 |
| Các biến thể mới sẽ tiếp tục khiến chúng ta phải hứng chịu những đợt bùng phát dịch bệnh tiếp theo |
Tiêm vắc xin sẽ cung cấp vòng bảo vệ đầu tiên chống lại Covid-19. Thế hệ vắc xin đầu tiên ở Mỹ đã cho thấy hiệu quả cao. Thế hệ thứ hai, thứ ba và các thế hệ tiếp theo sẽ còn tốt hơn. Tuy nhiên, ngay cả khi có các mũi tiêm nhắc lại và các thế hệ vắc xin tiếp theo được điều chỉnh phù hợp chống được các biến thể mới, chỉ riêng việc tiêm vắc xin cũng khó có khả năng chấm dứt đại dịch. Lý do là vắc xin sẽ không có hiệu quả đối với tất cả mọi người. Trong trường hợp tốt nhất, vắc xin vẫn thất bại khoảng 5% trong việc chống lại loại virus xuất hiện ban đầu. Và biến thể Delta đã chứng tỏ sự "lão luyện" hơn các chủng trước đó trong việc phá vỡ các vòng bảo vệ do vắc xin tạo ra. Hơn nữa, một lượng đáng kể trong số những người có bệnh nền làm giảm hiệu quả của vắc xin.
Và giống như sự bảo vệ mà vắc xin cúm thông thường tạo ra, những bằng chứng ban đầu cho thấy khả năng miễn dịch do vắc xin chống Covid-19 tạo ra có thể mất dần theo thời gian. Do đó, thuốc kháng virus và thuốc dự phòng sẽ là giải pháp cần thiết để có thể lấp những khoảng trống nói trên và cung cấp vòng bảo vệ thứ hai. Tuy nhiên, tiềm năng thực sự của chúng nằm ở việc kiểm soát đại dịch bởi vì việc dùng thuốc dự phòng có thể giúp những người đã tiếp xúc với virus không bị bệnh hoặc bị lây nhiễm..
Vòng bảo vệ tiếp theo sẽ đến từ các biện pháp y tế công cộng để ngăn chặn sự lây lan của virus, gồm công tác xét nghiệm trên quy mô lớn, truy tìm toàn bộ những người tiếp xúc với ca nhiễm, cách ly bắt buộc, kiểm soát chặt chẽ biên giới và cách ly đối với những người mới nhập cảnh. Những chiến lược này là phương pháp bảo vệ quan trọng khi đối mặt với hầu hết mọi bệnh truyền nhiễm trong lịch sử gần đây. Tuy nhiên, ở Mỹ và một số quốc gia khác trên thế giới, việc kiểm tra và truy vết lại bị đình trệ (hoặc không bao giờ được thực hiện ngay từ đầu). May mắn thay, các loại thuốc dự phòng kháng virus mới có thể giúp bù đắp phần nào những thiếu sót này. Thay vì áp dụng chiến lược “kiểm tra, truy vết và cách ly”, câu thần chú có thể trở thành “kiểm tra, truy vết và uống thuốc”. Đó là một sự thay thế hấp dẫn hơn nhiều. Những loại thuốc này cũng có thể giúp mở ra cơ hội mới cho du lịch, loại bỏ sự cần thiết phải cách ly dài ngày.
Để cung cấp vòng bảo vệ cuối cùng, cộng đồng quốc tế cần hợp tác với nhau cải thiện việc giám sát dịch bệnh và cung cấp khả năng tiếp cận toàn cầu đối với hoạt động xét nghiệm, công tác điều trị và tiêm vắc xin. Ở đây, quyền truy cập chương trình Tăng tốc tiếp cận các công cụ ứng phó với Covid-19 (ACT) và trụ cột của chương trình này là cơ chế tiếp cận toàn cầu đối với vắc xin Covid-19 (COVAX) là một bước đi quan trọng đầu tiên. Tuy nhiên, sức mạnh của nền tảng này đang bị suy giảm bởi tư lợi và chủ nghĩa dân tộc vắc xin. Mặc dù vậy, vẫn có hy vọng cho tương lai khi nhiều quốc gia có thu nhập cao đang dư thừa vắc xin.
Việc cùng triển khai 4 vòng phòng thủ gồm vắc xin, thuốc kháng virus, các biện pháp y tế công cộng và hợp tác toàn cầu, mới có thể giúp chúng ta loại bỏ đại dịch Covid-19 đe dọa đến tính mạng con người để mang lại cuộc sống tốt đẹp hơn.
Vĩnh Hà
