các đối tượng lợi dụng các chính sách, quy định, hiệp định hàng quá cảnh để thực hiện các hành vi thủ đoạn tinh vi như tháo dỡ nóc thùng xe, gầm xe để rút ruột hàng hóa trong thùng xe tải, trong container hoặc hàng hóa đã qua biên giới, lợi dụng địa lý đường biên giới nối dài các đối tượng thực hiện mang hàng quay lại Việt Nam, đưa hàng vào tiêu thụ nội địa.

Thứ năm, lợi dụng phương thức quản lý hải quan điện tử để sử dụng các thủ đoạn buôn lậu như: sử dụng chữ ký điện tử cấp cho một số cá nhân, tổ chức không phải doanh nghiệp (ví dụ: đại lý thủ tục hải quan) để làm giả mạo tờ khai hải quan nhằm buôn lậu, gian lận XNK hàng hóa.

Lợi dụng quy định cho hủy, sửa tờ khai để đối phó với việc đánh giá rủi ro, phân luồng trên hệ thống thông tin nghiệp vụ, né tránh việc kiểm tra, kiểm soát của cơ quan Hải quan hoặc hợp thức hóa các lô hàng vi phạm.

Khai nhiều tờ khai đối với một lô hàng và chọn tờ khai luồng xanh để thông quan hàng hóa (khai sai nội dung về hàng hóa để được hệ thống phân luồng xanh); hủy tờ khai trong trường hợp hệ thống phân vào luồng đỏ…

Thứ sáu, lợi dụng thương mại điện tử (lợi dụng phương thức giao hàng vận chuyển từ tay người gửi đến tay người nhận và thủ tục hải quan trọn gói của mô hình vận chuyển Door to Door) để vận chuyển hàng cấm, hàng không giấy phép, động vật hoang dã quý hiếm.

Đối tượng lợi dụng phương thức giao hàng trên để thực hiện các thủ đoạn như: địa chỉ giao nhận hàng không có thật , móc nối với đại lý vận chuyển để thực hành vi vận chuyển hàng cấm, khi phát hiện sai phạm thì không có người gửi và người nhận hàng, thông tin nhãn hiệu về sản phẩm luôn không đúng (hàng hóa mua online, website, tự nhà làm…) dẫn đến việc điều tra phát hiện đối tượng gặp nhiều khó khăn.

Ngoài ra còn các hành vi gian lận khác như: gian lận xuất xứ, hàng giả, vi phạm sở hữu trí tuệ; lợi dụng các quy định về đơn giản hóa các thủ tục thành lập doanh nghiệp để làm giả giấy tờ, thành lập “doanh nghiệp ma”, thuê giám đốc, thuê người làm thủ tục hải quan để XNK hàng cấm, hàng có giá trị cao sau đó chiếm đoạt hàng trăm tỷ đồng tiền thuế, rồi bỏ trốn…