Để giảm tác động giá dầu đến thu ngân sách nhà nước

	Giá dầu “lao dốc”, kịch bản xấu nhất là đóng cửa mỏ dầu
	Giá xăng dầu giảm sâu nhưng doanh nghiệp vẫn than khó!
	Giá dầu lao dốc, Quỹ Bình ổn giá xăng dầu dư 2.779,5 tỷ đồng

Xuất khẩu dầu thô 2 tháng đầu năm 2020 giảm 21,6% về lượng và 21,3% về kim ngạch so với cùng kỳ 2019. Ảnh: S.T

Tác động không quá lớn

Dịch Covid-19 khiến nhu cầu tiêu thụ dầu thô giảm mạnh, giá dầu thô trên thị trường thế giới ở mức 50 USD/thùng vào cuối tháng 2 và xoay quanh mức 24 USD/thùng vào nửa cuối tháng 3/2020. Tuy nhiên, do có độ trễ trong thanh toán, giá dầu Việt Nam thanh toán bình quân 2 tháng đầu năm vẫn duy trì ở mức 68 USD/thùng, cao hơn 8 USD/thùng so với giá dự toán; sản lượng ước đạt 1,8 triệu tấn, bằng 19,9% kế hoạch. Theo số liệu được Bộ Tài chính công bố, với giá dầu như vậy, số thu ngân sách nhà nước từ dầu thô trong 2 tháng qua đạt 112.000 tỷ đồng, bằng 32% dự toán, tăng 44,4% so với cùng kỳ năm 2019.

Giá dầu trên thế giới giảm mạnh cũng khiến nguồn thu từ xuất khẩu dầu thô của Việt Nam giảm. Theo thống kê của Tổng cục Hải quan, tính chung 2 tháng đầu năm 2020, xuất khẩu xăng dầu chỉ đạt 441.317 tấn, thu 270 triệu USD, giảm 21,6% về lượng và giảm 21,3% về kim ngạch so với cùng kỳ năm trước.

Dự toán ngân sách nhà nước năm 2020 được Bộ Tài chính xây dựng trên giá dầu dự báo là khoảng 60 USD/thùng. Với mức giảm mạnh như hiện nay chắc chắn sẽ tác động làm giảm thu.

Theo ông Nguyễn Minh Tân – Phó Vụ trưởng Vụ Ngân sách nhà nước, Bộ Tài chính, tác động từ việc giảm giá dầu không quá lớn bởi những năm gần đây, do cơ cấu lại nguồn thu nên thu từ dầu thô, thuế xuất nhập khẩu đã giảm dần qua các năm (đặc biệt là nguồn thu từ dầu thô). Nếu như bình quân giai đoạn 2011 - 2015, thu từ dầu thô chiếm khoảng 13% tổng thu ngân sách thì đến giai đoạn 2016 - 2018 đã giảm mạnh xuống còn khoảng 4%. Đến năm 2019, thu từ dầu thô ước chiếm 3,2% tổng thu ngân sách. Dự toán năm 2020, thu từ dầu thô là 35,2 nghìn tỷ đồng, chỉ chiếm 2,3% tổng thu cân đối ngân sách nhà nước, giảm 11,6 nghìn tỷ đồng so với ước thực hiện năm 2019 trên cơ sở sản lượng khai thác trong nước ước tính khoảng 9,02 triệu tấn.

Cân đối thu, tiết kiệm chi

Việc giá dầu giảm tuy tác động không lớn nhưng vẫn sẽ làm giảm nguồn thu trong bối cảnh dịch Covid-19 vẫn còn diễn biến phức tạp, do đó cần triển khai các giải pháp tổng thể. Về cân đối ngân sách, theo TS. Vũ Đình Ánh – chuyên gia kinh tế, giá dầu thô thế giới được các tổ chức quốc tế dự đoán còn có thể giảm sâu tới khoảng 20 USD/thùng. Mặc dù, thu từ dầu thô chiếm tỷ lệ nhỏ trong tổng thu cân đối ngân sách, nhưng giá dầu bình quân trên thực tế đã giảm mạnh so với dự toán ban đầu, cho nên đặt ra bài toán phải tính toán, cân đối lại ngân sách.

Thời gian qua, Bộ Tài chính đã tập trung cơ cấu lại các khoản thu NSNN theo hướng bền vững hơn. Trong đó, đẩy mạnh tăng thu từ nội địa trong tổng thu ngân sách. Nếu như giai đoạn 2011 - 2015, thu nội địa chiếm khoảng 68,7% tổng thu ngân sách nhà nước thì giai đoạn 2016 - 2020 đã lên tới 81,5%, dự kiến năm 2020 là khoảng 84%. Tuy nhiên, công tác quản lý thu vẫn cần phải tăng cường hơn nữa. Trong điều hành, có sự phối hợp chặt chẽ giữa cơ quan Thuế, Hải quan với cấp ủy, chính quyền địa phương trong rà soát, quản lý chặt các nguồn thu; tháo gỡ kịp thời những vướng mắc cho người dân và doanh nghiệp; nâng cao sức cạnh tranh quốc gia.

Đặc biệt, khi nguồn thu giảm, dịch bệnh chưa có điểm dừng thì tiết kiệm chi lại trở thành yêu cầu cấp thiết hơn cả. Nhiều năm nay, chi tiêu ngân sách đã ngày càng hiệu quả hơn, đúng mục tiêu đề ra, đúng dự toán, đảm bảo các nhiệm vụ thiết yếu. Cùng với đó, công tác quản lý, giám sát tài chính trong nền kinh tế đã ngày càng tốt hơn.

Ở khía cạnh khác, xác định muốn có nguồn thu bền vững, phải hỗ trợ doanh nghiệp, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, từ đó có cơ sở để tăng thu ngân sách. Năm 2020, Bộ Tài chính tiếp tục phối hợp với các bộ, ngành, địa phương thực hiện tốt chủ trương chung của Chính phủ và Thủ tướng Chính phủ về tháo gỡ khó khăn cho hoạt động sản xuất, kinh doanh, cải thiện môi trường đầu tư thông qua việc cải cách thủ tục hành chính, cắt giảm điều kiện kinh doanh, sửa đổi, bổ sung các chính sách phù hợp với thực tế.