Cuộc đua đến chức Chủ tịch FIFA: Dưới bóng ma tham nhũng

Từ vụ scandale thế kỷ

Ra đời từ năm 1904 và sau hơn một thế kỷ tồn tại, FIFA chính là tổ chức có quy mô lớn nhất thế giới với 209 liên đoàn quốc gia thành viên. Một so sánh dễ thấy nhất là Liên hiệp quốc cũng mới chỉ được thành lập vào năm 1945 và hiện mới có 193 thành viên chính thức. Đó là chưa kể đến quyền lực, khi FIFA điều hành các thành viên lẫn hoạt động của mình bằng thứ luật lệ riêng biệt, thậm chí có điểm còn đứng ngoài cả luật pháp quốc gia sở tại.

Nhưng không chỉ lớn về quy mô và quyền lực, FIFA còn là cỗ máy kiếm tiền vào loại hàng khủng thông qua nền bóng đá toàn cầu được điều hành theo kiểu công nghiệp hóa. Theo con số chính thức, chỉ riêng trong năm 2013, doanh thu của FIFA lên tới hơn 1,3 tỷ USD với mức lợi nhuận ròng lên tới 720 triệu USD cùng 1,4 tỷ USD dự trữ tiền mặt.

Chính vì thế, khi cảnh sát Thụy Sỹ, FBI và giới công tố của Mỹ đồng loạt tấn công FIFA vào tháng 5-2015, tổ chức mà họ gọi là cái ổ tham nhũng đã khiến tất cả phải bàng hoàng và vụ scandale lớn nhất trong lịch sử thế giới chính thức nổ ra với quy mô mở rộng đến chóng mặt.

Hơn một chục quan chức bị bắt và điều tra liên quan đến tham nhũng thông qua các phi vụ làm ăn hàng triệu, thậm chí hàng trăm triệu USD. Hai nhân vật chóp bu của làng bóng đá thế giới là Chủ tịch FIFA Sepp Blatter và Chủ tịch UEFA Michel Platini cũng không thoát khỏi vũng bùn khi cùng bị cấm tham gia mọi hoạt động bóng đá trong vòng 6 năm do gian lận về tài chính. Quy mô của scandale lên tới mức toàn cầu khi liên quan tới rất nhiều liên đoàn bóng đá quốc gia như Đức, Colombia, Costa Rica, Úc, Thụy Sĩ, thậm chí cả... Nepal đã có những vụ án riêng rẽ, độc lập. Sân đấu danh giá nhất thế giới - Vòng chung kết World Cup - bị bôi bẩn bởi những tố cáo đút lót, gian lận...

Đến tương lai bị bỏ ngỏ

FIFA buộc phải cải tổ nếu muốn tồn tại và cuộc cải tổ phải bắt đầu ở chính cương vị Chủ tịch khi Sepp Blatter bị tố đích danh là người "đạo diễn" của cái ổ tham nhũng này. Sau nhiều lần trì hoãn vì liên tục các quan chức bị phát hiện dính chàm, cuối cùng thì FIFA cũng ấn định ngày tổ chức đại hội bất thường nhằm tìm ra vị thuyền trưởng mới. Theo đó, tại cuộc bầu cử diễn ra vào ngày 26-2 tại Zurich (Thụy Sĩ), đại diện của hơn 200 liên đoàn quốc gia thành viên cùng bỏ phiếu bầu chủ tịch mới từ 5 ứng viên cuối cùng gồm Hoàng tử Jordan - Ali bin al Hussein (cựu Phó Chủ tịch FIFA), Sheikh Salman bin Ebrahim al Khalifa (Chủ tịch Liên đoàn Bóng đá châu Á), Gianni Infantino (Tổng thư ký Liên đoàn Bóng đá châu Âu), Tokyo Sexwale (Ủy ban chống phân biệt chủng tộc và đối xử của FIFA) và Jerome Champagne (cựu Phó tổng thư ký FIFA) - 5 gương mặt được xem là trong sạch nhất vào thời điểm này.

Nhưng ngay cả khi ấn định ngày bầu cử thì cuộc cải tổ của FIFA vẫn đứng trước những thách thức lớn. Vào đầu tuần này, luật sư của Hoàng tử Jorrdan Ali Bin Al Husseinđã tới Tòa án thể thao quốc tế (CAS) để xin hoãn cuộc bầu cử chức Chủ tịch FIFA diễn ra vào ngày 26-2 do cho rằng các ứng viên khác trong buộc bầu cử đã gây sức ép lên những người bỏ phiếu. Tuy nhiên, đề nghị đó đã không được chấp nhận.

Rồi ngay khi xác định được tân chủ tịch, thì cuộc phân hóa của FIFA là khó tránh khỏi khi mối mâu thuẫn giữa Liên đoàn Bóng đá châu Âu - châu lục giàu có nhất và nắm nhiều quyền lực nhất với các liên đoàn còn lại là rất lớn. Ngoài ra, FIFA vẫn rất, rất nhiều tiền, nhưng những đồng tiền bóng đá đó sẽ được chia chác thế nào mới là vấn đề quan trọng, thay vì chui vào túi các quan chức.

Vậy mới nói tương lai của FIFA vẫn còn bị bỏ ngỏ