“Chung sức” với cộng đồng khởi nghiệp

	Ngày hội Khởi nghiệp đổi mới sáng tạo quốc gia năm 2019 sắp diễn ra tại Quảng Ninh
	Số lượng công ty Fintech tăng gần 4 lần trong 4 năm
	Việt Nam đứng thứ 3 Đông Nam Á về số lượng doanh nghiệp khởi nghiệp
	Còn ít dự án khởi nghiệp của sinh viên nhận được sự tài trợ của doanh nghiệp

Sự hỗ trợ cộng đồng khởi nghiệp nên đưa ra "cần câu" thay vì cho "con cá". Ảnh: ST.

Người cấp “cần câu”

Một chuyên gia đã chia sẻ kinh nghiệm từ Phần Lan, theo đó, các chương trình hỗ trợ khởi nghiệp đổi mới sáng tạo đã có sự tham gia, tài trợ tích cực của các DN và khu vực công, nhất là trong công tác đào tạo và áp dụng các công nghệ kỹ thuật số mới. Tiêu biểu nhất là Nokia đã giúp đào tạo cả một thế hệ kỹ sư, doanh nhân đẳng cấp thế giới và các chuyên gia khác – đây chính là những người sáng lập các công ty khởi nghiệp thành công tại Phần Lan hiện nay.

Vì thế, quay trở lại Việt Nam, nhiều DN đã dành một phần nguồn lực, lợi nhuận để quay trở lại hỗ trợ các DN khởi nghiệp. Như Vingroup đưa ra Quỹ tài trợ nghiên cứu ứng dụng VinTech (VinTech Fund) với dự kiến tài trợ 15 đề tài nghiên cứu ứng dụng, với số tiền lên đến 10 tỷ đồng/đề tài. Nhiều DN vừa cũng tham gia vào việc hỗ trợ, thúc đẩy cộng đồng khởi nghiệp. Bên cạnh đó, sự hỗ trợ của các DN này không chỉ dừng ở việc rót vốn mà còn cung cấp các giải pháp, sản phẩm miễn phí hoặc giá thành rẻ hơn so với DN bình thường.

Tại Ngân hàng MSB, các DN khởi nghiệp sẽ được sử dụng một loại tài khoản thanh toán dành riêng là M-Startup. Tài khoản này sẽ giúp các DN tiết kiệm chi phí và thuận tiện giao dịch khi được MSB miễn phí quản lý tài khoản, miễn phí thường niên, giảm phí chuyển khoản hay giao dịch tiền mặt… VNPT Hà Nội ưu đãi giảm giá cho các dịch vụ cơ bản cần thiết cho các DN khởi nghiệp như: internet tốc độ cao, chữ ký số, hóa đơn điện tử. Công ty Cổ phần MISA tặng gói hỗ trợ lên tới gần 3 triệu đồng cho các DN mới thành lập khi mua phần mềm kế toán…

Chia sẻ về vấn đề này, ông Hoàng Công Đoàn, Chủ tịch HĐQT Công ty Cổ phần Đầu tư Sông Thao, Chủ tịch Câu lạc bộ Khởi nghiệp Việt Nam cho rằng, Chính phủ, các bộ, ban, ngành cùng các DN đã làm tốt phong trào xây dựng hệ sinh thái khởi nghiệp và bây giờ nên đi vào chất lượng và thực chất. Vì thế, các DN đều cho rằng, sự hỗ trợ nên đưa “cần câu” thay vì “con cá”, để các DN khởi nghiệp có thể lựa chọn hướng đi, quyết tâm xây dựng các mô hình kinh doanh thành công, từ đó sẽ quay trở lại sử dụng các dịch vụ, sản phẩm hoặc trở thành khách hàng của các DN đã từng hỗ trợ.

Dẫn đường bằng chính sách

Điều đáng quan tâm của các DN khi hỗ trợ khởi nghiệp là các chính sách chưa được rõ ràng. Theo ông Hoàng Công Đoàn, nhà đầu tư gặp nhiều trở ngại khi muốn đầu tư vào các DN khởi nghiệp. Bởi đa phần DN khởi nghiệp mới chỉ hình thành trên ý tưởng, nên để có nguồn vốn thật sự từ ban đầu để hỗ trợ phát triển thêm trong những giai đoạn sau đó còn rất nan giải.

Đồng quan điểm, ông Lê Thái Dương, Giám đốc phát triển kinh doanh Rehoboth Việt Nam cho rằng, khó khăn lớn nhất khi khởi nghiệp không phải là nguồn lực mà là khung để tạo khởi nghiệp. Chúng ta có phong trào khởi nghiệp rất lớn và mạnh nhưng trên thực tế sự phát triển của hạ tầng khởi nghiệp lại chưa tương xứng. Chính từ những ý kiến này mà theo số liệu của Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI), chưa đến 10% DN khởi nghiệp thành công, các chính sách hỗ trợ DN khởi nghiệp mới ở vòng ngoài là nhiều. Do đó, điều này rất cần sự vào cuộc của chính các DN, bởi không ai hiểu DN bằng các DN, để từ đó có những hỗ trợ thiết thực và sát với thực tế hơn.

Hiểu được thực trạng này, cuối tháng 11/2019, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã đưa ra lấy ý kiến dự thảo Quyết định của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Chương trình quốc gia hỗ trợ DN nhỏ và vừa khởi nghiệp sáng tạo, tham gia cụm liên kết ngành, chuỗi giá trị giai đoạn 2021-2025. Dự thảo nêu, các hoạt động hỗ trợ khởi nghiệp cần có những chiến lược, hướng đi và cách làm mới, đột phá để có thể tạo ra những thay đổi cơ bản của cả hệ thống, trong đó đề xuất hoàn thiện và đưa vào vận hành Trung tâm đổi mới sáng tạo quốc gia (NIC); hỗ trợ phát triển 15-20 trung tâm hỗ trợ khởi nghiệp sáng tạo, cơ sở ươm tạo DN nhỏ và vừa; hỗ trợ khoảng 3.000 DN nhỏ và vừa khởi nghiệp từ các ý tưởng, mô hình kinh doanh sáng tạo; hỗ trợ khoảng 500 doanh nghiệp tham gia chương trình gọi vốn thành công từ các quỹ đầu tư, nhà đầu tư mạo hiểm trong và ngoài nước... Tổng kinh phí cho chương trình hỗ trợ này dự kiến khoảng 5.000 tỷ đồng.