Chủ tịch Trung Quốc lên đường thăm Triều Tiên giữa lúc căng thẳng với Mỹ

Trung Quốc cam kết hợp tác chặt chẽ trong vấn đề Bán đảo Triều Tiên

Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình sáng 20/6 đã lên đường tới Triều Tiên nhằm khẳng định mối quan hệ với đồng minh truyền thống trong bối cảnh căng thẳng với Mỹ gia tăng trong lĩnh vực thương mại và nhiều vấn đề địa chính trị khác.

Chủ tịch Tập Cận Bình (phải) bắt tay Nhà lãnh đạo Kim Jong-un tại Đại lễ đường Nhân dân ở Bắc Kinh ngày 8/1/2019. Ảnh do KCNA cung cấp.

Đây là chuyến thăm Triều Tiên đầu tiên của người đứng đầu nhà nước Trung Quốc trong 14 năm qua và là lần thứ 5 kể từ khi hai nước thiết lập quan hệ ngoại giao năm 1949. Lần gần đây nhất lãnh đạo Trung Quốc thăm Triều Tiên là chuyến thăm của Chủ tịch Hồ Cẩm Đào vào tháng 10/2005.

Chuyến thăm cấp nhà nước 2 ngày tới Triều Tiên của ông Tập Cận Bình khiến nhiều người kỳ vọng vào vai trò của ông trong các nỗ lực nhằm khôi phục đàm phán hạt nhân giữa Mỹ và Triều Tiên. Trong khi đó, một số người lo ngại rằng, điều này có thể làm gia tăng những phức tạp địa chính trị cho các cuộc đàm phán vốn đang bế tắc hiện nay.

Vài giờ trước khi ông Tập Cận Bình lên đường tới Triều Tiên, Mỹ đã tuyên bố áp đặt các biện pháp trừng phạt mới đối với một công ty Nga với cáo buộc công ty này đã giúp Triều Tiên né tránh các lệnh trừng phạt, đồng thời kêu gọi Trung Quốc hợp tác với chiến dịch gây sức ép của Mỹ nhằm khuyến khích Triều Tiên phi hạt nhân hóa.

Chuyến thăm Triều Tiên diễn ra khoảng 1 tuần trước Hội nghị Thượng đỉnh G-20 tại Nhật Bản, nơi Chủ tịch Tập Cận Bình dự kiến có cuộc gặp bên lề với Tổng thống Mỹ Donald Trump. Một số nhà quan sát cho rằng việc thăm Triều Tiên ở thời điểm này cho thấy ông Tập có thể sử dụng ảnh hưởng đối với Triều Tiên nhằm tạo lợi thế trong đàm phán với phía Mỹ.

Theo chương trình chính thức được thông báo với báo chí, Chủ tịch Tập Cận Bình sẽ có cuộc gặp Thượng đỉnh với Nhà lãnh đạo Kim Jong-un, thăm tháp Hữu nghị Trung-Triều và có thể dự buổi đồng diễn của Triều Tiên.

Với lịch trình tương đối ngắn, cuộc gặp Thượng đỉnh được cho là sẽ diễn ra ngay trong ngày đầu tiên. Các nhà lãnh đạo Trung Quốc trước đây, như Chủ tịch Giang Trạch Dân, khi thăm Triều Tiên đều tiến hành gặp Thượng đỉnh ngay trong ngày đầu tiên.

Nội dung thảo luận trong cuộc gặp Thượng đỉnh Trung-Triều tại Bình Nhưỡng có thể bao gồm cả việc phi hạt nhân hóa Triều Tiên và cách thức thúc đẩy quan hệ đối tác truyền thống nhân dịp 70 năm thiết lập quan hệ ngoại giao.

Ông Tập được cho là sẽ nhắc lại lập trường của Trung Quốc rằng, tiến trình phi hạt nhân hóa cần phải diễn ra song song với các cuộc đàm phán về cơ chế hòa bình nhằm thay thế Hiệp định đình chiến của cuộc Chiến tranh Triều Tiên 1950-1953.

Nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un đã thăm Trung Quốc 4 lần kể từ tháng 3/2018. Các chuyến thăm điều diễn ra không lâu trước hoặc sau các cuộc gặp Thượng đỉnh với Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in và Tổng thống Mỹ Donald Trump.