Bảo hộ chỉ dẫn địa lý: Giải pháp tăng giá trị nông sản XK
Chưa tương xứng tiềm năng
Số liệu thống kê chưa đầy đủ của Cục Sở hữu trí tuệ (Bộ Công Thương) cho biết, đến 31-12-2010 có 944 địa danh được sử dụng cho các sản phẩm, dịch vụ đặc thù của địa phương bao gồm miền Bắc: 361; miền Trung: 257; miền Nam: 326. Tuy nhiên đến 31-3-2014 mới có 41 chỉ dẫn địa lý được cấp giấy chứng nhận bảo hộ trong nước, trong đó có 38 của Việt Nam, 3 của nước ngoài như rượu Pisco (Peru), rượu Whisky (Scotland), rượu Cognac (Pháp). Đa số các chỉ dẫn địa lý đã đăng kí là thuộc về nông sản đặc sản của địa phương như chè san tuyết Mộc Châu, cà phê Buôn Ma Thuột, bưởi Đoan Hùng, thuốc lào Tiên Lãng, gạo nàng nhen thơm Bảy Núi, nước mắm Phú Quốc…
Cục Sở hữu trí tuệ cho biết hiện nay nhiều địa phương đã tiến hành đăng ký chỉ dẫn địa lý ra nước ngoài nhưng tỷ lệ thành công không cao do chưa hiểu rõ về các quy định, yêu cầu của nước ngoài. Nước mắm Phú Quốc là sản phẩm đầu tiên của Việt Nam được chính thức bảo hộ tên gọi xuất xứ và công nhận bảo hộ chỉ dẫn địa lý tại Liên minh châu Âu (EU). Với việc được bảo hộ, chỉ có sản phẩm nước mắm sản xuất và đóng chai tại huyện đảo Phú Quốc mới được XK vào EU. Ngoài ra, hiện các cơ quan chức năng cũng đang tiến hành thủ tục để đăng ký 4 chỉ dẫn địa lý khác tại EU là: “Lạng Sơn” - hoa hồi, “Bình Thuận” - quả thanh long, “Buôn Ma Thuột”- cà phê hạt, “Hòa Lộc” - quả xoài cát. Mới đây nhất, 2 nhãn hiệu “Gạo Nàng thơm Chợ Đào” và “Thanh Long Châu Thành - Long An” đã được cấp giấy chứng nhận bảo hộ độc quyền tại thị trường Hoa Kỳ.
Hiệp hội nước mắm Phú Quốc cho biết những thuận lợi sau khi được bảo hộ là đến nay đã có 68 DN đăng kí với Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh Kiên Giang để được quyền sử dụng chỉ dẫn địa lý tại EU, tổng sản lượng 30 triệu lít/năm. Nước mắm Phú Quốc được sản xuất và chế biến theo một quy trình nghiêm ngặt, đảm bảo chất lượng ổn định và an toàn vệ sinh thực phẩm. Nhận thức của DN và người tiêu dùng được nâng lên rõ rệt, thúc đẩy du lịch địa phương, hạn chế lạm dụng từ Phú Quốc trên bao bì, nhãn hàng hóa.
Bà Jana Herceg, Phó ban Kinh tế - Thương mại của phái đoàn EU tại Việt Nam, cho rằng việc bảo hộ chỉ dẫn địa lý của EU và Việt Nam có vai trò quan trọng cho kinh tế và xã hội của cả 2 bên, nhất là đối với vùng nông thôn. Vì nếu không có một sự bảo hộ, các sản phẩm hàng hoá có nguy cơ biến mất khỏi thị trường, ảnh hưởng đến cả những người sản xuất, DN và quốc gia. Trong thời gian tới phái đoàn EU sẽ có những hỗ trợ thích đáng để các sản phẩm hàng hoá Việt Nam, đặc biệt là nông sản được bảo hộ chỉ dẫn địa lý tại châu Âu.
Khó khăn trước và sau đăng kí
Theo Hiệp hội nước mắm Phú Quốc, khó khăn của việc đăng kí chỉ dẫn địa lý ở châu Âu là khá phức tạp về kỹ thuật, thời gian đăng ký để được bảo hộ cũng khá lâu. Hiệp hội phải chứng minh là đại diện cho truyền thống, kỹ thuật địa phương, vùng nguyên liệu và sản xuất, chất lượng tốt so với các loại nước mắm thông thường. Hồ sơ đăng ký phải chỉnh sửa nhiều lần và phải có rất nhiều văn bản trả lời, giải thích làm rõ các ý kiến đặt ra của phía châu Âu. Trong văn bản của quy trình sản xuất có rất nhiều từ địa phương, đối tác không hiểu phải chỉnh sửa lại nhiều lần. Dù đã được bảo hộ ở châu Âu, nhưng hiện nước mắm Phú Quốc vẫn chưa có nhiều kinh phí tiếp thị và quảng bá sản phẩm, chưa đăng ký bảo hộ tại các nước khác nên đang bị các DN nước ngoài lợi dụng đăng ký ở các nước như Thái lan, Trung Quốc…
Ông Trịnh Đức Minh – Phó chủ tịch thường trực Hiệp hội cà phê Buôn Ma Thuột cho biết, mặc dù cà phê có chỉ dẫn địa lý Buôn Ma Thuột đã được sản xuất và đạt chất lượng nhưng vấn đề thương mại sản phẩm cà phê nhân có chỉ dẫn địa lý chưa nhiều, chỉ duy nhất Công ty TNHH MTV XNK 2/9 Đắk Lắk với nỗ lực của mình đến hết năm 2013 đã XK được 4.950 tấn cà phê mang chỉ dẫn địa lý Buôn Ma Thuột.
“Để sản phẩm cà phê mang chỉ dẫn địa lý Buôn Ma Thuột XK ngày càng nhiều thì cần phải có tiếng nói chung giữa các DN được cấp quyền sử dụng chỉ dẫn địa lý và quyết tâm của các DN nhằm thúc đẩy trong việc đàm phán với các đối tác kinh doanh để đưa logo cũng như thương hiệu cà phê Buôn Ma Thuột vào hợp đồng mua bán và bao đựng cà phê khi XK”, ông Trịnh Đức Minh đề xuất.
Ông Trịnh Thu Hải – chuyên viên dự án Hỗ trợ chính sách thương mại và đầu tư châu Âu (MUTRAP) nhận định việc bảo hộ chỉ dẫn địa lý chỉ thực sự phát huy ý nghĩa và giá trị thực tế khi thiết lập được hệ thống quản lý, qua đó kiểm soát được chất lượng và truy xuất được nguồn gốc sản phẩm. Song song với đó là hệ thống thương mại hóa sản phẩm nhằm mở rộng thị trường tiêu thụ. Do đó, cần có biện pháp thu hút sự quan tâm hơn nữa của các cơ quan chuyên môn liên quan của địa phương và đặc biệt là các nhà sản xuất, kinh doanh sản phẩm để họ đóng vai trò chủ động, tích cực trong hoạt động này. Đồng thời triển khai các biện pháp hỗ trợ đăng ký ở nước ngoài nhằm bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cho nhà sản xuất, DN Việt Nam và giúp nâng cao giá trị kinh tế, sức cạnh tranh của sản phẩm mang chỉ dẫn địa lý.
Tin liên quan
Kiến nghị “cởi trói” thủ tục cho các “anh cả đỏ” về tăng vốn
21:29 | 04/11/2024 Doanh nghiệp - Doanh nhân
Viettel có thêm 2 Phó Tổng Giám đốc
09:59 | 04/11/2024 Doanh nghiệp - Doanh nhân
Doanh nghiệp hóa chất chuyển đổi Xanh để cạnh tranh hiệu quả
08:47 | 04/11/2024 Doanh nghiệp - Doanh nhân
Diễn đàn "Ngày hàng hóa hàng không" lần đầu tiên tổ chức tại Việt Nam
10:38 | 03/11/2024 Doanh nghiệp - Doanh nhân
"Thực chiến" trong đào tạo cho nguồn nhân lực hội nhập quốc tế
15:19 | 02/11/2024 Doanh nghiệp - Doanh nhân
3 triệu người dùng 5G Viettel, tốc độ tăng trưởng gấp đôi 4G
08:30 | 02/11/2024 Doanh nghiệp - Doanh nhân
Giải nghịch lý để đón cơ hội từ các "đại bàng" công nghệ
16:43 | 01/11/2024 Doanh nghiệp - Doanh nhân
Báo chí đồng hành cùng doanh nghiệp trong phát triển bền vững
16:40 | 01/11/2024 Doanh nghiệp - Doanh nhân
Maersk khai trương kho ngoại quan tại Việt Nam
16:05 | 01/11/2024 Doanh nghiệp - Doanh nhân
Doanh nghiệp bứt phá kinh doanh với lãi suất cho vay siêu ưu đãi từ BAC A BANK
15:44 | 01/11/2024 Doanh nghiệp - Doanh nhân
Công ty Cổ phần MISA bổ nhiệm nhân sự cấp cao
14:46 | 01/11/2024 Doanh nghiệp - Doanh nhân
Cảng Hoàng Diệu lập kỷ lục khai thác 1 triệu tấn hàng trong tháng 10
09:35 | 01/11/2024 Doanh nghiệp - Doanh nhân
Từ sự “bất bình thường” giá cà phê, lo về niên vụ mới
09:03 | 01/11/2024 Doanh nghiệp - Doanh nhân
Vấn đề Bạn quan tâm
Tin mới
Kiến nghị “cởi trói” thủ tục cho các “anh cả đỏ” về tăng vốn
FTSE Rusell và Morgan Stanley làm việc với Uỷ ban Chứng khoán về nâng hạng thị trường
Những thông tin hấp dẫn trên Tạp chí Hải quan số 89 phát hành ngày 5/11/2024
Chính sách về thuỷ sản chưa sát thực tế, lo doanh nghiệp xuất khẩu bế tắc
Cuộc đua sít sao chưa từng có
Tuyên bố chung giữa Việt Nam và UAE về nâng cấp quan hệ lên Đối tác Toàn diện
08:35 | 29/10/2024 Sự kiện - Vấn đề
(INFOGRAPHICS) 32 tỷ USD kim ngạch xuất nhập khẩu nửa đầu tháng 10
09:14 | 29/10/2024 Infographics
Phiên họp Ủy ban Kỹ thuật thường trực WCO tại Bỉ: Dấu ấn điều hành của đại diện Hải quan Việt Nam
09:25 | 29/10/2024 Hải quan
Hành vi buôn lậu “khí cười” tại Công ty Hoa Việt diễn ra thế nào?
10:18 | 29/10/2024 An ninh XNK