“Cần tôm cá, cần thép nhưng có cần Formosa đến 70 năm?”

Quốc hội thảo luận về tình hình kinh tế- xã hội.

Nhiều ý kiến đại biểu đều lo ngại về vấn đề ô nhiễm môi trường biển miền Trung và do Formosa gây ra. Đại biểu Trần Công Thuật (Quảng Bình) cho biết, bà con cử tri đề nghị làm rõ trách nhiệm của các cơ quan Nhà nước và xử lý trách nhiệm của các tổ chức, cá nhân trong sự cố môi trường vừa qua, coi đây là bài học lớn, sâu sắc trong thu hút đầu tư, ứng phó với thảm họa môi trường, thiên tai, trong phát triển kinh tế, bảo vệ môi trường, phát triển bền vững.

“Các báo cáo của Quốc hội, Chính phủ đã đề cập đến sự cố. Tuy nhiên, nhân dân và cử tri Quảng Bình cho rằng ảnh hưởng sự cố môi trường biển do Formosa gây ra là rất nặng nề, hết sức nghiêm trọng, nó kéo lùi sự phát triển của tỉnh Quảng Bình, cả về kinh tế, xã hội, an ninh trật tự, gây mất ổn định và làm giảm lòng tin của nhân dân” – Đại biểu nói.

Ông Trần Công Thuật cũng cho biết, trong suốt 4 tháng qua, sự cố môi trường đã làm cho kinh tế Quảng Bình điêu đứng, lòng dân không yên, bà con Quảng Bình rất bức xúc, phẫn nộ, lên án hành động hủy hoại môi trường biển của Formosa.

“Liên tiếp trong thời gian gần đây, phát hiện thêm nhiều sai phạm của Formosa là chôn lấp chất thải bừa bãi ở một số xã trái phép, với mức độ nguy hại hơn. Cần sớm xử lý một cách kiên quyết với các hành vi này. Nhân dân và cử tri Quảng Bình mong muốn các cơ quan chức năng khẩn trương, sớm trả lời khi nào thì đánh cá gần bờ được, khi nào ăn cá, hải sản được, khi nào môi trường biển an toàn được. Chúng ta cần tôm cá, cần thép nhưng có cần Formosa đến 70 năm không, một quả bom môi trường nằm sát kề ai cũng lo lắng” – đại biểu Thuật nhấn mạnh.

Thảo luận về những giải pháp cũng như quyết tâm của Chính phủ trong thời gian qua, ĐB Vũ Tiến Lộc (Thái Bình) cho rằng, bức tranh kinh tế năm 2015, với con số tăng trưởng 6,68% cho thấy nền kinh tế đang phục hồi và thắp lên những hy vọng về một chu kỳ tăng trưởng mới. Tuy nhiên, nếu suy ngẫm về những số liệu mới được công bố và đặc biệt, qua những chỉ số phát triển của cộng đồng doanh nghiệp, lại cho thấy nền kinh tế Việt Nam vẫn chưa ra khỏi được giai đoạn khó khăn, sự phục hồi bước đầu của nền kinh tế năm 2015 là không bền vững, bởi lẽ vẫn phải dựa trên việc tăng sản lượng của một số ngành khai thác tài nguyên.

Đặt ra câu hỏi: “Tại sao trong suốt 5 năm qua, kể từ năm 2011, chúng ta đã chưa thoát ra khỏi được tình trạng trì trệ và phục hồi rất chậm?”, ông Lộc cho rằng, có những nguyên nhân khách quan, có nguyên nhân chủ quan, nhưng vấn đề là ở chỗ, chúng ta chưa giải quyết được một cách thực chất những vấn đề lớn của nền kinh tế còn tồn đọng.

“Việc cắt giảm biên chế và chi tiêu chính phủ chưa có chuyển biến đáng kể. Tình trạng thâm hụt ngân sách cao vẫn tiếp diễn, thậm chí còn vượt quá mức 5% theo dự toán mà Quốc hội thông qua. Nợ công vẫn tiếp tục gia tăng và có khả năng vượt trần ngay trong năm nay. Nợ xấu mới chỉ được chuyển sang cho VAMC chứ chưa được mua-bán, sang tên đổi chủ bằng tiền tươi thóc thật. Con số tăng trưởng tín dụng có lẽ cũng không thực chất, khi chưa làm rõ được bao nhiêu phần trăm là do các ngân hàng thương mại đảo nợ, bao nhiêu phần trăm là do các ngân hàng thương mại mua trái phiếu chính phủ. Bởi vậy, mặc dù tín dụng tăng trưởng cao, nhưng các doanh nghiệp vẫn khó tiếp cận vốn và vẫn phải trả mức lãi suất cao hơn nhiều so với lạm phát” – ông Lộc cho biết.

Báo cáo về tình hình kinh tế- xã hội trước Quốc hội, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc cho biết, trong 6 tháng đầu năm, kinh tế vĩ mô tiếp tục ổn định, chỉ số giá tiêu dùng tăng 2,35%, tín dụng tăng 8,16%, tỷ giá, thị trường ngoại hối ổn định, dự trữ ngoại tệ đạt mức cao nhất từ trước đến nay, xuất siêu 1,54 tỷ USD, thu NSNN tăng 6,1%, tổng vốn đầu tư toàn xã hội tăng 11,7%, vốn FDI đăng ký đạt 11,3 tỷ USD, vốn thực hiện tăng 15,1%; vốn ODA ký kết mới tăng 61%.

Tuy nhiên, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cũng thẳng thắn đưa ra những khó khăn, thách thức. Đó là nợ công cao, áp lực trả nợ lớn. Đến cuối năm 2015, nợ công bằng 62,2% GDP; nợ Chính phủ 50,3% (vượt trần quy định là 50%); nợ nước ngoài của quốc gia 43,1%.

“Trường hợp tăng trưởng năm 2016 không đạt mục tiêu đề ra thì các tỷ lệ này sẽ còn cao hơn. Nghĩa vụ chi trả nợ lãi trực tiếp năm 2015 bằng khoảng 8,4% tổng thu NSNN (nếu tính cả trả nợ gốc thì bằng trên 26%). Chi trả nợ giai đoạn 2011 - 2015 gấp 1,86 lần giai đoạn 2006 - 2010. Dự báo chi trả nợ sẽ tiếp tục tăng cao hơn trong các năm 2016, 2017 và 2018” – Thủ tướng cho biết.

Chính vì vậy, khi đề nghị các giải pháp trong thời gian tới, ý kiến các ĐB đều đề nghị tập trung hoàn thiện thể chế, chính sách, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh và tháo gỡ khó khăn vướng mắc, xóa bỏ cơ chế xin cho, tạo thuận lợi cho người dân và doanh nghiệp.