Chân dung trùm ma túy El Chapo

El Chapo trong lần bị bắt thứ 2 vào tháng 2-2014. Ảnh: CNN

Tiểu sử trùm buôn lậu ma túy quyền lực nhất thế giới

Theo Wikimedia, Joaquín Guzmán Loera, (sinh 25-12-1954, hoặc 4-4-1957), biệt danh "El Chapo" (tiếng Tây Ban Nha có nghĩa là "thằng lùn" do chiều cao 1,68m của Guzmán) là một trùm ma túy Mexico, dẫn dắt tổ chức vận chuyển ma túy quốc tế được biết đến là Trao đổi Sinaloa, đặt theo tên tiểu bang giáp biển Sinaloa của Mexico, nơi tổ chức lần đầu được hình thành.

Guzman đã trở thành trùm ma túy hàng đầu của Mexico vào năm 2003 sau vụ bắt giữ đối thủ của hắn là Osiel Cárdenas.

Guzmán đã được Tạp chí Forbes bình chọn là một trong những người quyền lực nhất trên thế giới hàng năm kể từ năm 2009, xếp hạng lần lượt ở vị trí thứ 41, 60 và 55. Hắn được mệnh danh là người giàu thứ 10 tại Mexico (thứ 1.140 thế giới) vào năm 2011, với giá trị tài sản khoảng 1 tỷ USD. Tạp chí này cũng gọi Guzman là "trùm ma túy lớn nhất mọi thời đại". Cục Phòng chống ma tuý Hoa Kỳ cho rằng Guzman đã vượt qua những ảnh hưởng và phạm vi của ông trùm Pablo Escobar, và coi Guzman là "bố già của thế giới ma túy".

Trong năm 2013, Ủy ban Tội phạm Chicago gọi Guzmán là "Kẻ thù số một của công chúng" vì ảnh hưởng của mạng lưới tội phạm của hắn tại Chicago, mặc dù không có bằng chứng cho thấy Guzmán đã từng ở trong thành phố này.

Tập đoàn Sinaloa của Guzmán đã buôn lậu hàng tấn cocaine từ Colombia qua Mexico sang Hoa Kỳ, nơi có chân rết phân phối trên khắp Hoa Kỳ. Tổ chức này cũng đã tham gia vào việc sản xuất, buôn lậu và phân phối methamphetamine, cần sa, thuốc lắc (MDMA) và heroin trên khắp cả Bắc Mỹ và châu Âu.

Tại thời điểm bị bắt năm 2014, Guzmán buôn lậu nhiều loại ma tuý vào Hoa Kỳ hơn bất cứ ông trùm nào khác. Guzmán bị bắt lần đầu vào năm 1993 ở Guatemala, bị dẫn độ và bị kết án 20 năm tù ở Mexico vì tội giết người và buôn bán ma túy.

Năm 2001, Guzman trốn thoát khỏi một nhà tù an ninh cẩn mật nhờ trốn trong một xe chở đồ giặt. Guzman bị bắt giữ lại vào năm 2014 ở một khu nghỉ dưỡng ven biển tại Mexico.

Guzmán bị chính phủ Mexico, Hoa Kỳ và Interpol phát lệnh truy nã. Hoa Kỳ treo khoản tiền thưởng 5 triệu USD cho ai cung cấp thông tin dẫn đến bắt giữ Guzman, còn chính phủ Mexico treo giải thưởng 30 triệu peso (khoảng 2 triệu USD) cho ai cấp thông tin về Guzmán.

Ngày 11-7-2015, Guzman đã trốn thoát khỏi nhà tù lần thứ hai thông qua một lối vào ở dưới phòng tắm của phòng giam. Lỗ thủng này dẫn tới một đường hầm có đèn và hệ thống thông gió và xe chạy điện, có chiều dài gần 1,6 km, chạy tới một hầm ngầm của một tòa nhà dùng để khai thác ngô bên ngoài nhà tù.

Guzmán bị Hải quân Mexico bắt lại sau một cuộc đấu súng vào ngày 8-1-2016.

Thủ đoạn kiếm tiền của trùm ma túy Guzman

Với những thủ đoạn tinh vi, băng nhóm của ông trùm Joaquin "El Chapo" Guzman đã thống trị thị trường buôn lậu ma túy từ Mexico sang Mỹ và kiếm được khoản lợi khổng lồ, khiến ông ta từng có tên trong danh sách những người giàu nhất thế giới.

Theo bài viết của NY Times năm 2012, băng nhóm Sinaloa có thể mua một kg cocaine ở vùng cao nguyên Colombia hay Peru với giá khoảng 2.000 USD và bán một kg đó với giá hơn 10.000 USD tại Mexico. Khi chuyển sang biên giới Mỹ, giá bán buôn được đội lên đến 30.000 USD/kg. Còn nếu bán lẻ theo gram thì một kg có thể thu về 100.000 USD.

Ban đầu, tổ chức của Guzman chỉ kiểm soát một tuyến đường buôn lậu duy nhất, từ tây Mexico vào Arizona, Mỹ. Nhưng đến năm 1990, băng nhóm đã tuồn được ba tấn cocaine mỗi tháng qua biên giới đến Los Angeles. Các đầu mối cocaine Colombia chuyển hàng sang Mexico bằng máy bay riêng và hành lý lậu trên các chuyến bay thương mại. Để chuyển từ Mexico sang Mỹ, chúng sử dụng tàu container, tàu đánh cá, ca nô cao tốc và tàu ngầm. Những con tàu có giá trị lớn nhưng những kẻ buôn lậu có thể dễ dàng vứt bỏ chúng trong trường hợp nguy hiểm. Giả dụ, nếu bị lực lượng tuần duyên đánh chặn, một tên trên tàu sẽ kéo đòn bẩy, khiến nước tràn vào trong tàu để cuốn trôi đi bằng chứng. Thủy thủ đoàn thoát ra ngoài, chờ đợi các nhà chức trách cứu lên.

Ngoài cocaine, cần sa được coi là hái ra tiền với các băng nhóm Mexico do nguồn hàng có sẵn trong nước và không cần xử lý. Tuy nhiên, nó cồng kềnh và dễ phát hiện hơn cocaine. Vì thế, băng nhóm phải lẩn tránh các điểm kiểm tra của giới chức. Chúng làm cầu bao cát qua sông Colorado, và thậm chí còn dùng máy phóng để phóng những kiện cần sa từ Mexico sang Arizona, Mỹ.

Những năm 1990, khi thị trường methamphetamine bùng nổ tại Mỹ, băng nhóm Sinaloa đã nhanh chóng khai thác nguồn lợi này. Methamphetamine có thể được sản xuất với giá rẻ và nhập lậu tương đối dễ dàng. Ban đầu, băng nhóm Sinaloa giao hàng mẫu miễn phí cho khách buôn. "Nếu họ chuyển hơn 200 kg cần sa, thì họ sẽ 'tặng' thêm hai kg meth miễn phí", Jack Riley, đặc vụ Cơ quan Bài trừ Ma túy (DEA) cho biết. "Chúng chào mời để có thị trường. Khi nhu cầu tăng lên thì chúng xây dựng các phòng điều chế công suất lớn hơn".

Đóng góp lớn nhất của Chapo với đế chế buôn ma túy là đường hầm. Vào cuối những năm 1980, Chapo thuê một kiến trúc sư thiết kế một lối đi ngầm từ Mexico sang Mỹ. Một vòi nước tưởng như bình thường ở bên ngoài một căn nhà ở thị trấn biên giới Agua Prieta thực chất là đòn bẩy bí mật, dùng để kích hoạt một hệ thống thủy lực, mở ra cửa sập ẩn bên dưới bàn billard trong nhà. Lối đi dẫn sang một nhà kho tại Douglas, Arizona.

Khi đường hầm bị phát hiện, Guzman chuyển chiến thuật bằng cách ngụy trang ma túy là ớt và hạt tiêu. Ông ta mở một nhà máy đồ hộp ở Guadalajara, cho cocaine vào trong sản phẩm rồi vận chuyển đến cửa hàng tạp hóa Mexico ở California. Ông ta còn nhồi ma túy vào bên trong ngăn làm lạnh của xe tải hay giấu lẫn hàng vào trong cá để qua mặt thanh tra.