Chủ động chặn hàng giả, xâm phạm sở hữu trí tuệ

Điện thoại di động đã qua sử dụng chứa trong lô hàng quá cảnh của Công ty TNHH SH Logistics.

Diễn biến phức tạp

Đại diện Đội 4 chia sẻ, hoạt động buôn lậu hàng giả và hàng xâm phạm quyền SHTT trên địa bàn cả nước đã và đang diễn biến phức tạp. Đối tượng trọng điểm là các doanh nghiệp hoạt động xuất nhập khẩu theo loại hình kinh doanh, gia công, sản xuất xuất khẩu các mặt hàng có nguồn gốc từ một số nước, vùng lãnh thổ trên thế giới, tập trung chủ yếu ở châu Á; doanh nghiệp hoạt động xuất nhập khẩu theo các loại hình tạm nhập - tái xuất, quá cảnh, kinh doanh các mặt hàng ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe con người.

Ngoài ra còn có doanh nghiệp đã bị xử lý về hành vi khai báo sai tên hàng, xuất xứ, nhập khẩu hàng hóa không khai báo; các tổ chức, cá nhân thường xuyên nhập khẩu theo loại hình phi mậu dịch các loại hàng hóa trọng điểm qua tuyến hàng không, chuyển phát nhanh, hàng nhập khẩu kinh doanh qua các cửa khẩu đường bộ, cảng biển…

Nhóm mặt hàng trọng điểm là hàng hoá có ảnh hưởng trực tiếp đến quyền lợi người tiêu dùng như: thuốc lá, rượu, hàng tiêu dùng, thực phẩm, thực phẩm chức năng, tân dược, đông dược; hàng thời trang giả các nhãn hiệu nổi tiếng như quần áo, giày dép, túi ví, valy, đồng hồ đeo tay; các mặt hàng bách hóa, điện, điện tử, đồ gia dụng, máy móc thiết bị, phân bón, thuốc bảo vệ thực vật…

Phương thức thủ đoạn chủ yếu các đối tượng là lợi dụng việc phân luồng miễn kiểm tra thực tế hàng hóa để gian lận về số lượng, chủng loại; khai sai, không khai báo trên tờ khai nhãn hiệu của hàng hoá nhập khẩu; nhập lậu qua đường mòn, lối mở; trà trộn hàng hoá vi phạm và hàng hoá không vi phạm với nhau, khai báo trị giá thấp để trốn thuế.

Đối với hàng hóa quá cảnh, lợi dụng khai báo theo thủ tục đơn giản để không khai nhãn hiệu hàng hóa nhằm che giấu hành vi vận chuyển quá cảnh hàng giả mạo nhãn hiệu. Đối với hàng gửi kho ngoại quan, hành vi của các đối tượng là đưa hàng hóa giả mạo xuất xứ, nhãn hiệu vào kho ngoại quan sau đó tìm cách xuất sang nước thứ 3 không loại trừ nguy cơ việc thẩm lậu từ kho ngoại quan vào nội địa tiêu thụ trái phép.

Chủ động đấu tranh

Trước tình hình đó, Cục Điều tra chống buôn lậu đã tham mưu trình lãnh đạo Tổng cục Hải quan ký ban hành Kế hoạch kiểm soát chống buôn lậu hàng giả và hàng xâm phạm quyền SHTT năm 2023 để tổ chức triển khai trong toàn Ngành (Kế hoạch 1364/KH-TCHQ ngày 28/3/2023).

Về đấu tranh trực tiếp, 6 tháng đầu năm 2023, Đội 4 đã chủ trì và phối hợp với các cục hải quan địa phương bắt giữ 22 vụ; trong đó đơn vị chủ trì 8 vụ, phối hợp xử lý 14 vụ; khởi tố 1 vụ việc, kiến nghị khởi tố 1 vụ. Như vậy, mới qua 6 tháng đâu năm, Đội 4 đã đạt 67% chỉ tiêu về số vụ chủ trì trong cả năm 2023 (chỉ tiêu cả năm 12 vụ).

Điển hình, ngày 17/4/2023, Đội 4 chủ trì, phối hợp với Chi cục Hải quan cửa khẩu cảng Sài Gòn khu vực 1 (Cục Hải quan TPHCM) kiểm tra thực tế container thuốc lá thuộc tờ khai vận chuyển được mở ngày 18/3/2023, phát hiện 1.173 thùng thuốc lá (11,73 triệu điếu thuốc lá) hiệu MARLBORO (màu đỏ), MARLBORO Gold, ESSE và SEVEN có dấu hiệu vi phạm quyền SHTT, tổng trị giá lô hàng là 129.030 USD.

Lô hàng xuất xứ Campuchia, do Công ty TNHH Vận chuyển Hùng Long (địa chỉ: quận Tân Bình, TPHCM) vận chuyển quá cảnh qua cửa khẩu Xa Mát (Tây Ninh) tới cảng Cát Lái (TPHCM) để xuất khẩu cho một công ty có địa chỉ tại Thâm Quyến, Trung Quốc.

Thời điểm kiểm tra thực tế hàng hoá, Công ty TNHH Vận chuyển Hùng Long không cung cấp được hồ sơ liên quan đến việc uỷ quyền xuất nhập khẩu, vận chuyển hàng hoá là mặt hàng thuốc lá điếu nhãn hiệu MARLBORO, SEVEN, ESSE của các chủ sở hữu nhãn hiệu đã được bảo hộ tại Việt Nam.

Ngày 13/5, Đội 4 và Chi cục Hải quan cửa khẩu Mộc Bài (Cục Hải quan Tây Ninh) phối hợp kiểm tra lô hàng quá cảnh của Công ty TNHH SH Logistics đăng ký mở tờ khai tại Chi cục Hải quan cửa khẩu Hữu Nghị (Lạng Sơn) đã phát hiện nhiều hàng hóa không khai báo và khai trên tờ khai hải quan không đúng với thực tế.

Đáng chú ý, lô hàng có 2.518 chiếc điện thoại di động các loại (Iphone, HUAWEI, REDMI, HONOR, OPPO) đã qua sử dụng không có giấy phép theo quy định.

Căn cứ kết quả kiểm tra thực tế và hành vi vi phạm của Công ty TNHH SH Logistics, Cục Hải quan Tây Ninh đã ra quyết định xử phạt vi phạm hành chính đối với Công ty số tiền 33,3 triệu đồng. Đồng thời, tịch thu 2.518 chiếc điện thoại di động đã qua sử dụng là tang vật vi phạm.

Tháng 6/2023, Đội 4 phối hợp với Chi cục Hải quan cửa khẩu Cha Lo (Cục Hải quan Quảng Bình) kiểm tra thực tế đối với 16 container hàng hóa quá cảnh từ cửa khẩu quốc tế Hữu Nghị (Lạng Sơn) đến cửa khẩu quốc tế Cha Lo (Quảng Bình) và phát hiện 14 container chứa hàng hóa vi phạm, trong đó có hàng hóa có dấu hiệu vi phạm SHTT…

Thời gian tới, Đội 4 tiếp tục tổ chức lực lượng thu thập thông tin, nắm chắc diễn biến tình hình tại các địa bàn, trên cơ sở các vụ việc bắt giữ, xử lý và tổng hợp các nguồn thông tin trong và ngoài nước; kết hợp phân tích, đánh giá rủi ro, để chủ động xây dựng kế hoạch đấu tranh, ngăn chặn hành vi buôn lậu hàng giả và bảo vệ quyền SHTT.

Đẩy mạnh triển khai công tác điều tra cơ bản, nắm tình hình tại các địa bàn để xác định các địa bàn trọng điểm, mặt hàng trọng điểm, đối tượng trọng điểm; xây dựng các kế hoạch điều tra nghiên cứu nắm tình hình, kế hoạch bắt giữ quả tang đối với các vụ việc cụ thể, không để xảy ra các vụ việc lớn, nổi cộm, mang tính chất đường dây, ổ nhóm.

Tập trung kiểm tra, kiểm soát các loại hình sản xuất xuất khẩu, đầu tư, gia công xuất khẩu; trong đó chú trọng các sản phẩm điện tử, hàng tiêu dùng, thời trang dày dép, túi xách, rượu, bia, thuốc lá, tân dược, đông dược…

Chú trọng kiểm soát hàng hóa thuộc loại hình nhập kinh doanh, quá cảnh, tạm nhập tái xuất, kho ngoại quan...